{ă troăng hơlâ mơjiâng kơpho# a tơdế kơpong Tây Nguyên, la nôkố pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak nếo pêi pro tiô pơkâ khế 1/2000 châ lối tơdế tơnêi tíu. Ki xiâm má môi cho ôh tá ai liăn vâ pơkâ pêi. Pôa Vũ Văn Hưng, Kăn pho\ hnê ngăn Vi [an pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột ăm ‘nâi, rêm hơnăm liăn ngân kong pơlê x^ng xoăng ăm pơlê kong kơdrâm pêi cheăng 5 rơtal liăn; [ă 3 hơnăm achê kố, pơlê kong kơdrâm hiăng ‘no vâ chê 50 rơtal liăn ăm mâu tơdroăng pơkâ, la kơxo# ki tơdjâk mê châ châ 58%:

‘’Mê cho môi tơdroăng ki pá, ki pơkâ mơ-eăm dêi pơlê kong kơdrâm thế mơ-eăm ‘nâng yoh vâ pêi klêi tơdroăng pơkâ a khế 1 hơnăm 2000 nah la kal ai liăn hên; ‘na kơxo# liăn dêi kong pơlê ‘măn vâ pêi tơdroăng pơkâ ai tơxâng tiô púi vâ’’.

{ă mâu tơring a Dak Lak, tơdroăng pơkâ pêi ối hrá tâ. Kơxo# liăn ‘no pêi cheăng bú iâ pro ti troh nôkố lâp tung kong pơlê Dak Lak nếo pêi pro pơkâ mơjiâng châ 14% tơnêi tíu. Pôa Lâm Tứ Toàn, Ngế pơkuâ ‘na Mơjiâng tơmeăm khoăng hngêi trăng, troăng klông kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi:

‘’Nôkố mâu tơring xuân ối che\n liăn pơkâ 10 rơtal liăn la hâi ‘nâi la lâi ah nếo kâi châ tơvêh xua rêm hơnăm rêm tơring bú x^ng xoăng ăm 1,5 rơtal liăn; [ă xuân bú pêi tiô pơkâ a khế 1/2000. ‘Na tơdroăng tơmiât vâ pêi dêi khu xiâm ngăn ‘na mơjiâng tơmeăm khoăng mê á tối thế pro tíu ki mơnúa peăng pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột xo liăn nap ing tơdroăng ăm hlá mơ-éa phêp mơjiâng pro vâ ai tơ’nôm liăn vâ pêi tơdroăng pơkâ 1/500, má péa, cho liăn ngân dêi kong pơlê kal thế ‘no x^ng xoăng nếo’’.

A hneăng hôp [ă Khu ngăn mơjiâng hngêi trăng, troăng klông Dak Lak nếo achê kố, pôa Bùi Văn Cường, Kăn hnê ngăn Đảng kong pơlê Dak Lak, tối tiah kố, tơdroăng pơkâ ôh tá teăm [ă tơdroăng púi vâ mơnhông dêi pơlê pơla cho môi tơdroăng kal mơ-eăm kân ‘nâng. Rế hía Tơnêi têa vâ pơkâ, ‘mâi hơ’leh pơkâ, hơ’leh ngiâ méa kơpho# kô rế hrê liăn hên tâ. Kong pơlê hâi pê klêi pơkâ khế 1/2000 xuân tơdjâk troh kân ‘na tơdroăng ki tơ’mot ‘no liăn cheăng. Xua liăn ngân tơnêi têa hơnăm 2020 Ho#i đong kong pơlê hiăng tơbleăng, vâ mơdêk kơxo# liăn ’no pêi cheăng ‘na pêi tiô mâu pơkâ, Dak Lak bú chiâng vâ x^ng xoăng tơ’nôm kơxo# liăn ing hngêi rak liăn hơnăm 2019 lối 100 rơtal liăn, [ă sap ing mâu hơnăm kơ’nâi mê x^ng xoăng ăm tơdâng tơ’mô.

Pôa Bùi Văn Cường tối nhên, hơnăm 2020 kố Dak Lak thế pê klêi tơdroăng tối tơbleăng ăm Chin phuh ‘na pơkâ dêi kong pơlê. Malối [ă pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột, kong pơlê thế pơkâ tơxâng [ă kơpho# xiâm kơpong Tây Nguyên, tâng kal kô tăng mơngế hnê tối ing kong ê vê hdró pơkâ. Pôa Bùi Văn Cường tối thế mâu kăn xiâm kong pơlê [ă mâu kơ koan thế kum ‘na tơmeăm liăn ăm tơdroăng mê:

‘’Thế tơmiât nhên pơkâ ki mê cho kal khât, [ă hiăng kal thế tơku\m pêi tiô pơkâ; thế môi tuăn hlê khât, má péa cho tơku\m pơkuâ hnê mơhno [ă thế tơmiât nhên khât kố cho môi tung mâu tơdroăng cheăng pêi ki kal má môi. Tâng kal thế tối tơbleăng ăm kong pơlê ‘nâi troăng hơlâ vâ ‘mâi hơ’leh  ‘na liăn ngân, xo ki pêi dêi luât pơkâ tơku\m a tơdroăng pro tiô pơkâ. Ing pơkâ ki tơtro klêi mê nếo krếo thế tơnêi têa veăng ‘no liăn mơjiâng pro gá ‘ló ’’:

A rôh hôp achê kố [ă kăn xiâm hnê ngăn kong pơlê Dak Lak, Kăn xiâm hnê ngăn Kuo#k ho#i tối nhên, Dak Lak cho kong pơlê ki ai krâm kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo rêh ối, kal thế tơtro\ng troh khôi túa, vêa vong dêi mâu hdroâng kuăn ngo nho\ng o:

‘’A pâ thế mâu kăn ai 2 tơdroăng, mê cho thế tơbleăng tơdrêng tâi mâu tơdroăng ki tối mơgêi kơxo# 67 [ă  hbrâ vâ tơbleăng pêi Tơdroăng tơkêa mơnhông cheăng kâ rêh ối tâi tâng dêi kơpong kuăn ngo [ă kong ngo. Khôi túa, vêa vong kuăn ngo dêi kong pơlê Dak Lak akố gá hên le\m tơviah, xua ai mâu kong pơlê peăng Kơnho\ng bú 25 hdroâng kuăn ngo, a kong pơlê kố ai troh 49 hdroâng kuăn ngo.

Kố cho rôh ki vâ kong pơlê tí tăng ‘nâi ple\ng nhên tâi tâng mâu luât pơkâ to\ng kum, troăng hơlâ tơnêi têa pơkâ ‘na mơnhông kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo. Mâu tơdroăng ki le\m má môi dêi tơdroăng tối mơgêi mê ai 67  [ă mâu tơdroăng ki xiâm mê dêi pơkâ ‘na hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo, kal thế ăm tơdrêng a hlá mơ-éa pơtroh ăm Hneăng hôp Đảng rêm râ vâ tơpui sap ing râ cheăm troh ngi klêng’’.

Kăn xiâm hnê ngăn Kuo#k ho#i pơkâ thế, tung la ngiâ, Dak Lak tối thế mơ-eăm pơtối rak vế khôi túa, vêa vong; tơdjêp [ă mâu kong pơlê tung kơpong Tây Nguyên. Hơnăm 2020, kong pơlê hiăng tơbleăng 10 tơdroăng pêi pro ki kal môi tiah tơku\m hnê mơhno a hneăng hôp Đảng [o# rêm râ; tơbleăng mơjiâng pơkâ dêi kong pơlê vâ {uôn Ma Thuột tơxâng cho kơpho# xiâm kơpong Tây Nguyên tiô troăng hơlâ ngiât le\m, nhâ loăng kong kế, rơkê ple\ng [ă khôi túa le#m tro, mơhnhôk hên khu râ mơjiâng tơmeăm khoăng, hnê mơngế pêi cheăng rơkê vâ tơxâng [ă tíu ối hnoăng cheăng dêi pơlê xiâm kơpong Tây Nguyên.

Minh Huệ chêh

Gương tơplôu [ă tơbleăng