Cơn mưa sớm đầu mùa tới, các bản tái định cư Chiềng Na, Thèn Chồ, Thèn Nưa có thêm nguồn nước mới để phục vụ sinh hoạt. Thế nhưng, nước đầu nguồn đổ về càng nhiều thì nước sinh hoạt càng bẩn, nhiều rác. Nguyên nhân là nguồn nước này lẫn cả nước thải của người dân các bản ở thượng nguồn. Tình trạng này đã kéo dài hơn mười năm nay.

Ông Lâm Văn Phiếu, ở thôn Chiềng Na, thở dài: Từ ngày về bản mới tới nay đã hơn mười năm, nhưng những ngày được sử dụng nước sạch chỉ được tính bằng ngày. Mùa khô không có nước, bà con phải mang bình, can nhựa đi xa để lấy nước mó về dùng, còn mùa mưa có nước thì lại đục. Vẫn biết nước từ mương thủy lợi có nhiều tạp chất, thậm chí có cả lọ thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, nhưng bà con vẫn phải nhắm mắt sử dụng.

Người dân phải đi xin nước sạch để sử dụng. Ảnh: baomoi.com

Năm 2006, gần 200 hộ dân lòng hồ thủy điện Sơn La về tái định cư tại 3 thôn Chiềng Na, Thèn Nưa, Thèn Chồ, thị trấn Phong Thổ. Tại đây, 3 bản được đầu tư chung một công trình nước sạch và sử dụng nước từ đầu nguồn cách đó hơn 1km.

Tuy nhiên, khi công trình hoàn thành, chỉ có ít nước về tới bể chứa và hơn chục hộ dân xung quanh được sử dụng trong thời gian ngắn. Các hộ còn lại vẫn phải dùng nước mương. Người dân ở đây cho biết là do công trình đầu tư kém chất lượng, khảo sát nguồn nước đầu mối không sát với thực tế sử dụng, nên lượng nước dẫn về ít, công trình đưa vào sử dụng chưa đầy một tháng đã hỏng.

Một bể chứa nước mưa của dân trong bản. Ảnh: baomoi.com   

Ông Lâm Văn Minh, trưởng thôn Chiềng Na, cho biết: "Chúng tôi chuyển lên từ năm 2006, hầu như ba thôn đều dùng nước mương để sinh hoạt. Còn nước để uống, chúng tôi mua bình, cái bình dùng xong mang đi lấy nước từ khe mó đường vào cửa khẩu. Nước này được bà con dùng để nấu nướng, còn nước mương thì nó quá ô nhiễm nên chỉ dùng để giặt giũ, tắm rửa thôi".

Bỏ đi công trình nước tiền tỷ từ dự án tái định cư, năm 2013, từ nguồn vốn nước sạch nông thôn, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn địa phương tiếp tục đầu tư xây dựng công trình nước sạch cho bà con. Nhưng một lần nữa công trình nước sạch này cũng chỉ phục vụ được khoảng chục hộ dân, và chưa tròn một tháng sau thì chính thức “khai tử”.

Niềm tin của bà con về mục tiêu "cuộc sống người dân nơi ở mới bằng và tốt hơn nơi ở cũ" có thể đang dần mai một.

Khắc Kiên/VOV-Tây Bắc