Vụ phá cả trăm héc ta rừng phòng hộ tại xã Tiên Lãnh, huyện Tiên Phước, do Phùng Văn Bảy cầm đầu là bài học lớn trong việc buông lỏng quản lý bảo vệ rừng. Nhiều cán bộ xã, cán bộ ngành kiểm lâm tỉnh bị kỷ luật. Theo người dân địa phương, rừng ở đây bị tàn phá nhiều năm nhưng chính quyền huyện, xã, cán bộ kiểm lâm địa bàn không có động thái gì, để Phùng Văn Bảy ngang nhiên thuê người vào rừng phòng hộ chặt cây lấy gỗ, gom đất để trồng keo.

Các hộ nhận khoán bảo vệ rừng sẽ được cập nhật thông tin từ việc ứng dụng công nghệ cao

Theo lý giải của ngành Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam, công tác quản lý, bảo vệ rừng còn hạn chế do địa hình khó khăn, lực lượng bảo vệ rừng mỏng, việc trang bị công cụ và phương tiện bảo vệ rừng còn lạc hậu, công tác tuần tra chủ yếu ở dưới mặt đất.

Việc ứng dụng công nghệ viễn thám kết hợp với GIS để cung cấp thông tin, giám sát tài nguyên rừng được Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đặc biệt quan tâm. Mới đây, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành Quyết định về danh mục công nghệ cao ứng dụng trong lâm nghiệp. Trong đó, nhiệm vụ ứng dụng công nghệ viễn thám, công nghệ thông tin, bao gồm: thiết bị điện tử, di động và hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong điều tra, kiểm kê và theo dõi diễn biến tài nguyên rừng; giám sát đa dạng sinh học; giám sát và cảnh báo nguy cơ cháy rừng… được xem là cách làm phù hợp nhất hiện nay.

Hướng dẫn sử dụng máy tính bảng trong quản lý, bảo vệ rừng

Ông Từ Văn Khánh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam cho biết, địa phương có khoảng 450.000 héc ta rừng. Trong đó, diện tích rừng trồng hơn 180.000 héc ta, địa hình núi non hiểm trở với 142km đường biên giới giáp Lào.

Các vụ phá rừng quy mô lớn xảy ra thời gian qua như: vụ phá rừng đầu nguồn sông Tranh tại xã Trà Bui, huyện Bắc Trà My; vụ phá rừng pơ mu tại biên giới giáp với tỉnh Sê Kông, Lào thuộc địa bàn huyện Nam Giang; và mới đây là vụ hơn 100 héc ta rừng phòng hộ tại xã Tiên Lãnh, huyện Tiên Phước bị tàn phá. Theo ông Từ Văn Khánh, hầu hết các vụ phá rừng này được phát hiện chậm do cách thức quản lý, công nghệ, thiết bị theo dõi còn hạn chế.

Ông Lê Trí Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam kiểm tra thực tế vụ phá rừng ở xã Tiên Lãnh, huyện Tiên Phước

Bảo vệ, giám sát rừng bằng công nghệ cao từ ảnh vệ tinh là nhiệm vụ cấp thiết mà tỉnh Quảng Nam đặt ra trong thời điểm hiện nay. Theo ông Lê Trí Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, việc kiểm soát hiện trạng rừng từ trên cao sẽ giúp lực lượng bảo vệ quản lý rừng nhanh chóng phát hiện các hành vi bất thường tại địa bàn để kịp thời xử lý triệt để, nhờ được trang bị máy tính bảng thông minh.

Ưu điểm của công nghệ, phần mềm không cần đến sóng di động, mà sử dụng hệ điều hành android, bắt sóng vệ tinh. Phần mềm cho phép dự báo các khu vực có nguy cơ cháy rừng cao dựa trên những tính toán khoa học, đưa ra kết quả dự báo nhanh và mang tính cập nhật cao.

Đề án “Hiện đại hóa, nâng cao năng lực giám sát tài nguyên rừng tỉnh Quảng Nam” với việc ứng dụng công nghệ trong quản lý, bảo vệ rừng đang được chính quyền và ngành chức năng địa phương tích cực triển khai. Tỉnh Quảng Nam đã nhận được sự hỗ trợ từ Dự án Trường Sơn Xanh do Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ và Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tài trợ.

Hoài Nam/VOV-Miền Trung