Drêng châ êng ‘na tơdroăng tơvêh tơnêi kong ăm Kơdrum kong tơnêi têa a Bù Gia Mập, pôa Điểu Quýt ối a thôn Bù Dốt, cheăm Bù Gia Mập, tơring Bù Gia Mập, kong pơlê Bình Phước, Sôk ro:

‘’Vâ tối gá tro, tơnêi kong dêi tơnêi têa mê thế tơnêi têa xo dêi [ă vâ xing xoăng ăm kuăn pơlê mê kuăn pơlê ai tơdroăng klâi khéa’’.

Mê nếo pôa Điểu MRá xuân kâi kơ sôk ro, tối ăm ‘nâi:

‘’A xuân ro tê, ai tơdroăng klâi há khéa. Tơnêi mê tơná tơnêi têa xo chêl boăng, peăng khu ki ai tơnêi chêk tá châ liăn chêl thiăn’’.

Hiăng pơcháu tơvêh tơnêi kong ăm Tơnêi têa vâ pêt kong, hên rơpo\ng kuăn pơlê a kố ôh tá tô tuăn ‘na tơdroăng tăng cheăng kâ, xua hdrối mê, vâi hiăng châ tơnêi pơcháu ăm mâu deăng tơnêi ki ê vâ pêt loăng plâi hôt, xuân hiăng châ krí xo hên hơnăm kố.

Pêi pro ‘’Tơdroăng xe\n [ă tơniăn kuăn pơlê pêt loăng tung kơdrum kong tơnêi têa Bù Gia Mập’’, mâu hơnăm hiăng luâ, Khu rak ngăn kong tơnêi têa hiăng hơ’lêh ăm 130 rơpo\ng [ă tơnêi lối 160 ha tơnêi pêt loăng plâi tung kơpong xiâm dêi kơdrum kong lo troh kơpong tơdroăng tơkêa. Tâi tâng tơnêi ki nếo ăm mê châ vê hdró [ă x^ng xoăng ăm kuăn pơlê xuân châ ăm hlá mơ-éa mơnhên xúa tơnêi vâ tơniăn ton ta ah.

Pak^ng mê, Khu rak ngăn Kơdrum kong xuân hiăng tơniăn, ăm 89 rơpo\ng xo rak lối 120 ha tơnêi kong [ă hngêi ối tung kơpong tơdroăng tơkêa. Pôa Vương Đức Hoà, Kăn pho\ pơkuâ rak ngăn kơdrum kong tơnêi têa Bù Gia Mập ăm ‘nâi:

‘’Tơdroăng tơkêa xe\n mê tro tuăn kuăn pơlê. Xua châ pêi pro tro tơdroăng ki pơxúa ăm kuăn pơlê [ă pơxúa dêi tơnêi têa, kơdrum kong tơnêi têa tung tơdroăng pêt kong. Tơnêi 1ha hơ’lêh 1ha. Kuăn pơlê châ x^ng xoăng ăm hnoăng rak xúa tơnêi drêng hơ’lêh tơnêi, tơnêi têa kô kum  tơniăn ki pơxúa ăm kuăn pơlê [ă pro tơniăn ăm tơdroăng tơkêa bro re\ng‘’.

Mâu deăng kong xuân dế châ pêi pro tơdrêng tung tơdroăng xo tơvêh x^ng xoăng rak ngăn vâ lôi ăm mâu loăng kong ki pơxúa kô châ pêt tung iâ hâi la ngiâ. Môi tiah, kô ai 80 rơpâu 700 xiâm loăng môi tiah: loăng gõ đỏ, loăng rơnâng, cẩm lai, trôm, loăng plâ chuăng [ă hên loăng ki ê châ pêt lối 145 ha tơnêi kong châ pơcháu tơvêh.

Tung pơla mâu rơpo\ng kuăn pơlê tê dêi dêi kơdrum loăng, kơdrum kong tơnêi têa Bù Gia Mập xuân ôh tá chiâng tơngôu tung rak ngăn kong vâ ví lơ ai khu ‘mêi lơ xúa pơla ki mê vâ ko xo loăng hmâng vâ. Pôa Lê Vũ Phương Nam, Ngế pơkuâ tíu séa ngăn loăng kong kơxo# 1, Kơdrum kong Bù Gia Mập ăm ‘nâi:

‘’Khu rak ngăn kong x^ng xoăng ăm mâu ngế séa ngăn kuăn pơlê tung pơla ko uâ mâu loăng hôt tung kơdrum ki ton. ‘Na mâu loăng pêt tung kơpong tơnêi kong thế lôi môi tiah mê pôi tá ko [ă séa ngăn pôi tá ăm mâu ki ‘mêi mot ko loăng tung kơpong kơdrum kong tơnêi têa’’.

Ối pá iâ hâi tê, mâu loăng kong kô châ pêt nếo akố cho kơdrum chêk dêi kuăn pơlê pêt tơvât mâu hdrê loăng. Drêng tơnêi kong akố dêi kuăn pơlê ôh pá ai rơvât [ă mâu deăng kong, tơdroăng rak ngăn kong dêi Khu rak ngăn kơdrum kong tơnêi têa a Bù Gia Mập xuân châ tơ’lêi hlâu tâ.

{ă tơdroăng ki môi tuăn dêi kuăn pơlê pơcháu tơvêh tơnêi nếo ăm Kơdrum kong Bù Gia Mập, la ngiâ kố ah, lối 145 ha kong [ă mâu mâu loăng ki dâi kô châ pêt vâ pro pơxúa tung tơdroăng pơtối rak vế [ă mơnhông cheăng kâ ăm kuăn pơlê ki ối a kơpong rak ngăn kong. Ing tơdroăng tơkêa bro ki tro kố, kô pơtối mơhno ăm hlo môi tơdroăng: Drêng tơdroăng tơmiât dêi Đảng tơtro [ă hiâm mơno kuăn pơlê mê vâ môi tuăn tu\m tơdroăng ki xahpá xuân kâi vâ kơdroh tah lôi.

Lệ Quyên-Viết Bằng chêh

Gương tơplôu [ă tơbleăng