Theo số liệu của Chi cục Thủy lợi Nghệ An, năm nay Nghệ An không có mưa tiểu mãn, lượng nước ở các hồ chứa không được bổ sung. Mực nước trên sông Cả tại các công trình đầu mối không đạt mức thiết kế; mực nước các hồ đập và các kênh tạo nguồn nội đồng giảm rất nhanh, nhất là các hồ chứa nhỏ. 

Tại xã Nghĩa Hòa, thị xã Thái Hòa, nguy cơ cao nhất là các hồ chứa đang bị cạn nước, đe dọa hàng trăm héc ta đất nông nghiệp của địa phương không có nước tưới.  

Hiện toàn thị xã có 52 hồ chứa phục vụ cho 770 héc ta gieo cấy lúa, nhưng  nguy cơ hạn hán đe dọa trên 500 héc ta. Các hồ chứa ở Thái Hòa giờ đây gần như không còn giữ nguyên hình hài dưới cái nắng gay gắt và luồng gió nóng hun hút thổi rát da người.  

Nếu như thời gian tới không có mưa thì nguy cơ hạn hán là hiện hữu. Và nếu nắng nóng kèm gió Lào tiếp tục kéo dài như những ngày qua thì địa phương sẽ không có bất cứ biện pháp nào cứu lúa. Người dân nơi đây đang mòn mỏi mong mưa.

Trước mắt, để phòng lãng phí nguồn nước tưới, Thái Hòa chỉ đạo người dân điều tiết nước đúng kế hoạch, tưới tiết kiệm, để sau này khi lúa bén thì có lượng nước cung cấp để cây lúa tiếp tục sống.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nghệ An, tính đến ngày 5/7, trong số 533 hồ đập do các xã, HTX quản lý thì có 25 hồ đã xuống cao trình mực nước chết; 305 hồ đập mực nước còn khoảng 30 - 50%.Trong số 95 hồ đập do các doanh nghiệp quản lý, có 40 hồ dung tích nước dưới 50%; 28 hồ dung tích nước còn từ 50 - 70%. Mực nước tại các công trình đầu mối: Hồ Thủy điện Bản Vẽ, Khe Bố... đều thấp hơn mực nước thiết kế.

Vì thiếu nước  nên nhiều địa phương vẫn chưa thể gieo cấy được lúa mùa. Đến nay, toàn tỉnh Nghệ An mới chỉ  gieo cấy được hơn 70 nghìn ha trên kế hoạch gần 85 nghìn ha, đạt 83%. Nếu trong thời gian tới không có lượng mưa bổ sung và vẫn tiếp tục nắng nóng thì tình hình thiếu nước tưới sẽ trầm trọng hơn đối với gần 23 nghìn ha lúa hè thu – mùa.

Tại Nghĩa Đàn, đập sông Sào Khe Đá đang còn khoảng 50% mực nước, còn lại cơ bản mực nước chỉ còn 30 đến 40%.  Nguy cơ cao nhất là các xã Nghĩa Thịnh, Nghĩa An, Nghĩa Yên mực nước hồ chứa đã nằm dưới 10% và rất có khả năng hạn hán.

Trước thực trạng này, người dân Nghĩa Đàn đối phó bằng cách tập trung đầu tư công nghệ tưới tiêu nhỏ giọt, tưới phun mưa trên toàn bộ diện tích các trang trại. Ông Nguyễn Văn Bình, Phó Chủ tịch UBND huyện Nghĩa Đàn cho biết, huyện đang tích cực tuyên truyền cho người dân tiết kiệm nguồn tưới, chỉ đạo các xã điều tiết nguồn nước đúng kế hoạch, chống lãng phí, sử dụng các ứng dụng công nghệ cao trong vấn đề tưới và chăm bón cây, đảm bảo nguồn nước cho gieo cấy vụ Hè thu mùa.

Huyện cũng hỗ trợ kinh phí để người dân khoan giếng tìm nước tưới, cùng với việc khuyến khích bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng nhằm đảm bảo phủ xanh diện tích và an ninh lương thực./.

Quốc Khánh/VOV1