VOV4.Mnông:  Nu^h Bunong ta Tây Nguyên geh âk ntil nău tâm pât du\t ueh, nkre lah nău nsơm nuih n’hâm khlay tâm nău rêh ăp nar, nkre lah nău tâm ôp ngơi đah brah. Bâh nău rêh pah kan ăp nar le\ geh ntoh luh ăp nău tâm pât du\t ueh yơn lah geh nău rêh dăng mbro đah năm khay. Ngăn lah đah ăp nău tâm pât n’hir oh bâh nu^h Bunong du\t âk, du\t ueh, mô dơn geh mê| n’hir kon, u n’hir său, yuh n’hir oh, ma geh ăp nău n’hir bâh bơ\, bâh che an oh bê đo\ng.

Nău mprơ n’hir oh bâh rnoi Bunong geh ăp nău mprơ tơm: têt ta wêu, Yu\n yơ\, n’hanh tâm pât…yơn ăp nău n’hir le\ geh nkô| nău nt^m nti, mât rong nuih n’hâm oh bê đah ăp rup mpeh neh ntu, si gle, dak nor…đah nău n’hir dơh djăt, ueh kăr bâh nău n’hir ueh rmên bâh ăp u, ăp mê|, ăp yuh n’hir său, kon , oh nơm.

Wa H’Plơ du hê nu^h blău nău way rnoi nơm ta [on Sa Pa, xã Thuận An, nkuăl Dak Mik, n’gor Dak Nông, nkoch mpeh ăp nău n’hir oh bâh Bunong.

      Nău n’gir oh Buong geh âk nău ngăn, t^ng [on, t^ng ntu\k, ăp nu^h, ăp ntu\k geh nău n’hir êng êng, ntu\k aơ n’hir êng, nkual r^ n’hir êng…geh ntu\k r^ n’hir t^ng nău Têt ta wêu, geh ntu\k t^ng nău Yun Yơ\, nău tâm pât..nău tâm pât mô lah Yun Yơ\ r^ ntơm bu n’hir ư ừ oh/ ư ừ oh…còn điệu tết ta wêu thì “têt ta wêu oh ơi/têt ta wêu oh ơi”…ne\, yơn lah nău nt^t r^ lah nău n’hir oh, n’hir său da dê”.

Nău tâm pât Bunong geh ăp nău ăp bâr êng êng tâm ban đah ăp mbah ăp rnoi n’hanh ntu\k gu\. Nu^h Bunong geh Bunong preh n’hanh Bu Nong Nong, Bu Nong Gar…ăp nău tâm pât geh ăp nău bâr ueh êng ta ăp mpôl ăp ntu\k gu\ êng.

Mô hôm geh nu^h kahg^t nău n’hir oh bâh ntơm geh, kanu\ng g^t lah ăp nău tâm le\ krêp kăr tâm nău m^n bâh ăp nu^h Bunong, bâh ăp nău tâm pât ueh rmên an oh bê dơh hăk b^ch. Nău tâm pât ueh mêr,  djăt lhêt, dơh kăr.

Nău n’hir oh way lah u n’hir său, mê| n’hir kon , yuh n’gir oh, yơn đah bu klô Bunong rnôk mông ru, s^t ta jay mă kon an ur n’gon piăng, hôm nha geh ma\ kon n’hir kon dut ueh rmên  kơt nu^h mê| đo\ng. nău n’hir bâh bơ\ ueh răm, nti an kon s^t mpeh nău rêh têh hvi bah dih, nkoch an kon mpeh nău ndơm dăk, te\ ndar..an oh bê g^t nău ro\ng, nău mât têh kuăng bâh bơ\.

Nău n’hir mbra dơi n’hir ta ăp ntu\k, ta mir, ta dak me ba kơi ma\ kon rnôk dôlpah kan jêng mô nă geh nău uh goh, yơn rnôk mông ru, an kon bich ta gre, ti me rui brai, me nkre n’hir, bơ\ gu\ du ding nkre uh mbuăt gay ma nău n’hir an ueh lơn, an kon ngăch hăk b^ch lơn.

A[aơ, ta năp nău tât ntoh luh âk bâh nău mprơ, rơh mom mô nă u\ch đah nău tâm pât tay, tâm ban kơt ăp u, ăp mê| mô hôm nă geh n’hir kon. Ăp nău n’hir kon bâh rnoi Bunong mbra ntơm roh rui lah mô geh [on lan mât rbăy n’hanh way do\ng. Wa H’Plơ u\ch ro\ng.

Gâp dăn u\ch Đảng, ngih dak mât ua\nh tay lơn gay ma mât nău văn hoá rnoi nơm, joi trong kan mât rbăy na nê| gay ma geh săk rnglăy lơn, kơt lah tam rgop nti nău tâm pât tâm bôk nău ngih nti, jă ăp nu^h bu ranh blău tâm pât s^t nti an ăp oh, gay ma ăp oh g^t nău ueh văn hoá bâh rnoi nơm bâh ta ntu\k ngih nti, gay ma ăp oh g^t, bên njêng nău u\ch ro\ng đah ăp nău tâm pât bâh rnoi nơm, gay ma mô roh rui.

Nu^h rblang: Thị Đoắt