Hne\ng huăn ôh tá tơdrăng le\m cho xua hne\ng huăn ôh tá tơdrăng tiô troăng lin, huăn tơvê, huăn achê dêi pó. Hne\ng hu\n ôh tá tơdrăng ôh tá xê to pro pá tung re\n kâ tơmeăm a vâi hdrêng mê ối pro vâi hdrêng kơmêi drêng tơpui [a\ vâi pú ki ê. Pak^ng mê, hne\ng huăn ôh tá tơdrăng kô pro tơmeăm kâ châ kreăng tung tru\m hne\ng, pro chiâng châi hne\ng. Tiô [ok thái pơkeăng Trần Văn Thông, Ngế pho\ pơkuâ kơvâ Y học lâm sàng, hngêi trung Kao đăng Y tế Dak Lak ăm ‘nâi, ai dâng 30 – 40% vâi hdrêng ai hne\ng huăn ôh tá tơdrăng. Xiâm kối chiâng pro tơdroăng kố xua tiô mơheăm nôu pâ. {ok thái pơkeăng Trần Văn Thông tối:

‘’Xiâm kối cho xua tiô mơheăm nôu pâ châ troh 70%. Ối 30% cho xiâm kối ki ê môi tiah vâi hdrêng tro chó lơ hmâ păm hơ‘răng ko\ng, lơ hmâ lé hơpê lơ tro châi troăng hiâm, đi đo thế hiâm [a\ rơkong [a\ hía hé’’.

‘Na xiâm kối xua tiô mơheăm nôu pâ, [ok thái pơkeăng Thông tối ăm ‘nâi tơdroăng pơlât kô pá puât tâ. Laga, tâng nôu pâ tơmâng troh ivá hne\ng rơkong dêi kuăn ‘ne\ng, ki rơhêng vâ tối tung roh hơ’lêh hne\ng, thế re\ng teăm hlo, ‘nâi tơdrêng hne\ng huăn ôh tá tơdrăng [a\ djâ khăm pơlât mê tơdroăng pât hne\ng ăm kuăn kô châ tơ-[rê tâ. Tiô hơnăm dêi vâi hdrêng, [ok thái pơkeăng kô ai pơkâ pơlât tơtro. Kô chiâng klâ pro péa hneăng xiâm vâ pơlât hne\ng huăn ôh tá tơdrăng cho roh hne\ng ai péa tơdroăng, mê cho (a lin ai huăn hne\ng ki apoăng [a\ hne\ng ki krá kâk troh tá krâ), hmâ hlo sap 5 – 12 hơnăm [a\ roh hne\ng huăn ki krá kâk troh tá krâ ah hiăng huăn tu\m tâi tâng, tiah hmâ sap 12 – 15 hơnăm. A hneăng ối ai péa túa hne\ng, tâng huăn tơvê iâ, mê vâi hdrêng kô chiâng pêi pro mâu túa pât ăm hne\ng huăn tro troăng. {ok thái pơkeăng Trần Văn Thông tối ăm ‘nâi:

‘’Tung tơdroăng pât hne\ng ai hên troăng pêi môi tiah pât drăng lin, xúa lin trainer. Mâu tơmeăm kố gá râng ăm hne\ng huăn tơdrăng tiô lin. Tâng mâu vâi muăn châ pơlât re\ng mê kô châ tơ-[rê troh 80 – 90%’’.

Tiô [ok thái pơkeăng Trần Văn Thông, vâ túa pêi kố châ tơ-[rê môi tiah pói vâ, mâu nôu pâ kal tơtro\ng ăm vâi hdrêng krâ đi đo. Ví tơdroăng ki tah hên xôh. A roh hne\ng ki huăn krá kâk troh tá krâ ah hiăng huăn tâi tâng, vâi hdrêng kô chiâng krâ meăm râng hne\ng vâ pât ăm i tơdrăng. Hơnăm ki le\m má môi vâ krâ meăm râng hne\ng mê cho sap 12 – 15 hơnăm. Túa pêi kố kum xe\n chêng hne\ng a tíu ki pin vâ dêi. {ok thái pơkeăng Trần Văn Thông tối ăm ‘nâi tơ’nôm:

‘’Vâ krâ meăm râng hne\ng tơdrăng ăm mâu muăn mê thế tơkôm hne\ng ki krá kâk troh tá ah huăn tum, hmâ a hơnăm 12,13,14,15 cho châ tơ-[rê má môi. Tâng hơnăm mê hne\ng kơto tâ, xuân chiâng vâ pro laga hâi khế pơlât ton tâ. Tiah hmâ hâi khế krâ meăm râng hne\ng ăm tơdrăng ton dâng sap 18 – 24 khế’’.

Phá [a\ mâu tơmeăm tung pât hne\ng ăm i tơdrăng kô chiâng krá, tah lôi tiô kal vâ, ki má môi dêi túa tâ meăm râng hne\ng vâ pât ăm tơdrăng châ krâ a lin hne\ng kô tơdjâk ki le\m mơnâ mâ ngăn [a\ tơdroăng mơgrúa hne\ng rêm hâi. Xua mê, ahdrối vâ pơkâ krâ meăm ki vâ ăm râng hne\ng ăm tơdrêng, mâu nôu pâ thế tơpui [a\ dêi kuăn [a\ mơhnhôk kuăn vâ kơdroh tơdroăng ki pro ôh tá tro kơ’nâi ah dêi vâi hdrêng.

Mâu [ok thái pơkeăng kơvâ ki kố pơchân vâ hbrâ mơdât tơdroăng hne\ng huăn ôh tá tơdrăng, nôu pâ kal tơmâng troh hne\ng rơkong dêi kuăn sap ing hneăng pơxiâm huăn hne\ng apoăng, ví tơdroăng hne\ng ki apoăng tro ôa kâ [a\ thế re\ng lôe tah. Đi đo séa ngăn hne\ng rơkong dêi kuăn, ki má lối cho hneăng pơxiâm hơ’lêh hne\ng, xua drêng kố lin, kơxêng hne\ng [a\ hne\ng tá hâi kơto, tâng huăn ôh tá tơdrăng vâ pât hne\ng kô tơ’lêi hlâu tâ. Kơdroh mâu tơdroăng pro ôh tá tro dêi vâi hdrêng môi tiah păm hơ‘răng ko\ng a rơkong, lế hơpê. Drêng vâi hdrêng châi ‘na troăng hiâm, kal re\ng pơlât rế re\ng rế tro, ví tơdroăng vâi hdrêng đi đo hiâm [a\ rơkong. Ki rơhêng vâ tối thế djâ vâi hdrêng khăm pơlât rêm hneăng 6 khế môi xôh vâ mâu [ok thái pơkeăng teăm tơdrêng châ hlo tơdroăng hne\ng huăn ôh tá tơdrăng vâ ai troăng pơlât tơtro, châ tơ-[rê.

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng