Nghệ sĩ Sơn Dem Sam Bô, tên thật là Sơn Phước Thành, năm nay 68 tuổi, quê ở phum Som Đách, xã Lương Hoà, huyện Châu Thành; nay thuộc phường 8, thành phố Trà Vinh. Từ nhỏ ông đã yêu thích nghệ thuật. Năm 1976, lúc đó 27 tuổi, ông tham gia hoạt động ở Đoàn nghệ thuật tỉnh Minh Hải (nay là tỉnh Cà Mau). Đến năm 1986, ông chuyển công tác về Trung tâm văn hóa tỉnh Trà Vinh cho đến ngày nghỉ hưu.

Trong suốt chặng đường ấy, ngoài tham gia biểu diễn nghệ thuật, nghệ sĩ Sơn Dem Sam Bô đã sáng tác nhiều ca khúc, tiểu phẩm kịch ngắn và thể loại Cham riêng cha pây, viết lời mới hàng chục bài hát Aday đối đáp – một loại hình nghệ thuật độc đáo của dân tộc Khmer.

Những bài hát do ông sáng tác có nội dung ca ngợi Đảng, Bác Hồ, ca ngợi quê hương đất nước, tuyên truyền về chủ quyền biển đảo v.v… với ca từ mộc mạc, gần gũi, dễ đi vào lòng người. Nhiều bài hát của ông được các đơn vị nghệ thuật chọn tham gia ở các hội thi, hội diễn và đạt được thứ hạng cao. Trong đó, bài Aday “Giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc” do chính ông và cố nghệ sĩ Thanh Ly biểu diễn ở Ngày hội văn hoá thể thao dân tộc Khmer Nam Bộ lần thứ 3 tại tỉnh Trà Vinh năm 2005 đoạt Huy chương vàng.

Nghệ sĩ Sơn Dem Sam Bô

Về cơ duyên đến với loại hình nghệ thuật Aday, nghệ sĩ Sơn Dem Sam Bô kể: "Vào năm 1990, nhận thấy loại hình nghệ thuật Aday này có nguy cơ bị mai một, vì thế tôi quyết định mua radio và tai nghe để học hỏi kinh nghiệm sáng tác. Hơn 1 năm sau, tôi bắt đầu sáng tác để tham gia thi diễn trong ngày hội văn hóa quần chúng ở huyện và tỉnh...".

Nghệ sĩ trẻ Thạch Sa Rinh hiện đang công tác tại Đoàn nghệ thuật Khmer Ánh Bình Minh, tỉnh Trà Vinh, từng nhiều lần biểu diễn các bài hát thể loại Aday đối đáp, cho biết, anh rất thích biểu diễn loại hình nghệ thuật này và ngưỡng mộ các sáng tác của nghệ sĩ Sơn Dem Sam Bô. Những bài hát do ông sáng tác có tính giáo dục rất cao.

Nghệ sĩ trẻ Thạch SaRinh cho biết: "Aday đối đáp rất gần gũi với cuộc sống hằng ngày. Lời aday của bác Dem Sam Bô sáng tác, bà con nghe rất thích. Nội dung có tính chất giáo dục và giữ gìn bản sắc văn hóa nghệ thuật dân tộc, ví dụ như giữ gìn trang phục truyền thống, đi chùa ăn mặc như thế nào cho phù hợp và cả đề tài yêu quê hương, biển đảo nữa… Tôi rất thích và ráng học theo bác ấy".

Nghỉ hưu nhiều năm, nhưng nghệ sĩ Sơn Dem Sam Bô vẫn tiếp tục sáng tác và được các đơn vị như: Đoàn nghệ thuật Khmer Ánh Bình Minh (tỉnh Trà Vinh), Đoàn nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau, Đoàn nghệ thuật Khmer tỉnh Bạc Liêu… đặt hàng những ca khúc mới.

Gia đình nghệ sĩ Sơn Dem Sam Bô đầu tư bộ nhạc truyền thống để phục vụ nhu cầu thưởng thức của bà con gần xa.

Ngọc Tươi/VOV-ĐBSCL