4 khế apoăng hơnăm 2017, kơbong pơlât vâi hdrêng, hngêi pơkeăng kân kong pơlê Dak Lak hiăng tơdah pơlât ăm lối 20 ngế tro tâ pơrea\ng tơngê lo mơheăm. Bu tung khế 4 ai 10 ngế tâ. Mâu [ok thái pơkeăng tối ăm ‘nâi, pơrea\ng kô tâk hên klêi mâu roh kong mêi kố nah.

Maluâ tơngê lo mơheăm cho pơrea\ng ki hmâ xông tâ tú đi đo a rêm rơnó mêi laga mâu nôu pâ ôh tá hlê ple\ng ‘na pơrea\ng kố. Sap ing cheăm Yang Tao, tơring Lak, djâ dêi kuăn 6 hơnăm troh khăm pơlât a kơbong pơlât vâi hdrêng, kong pơlê Dak Lak, ngoh Đỗ Văn Lâm tối ăm ‘nâi ôh tá ‘nâi ti lâi kuăn chiâng tơngê lo mơheăm.

‘’Kuăn á ga tơngê a hâi 5. Nôu pâ ăm pơtê hriâm. Troh kơxê kuăn á tơngê râ, troh 40 đo# C. Gá tâ tơbrêi tơbrêh, rơlâi rơlo. Hâi hnah, lâp châ gá lo khêi. Mơni xua kong mêi mê pơrea\ng chiâng tâ tú ó ‘nâng. On veăng má lăm chiâk đi đo xua mê ôh tá [e\ng ê, ôh tá ‘nâi’’.

{a\ muăn Phạm Cường Thịnh, 12 hơnăm, ối a bêng Tân Hòa, pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột drêng hlo tơngê, châi ko, tơbrêi tơbrêh, rơpo\ng hiăng rôe xêh pơkeăng [a\ pơlât a hngêi xua dó xêh gá tro kơ-ôk. Laga klêi kơ’nâi 5 hâi, ôh tá kâi prêi mê thăm rế râ. Tung châ muăn lo tum khêi, tơngê lo mơheăm, rơpo\ng hiăng djâ muăn lăm khăm pơlât. Mâu [ok thái pơkeăng tối muăn Thịnh tơngê lo mơheăm hiăng râ, kô tơ’lêi khăng. Nôu muăn Thịnh, nâ Nguyễn Thị Loan, tối:

‘’Kuăn á ga tơngê dâng 5 hâi. Apoăng á dó xêh ôh tá tro klâi. Troh hâi má pái, lâp châ lo tum khêi. Hâi má 4 lăm pâk têa sơrôm a kơbong pơlât, [ok thái pơkeăng tối ôh tá hlo troăng mơheăm, kơtêi kơtâu chôa. Kuăn á hlối châi klêa nếo, xua mê rơpo\ng thâ rế tô tuăn, djâ pơlât’’.

{ok thái pơkeăng Trần Thị Thúy Minh, Kăn pơkuâ kơbong pơlât vâi hdrêng tối ăm ‘nâi, kơbong tơdah pơlât mơngế tơngê lo mơheăm plâ hơnăm [a\ ki hên má môi cho apoăng rơnó mêi, dâng mơ’nui khế 5 troh khế 11 rêm hơnăm. {ok thái pơkeăng Trần Thị Thúy Minh tối ăm ‘nâi:

‘’Tơngê lo mơheăm đi đo xông tâ tú a rơnó ai tri trôu ai kuăn, ki rơhêng vâ tối cho a rơnó mêi hngê. Rêm hơnăm pơrea\ng tơngê lo mơheăm tâk re\ng pơxiâm sap khế 6, ki hên má môi cho a khế 9, 10. Mâu hơnăm hdrối nah, pơrea\ng hmâ xông tâ tú 4 hơnăm môi xôh. Laga dâng 10 hơnăm ngi kố mê pơrea\ng ôh tá tiah hdrối nah xêo, mê rêm hơnăm ai pơrea\ng xông tâ tú’’.

{ok thái pơkeăng Trần Thị Thúy Minh xuân pơchân, xua kong prâi rế hía rế ôh tá tơniăn mê mâu nôu pâ thế tơmâng vâ hbrâ mơdât pơrea\ng tiô rơnó ăm dêi kuăn tơná xua vâi hdrêng ivá hbrâ mơdât pơrea\ng ôh tá rơdêi, tơ’lêi tro tâ pơrea\ng.

Tiô tơbleăng dêi Tíu xiâm khăm pơlât [a\ hbrâ mơdât pơrea\ng kong pơlê Dak Lak, sap apoăng hơnăm troh nôkố, lâp kong pơlê hiăng châ hlo vâ chê 500 ngế tro tâ pơrea\ng, tơdâng [a\ roh kố hơnăm nah. Mâu ngế ki tro tâ pơrea\ng ki hên a pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột, mâu tơring MDrak [a\ {uôn Đôn. Kơvâ ngăn pơkeăng [a\ khăm pơlât hnê tối, kuăn pơlê kal pêi pro tro mâu túa hbrâ mơdât pơrea\ng, môi tiah: kơdê kiâ ngu nge\ng, thế tah mâu kế tơmeăm khoăng ki kơdoăng têa ; dâp mâu kế ki kơdoăng têa; ôh tá ăm tri trôu châ kơtâ; kơdê tri trôu [a\ ví tro tri trôu châ pâk.

Pơreăng tơngê lo mơheăm cho pơreăng ki tú rơ iô. A vâi ‘ne\ng, tơdroăng hbrâ mơdât pơlât tơngê lo mơheăm trâm hên pá tâ a mâu ki hiăng kân mê tơ’lêi pro chiâng châi tơdroăng ki ê tâng ôh tá teăm pơlât tơdrêng. Kơ’nâi kố, pó vâi krâ nho\ng o [ă pú hmâ, ma lối [ă mâu nôu pâ, rơtế athế hmâng tie#n sih, [ok thái pơkeăng Trần Thị Thuý Minh, kăn ngăn ‘na pơlât vâi hdrêng dêi hngêi pơkeăng kân kong pơlê Dak Lak ‘na hnê tối ‘na tơdroăng hbrâ mơdât pơreăng tơngê a vâi ‘ne\ng.

Êng: Ô [ok thái pơkeăng Trần Thị Thuý Minh! Vâi ‘ne\ng dế a hơnăm ki lâi tơ’lêi tro tơngê lo mơheăm má môi, [ă mâu tơdroăng ki ăm ‘nâi drêng tâ pơreăng?

{ok thái pơkeăng Thuý Minh: Ki xiâm khoh tro tơngêi lo mơheăm cho ing tri trôu pâk. Tơkéa vâ tối tro tri trôu pâk ‘mot a mơngế ki ối mo le\m gá tâ ing troăng mơheăm. Tiah mê, tâi tâng mâu ngế ki tro tri trôu pâk ‘mot pơreăng tơngê lo mơheăm xuân tro tâ tơngê. Hmâ hlo a vâi ‘ne\ng sap 6 tro 15 hơnăm tơ’lêi tro tâ tú má môi. Xua kố, cho hơnăm ki dế tro tri trôu vâ vế [ă iâ nôu pâ [e\ng ê rak ngăn krâu tung pơla vâi xah hêi mê khoh tơ’lêi tro hên tri trôu pâk.

Ki ăm ‘nâi apoăng hiăng tro tơngê lo mơheăm vâi ‘ne\ng tơngê plâ hâi măng, lâp châ châi tâ rơlâi rơlo, châi ko, châi tung kơ hlong mâ.Troh hâi má péa, kô hlo lo tum hbrí hbríu drô kéa.

Rôh apoăng, hên mâu nôu pâ hmâ nhôm tơngê lo mơheăm [ă tơngê xua virus ki ê môi tiah tơngê siêu vi, tơngê hnối kơ-o kơ-ôk, mơ-êi krôk. Kố cho tơdroăng ki rơ-iô xua drêng nôu pâ nhôm tơngê ki ê, oh tá ‘nâi xiâm ki tơngê râ, ah khoh chiâng tơngê ki râ chiâng pá vâ pơlât prêi.

Êng: Ô [ok thái pơkeăng, ki ó má môi dêi pơreăng tơngê lo mơheăm pro [ă vâi ‘ne\ng gá ti lâi?

{ok thái pơkeăng Thuý Minh: Tơngê lo mơheăm ai pái tơdroăng ki xiâm tối kơpêng mê âi ki ăm ‘nâi hdrối. Má môi, pro chiâng châi ‘mêi tung pơtok nong, má péa tơngê lo mơheăm, má pái pro kơdroh ki kơtâu le\m dêi mơheăm ah pro chiâng chiân tâk.

Êng: Khăm ngăn vâ ‘nâi [ă pơlât tơngê lo mơheăm a vâi ‘ne\ng gá hôm phá klâi tâng vâ pơchông [ă mâu ki hiăng kân, ô [ok thái pơkeăng?

{ok thái pơkeăng Thuý Minh: Khăm ngăn vâ ‘nâi tơngê lo mơheăm a vâi ‘ne\ng gá pá tâ a mâu ki hiăng kân. Xua mâu vâi ‘ne\ng ối tơx^n, hâi chiâng tơpui tối nhên mâu tơdroăng dêi tơná tâ châi tung châ. Pơtih môi tiah vâi ‘ne\ng tâ châi ko, hêng hêa, châi klêa la ôh tá chiâng vâ tối ăm nôu pâ ‘nâi vâ re\ng châ teăm pơlât tơdrêng. La xuân ai mâu vâi ‘ne\ng ki ‘nâ tơ’lêi hlâu vâ ‘nâi mâu tơdroăng tơngê ki hiăng râ dêi tơdroăng tơngê lo mơheăm. Vâ ‘nâi nhên tơngê lo mơheăm hiăng râ mê klêi vâi ‘ne\ng tơngê hmân rêm hâi sap hâi má péa tơngi klêng, mâu nôu pâ thế djâ kuăn ‘ne\ng lăm khăm a mâu hngêi pơkeăng vâ châ khăm re\ng ‘nâi tơdroăng châi ki râ lơ ôh vâ re\ng teăm pơlât, xuân môi tiah vâ teăm ‘nâi tơdroăng ki râ lơ ôh.

Êng: Vâ hbrâ mơdât pơreăng tơngê lo mơheăm a vâi ‘ne\ng, mâu nôu pâ kal thế tơtro\ng pêi pro mâu tơdroăng ki klâi, ô [ok thái pơkeăng?

{ok thái pơkeăng Thuý Minh: Vâ hbrâ mơdât pơreăng tơngê lo mơheăm, ki tro má môi pôi tá ăm tri trôu châ pâk. Pak^ng trâ văng dêi nhâ êa rơtoh tâ tá hngêi, kơdrum, tah mâu kế tơmeăm ki hdoăng têa ôh tá xúa xếo, vâ pôi tá ăm tri trôu châ kơtâ, ai kuăn, ăm vâi ‘ne\ng koi kơhâi lơ kơmăng thế hnhâng mitơkel, mê nôu pâ thế hnê ăm kuăn ‘ne\ng ‘nâi rak vế dêi tơná, pôi tá ăm tri trôu châ pâk. Malối, nôu pâ thế tơtro\ng mâu vâi ‘ne\ng ki dế tro hơnăm hriâm, drêng vâi ối ‘nâi hriâm cho drêng vâi tơ’lêi tro tri trôu pâk má môi.

Tâng vâi ‘ne\ng tơngê pin nhôm vâi tơngê lo mơheăm, môi tiah tơngê hmân, hnối poh rơbe\n tung châ,  rơlâi, rơke\ng a chêng ko\ng, mê nôu pâ thế djâ vâi lăm khăm a hngêi pơkeăng ki achê má môi vâ châ khăm, ‘nâi tơdroăng châi, teăm pơlât tơdrêng.

Êng: Ô [ok thái pơkeăng, vâi ‘ne\ng tro tơngê lo mơheăm xuân  chiâng pơlât a hngêi ? Tiah mê la lâi kal djâ vâi lăm khăm pơlât a hngêi pơkeăng?

{ok thái pơkeăng Thuý Minh: Tâng hlo vâi tơngê râ tâ, vâi ‘ne\ng hêng hêa, lo hêa, chêng ko\ng hngiú, drêng kố, nôu pâ thế djâ dêi kuăn ‘ne\ng lăm khăm hlối a hngêi pơkeăng. Mê cho mâu tơdroăng ki ăm ‘nâi vâi ‘ne\ng hiăng râ. Ki tro tâ drêng vâi ‘ne\ng tơngê hmân, pơxiâm sap hâi má péa lơ má pái thế djâ vâi lăm khăm hlối vâ châ [ok thái pơkeăng hnê tối, khăm ngăn, châ ‘nâi ki râ vâ teăm pơlât prêi.

Êng: Hôm mơnê kơ [ok thái pơkeăng!

Gương prế A Sa Ly tơplôu [ă tơbleăng