Sơn La hiện có khoảng 20.000 ha xoài, tập trung nhiều nhất ở các huyện Yên Châu, Mường La, Sông Mã, TP Sơn La… Xoài Sơn La được người nông dân chăm sóc, thu hoạch theo quy trình, theo dõi ngay từ khi ra hoa, đậu quả và tiến hành bao trái sau khi đậu quả 30 ngày cho đến khi thu hoạch để đảm bảo tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, chất lượng dinh dưỡng, mẫu mã đẹp. Nhiều vùng trồng đã sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ; Cục Bảo vệ thực vật đã cấp 99 mã vùng trồng xoài với diện tích hơn 1.400 ha để phục vụ xuất khẩu vào các thị trường Trung Quốc, Mỹ, Úc, NewZealand…

Năm nay, xoài ở Sơn La được mùa, với sản lượng đạt trên 81.000 tấn, tăng gần 64% so với năm ngoái. Do những tháng đầu năm nắng nóng kéo dài, lượng mưa ít nên xoài Sơn La năm nay cho thu hoạch muộn hơn, trùng vào vụ thu hoạch xoài của miền nam và của Trung Quốc; chất lượng sản phẩm không ổn định, xuất hiện tình trạng sản xuất tự phát… Đây là các lý do chủ yếu khiến xoài ở địa phương này tiêu thụ chậm và giá thành thấp hơn các năm trước.

"Tỉnh cũng đã tổ chức các hội nghị để các doanh nghiệp, HTX ký kết hợp đồng để giúp người dân tiêu thụ sản phẩm Xoài. Hiện nay, các sản phẩm sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu; hoặc đáp ứng các tiêu chuẩn vào các chuỗi cửa hàng, siêu thị lớn thì không thừa, thậm chí còn thiếu, nhưng các sản phẩm đại trà trong dân thì nhiều và đầu ra không ổn định. Hướng tới là phải vận động người dân tham gia vào các HTX để liên kết từ khâu sản xuất đến tiêu thụ, chế biến... như vậy mới có thể bền vững được." - Ông Hà Như Huệ, Giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Sơn La cho biết.

Để chủ động thúc đẩy tiêu thụ, xuất khẩu các sản phẩm nông sản nói chung, sản phẩm xoài nói riêng, ngành Công thương tỉnh Sơn La đã tích cực triển khai nhiều giải pháp, chú trọng quảng bá, tiêu thụ qua kênh thương mại điện tử và tổ chức các hoạt động quảng bá, xúc tiến, kết nối tiêu thụ tại thị trường trong nước, quốc tế…

 Tuy nhiên, theo bà Đỗ Thị Bích Châu, Phó Giám đốc Sở này, để có thể phát triển cây xoài bền vững, rất cần những biện pháp căn cơ:"Thứ nhất là phải rà soát và quy hoạch lại vùng trồng một cách hợp lý và phải quản lý tốt việc sản xuất tự phát. Thứ 2 là phải nghiên cứu giống, cũng như sản xuất các sản phẩm chất lượng đáp ứng được thị trường trong nước và thị trường xuất khẩu. Giải pháp nữa là phải nghiên cứu rải vụ để mình có thể lệch vụ với các thị trường khác thì mới có thể mang lại việc tiêu thụ một cách thuận lợi." 

Được biết, ngày 13/7 vừa qua, UBND tỉnh Sơn La đã ban hành công văn số 2640 về việc triển khai các giải pháp cấp bách trong tiêu thụ, xuất khẩu xoài, nhãn niên vụ 2023. Trong đó, đề nghị các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố cùng phải tích cực vào cuộc để giúp người dân có thể tiêu thụ hết sản lượng quả năm nay, với các giải pháp trọng tâm là tăng cường tuyên truyền quảng bá hỗ trợ, kết nối tiêu thụ vào hệ thống siêu thị, chợ đầu mối tại các thị trường trong nước; đẩy mạnh hỗ trợ đưa nguyên liệu vào các nhà máy chế biến, các cơ sở chế biến nhỏ lẻ trong và ngoài tỉnh; đẩy mạnh kết nối tiêu thụ qua các kênh phân phối, sàn thương mại điện tử, kênh mạng xã hội như tiktok, zalo, facebook…./.