VOV4.Sêdang - Tơnêi têa pin ai 53 hdroâng kuăn ngo, rêh ối tơchoâm [ă dêi rơpó, tơku\m hên cho a mâu kơpong kong ngo, malối a kơpong kong ngo Tây Bắc, Tây Nguyên [ă Tây Nam Bộ. Rêm hdroâng kuăn ngo pơrá ai khôi túa, vêa vong krê xêh, pro chiâng hên khôi túa, vêa vong tơdjuôm dêi hdroâng mơngế Việt Nam. Đảng, Tơnêi têa Việt Nam malối nhoăm khât luât pơkâ to\ng kum hdroâng kuăn ngo, vâ rak tơniăn ‘na hnoăng rêh ối, ôh tá pơrah pơla hdroâng kuăn ngo, ngăn mê cho môi tung mâu tơdroăng ki xiâm pơkâ ăm tơdroăng mơnhông krá tơniăn dêi tơnêi têa.

Paki\ng mâu pơkâ tơchoâm ‘na kring vế hnoăng rêh ối kuăn mơngế, hnoănng rêh ối dêi kuăn pơlê, mê Khu luât săm phoăng, săm tơkêng ai pơkâ krê ‘na kring vế hnoăng rêh ối dêi kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo, malối cho hnoăng rêh ối krê xúa rơkong tơpui, chư chêh dêi hdroâng kuăn ngo tung săm phoăng săm tơkêng.

Troăng 16 Luât hơnăm 2013 tối nhên ‘’1.Rêm ngế pơrá tơdâng tơ’mô a ngiâ luât. 2.Ôh tá ai kơbố tro pơrah tung tơdroăng rêh ối kal kí, xivil, cheăng kâ, mơhno túa lĕm tro, pơlê pơla. Kố cho xiâm kối vâ pêi pro hnoăng tơdâng tơ’mô ăm tâi tâng rêm ngế, tung mê, ai mơngế hdroâng kuăn ngo tung tâi tâng mâu kơvâ cheăng. Troăng 9 Khu luât săm tối tơdroăng xôi kân hơnăm 2015 hiăng chêh nhên tŭm tơdroăng dêi Luât hơnăm 2013 ƀă pơkâ:

‘’Săm tối  tơdroăng xôi kân tơkŭm pêi pro tiô pơkâ rêm ngế kuăn pơlê pơrá tơdâng tơ’mô a ngiâ luât, ôh tá pơrah hdroâng mơngế, kơdrâi kơnốu, tơdroăng loi tĭng tiô khôp, ngế pêi cheăng ki lâi tung pơlê pơla. Mơhe ngế ki lâi pro xôi pơrá thế tro pơxâu phâk tiô luât’’.

Khoăn b, Troăng 3 Khu luât tối ‘na tơdroăng xôi kân 2015 xuân tối nhên: ‘’Rêm ngế pro xôi pơrá tơdâng tơ’mô a ngiâ luât, ôh tá pơrah kơdrâi, kơnốu, hdroâng mơngế, loi tĭng, tiô khôp, tâi tâng rêm ngế, pro kăn lơ kuăn pơlê’’. Mâu pơkâ tối a kơpêng mê hiăng mơnhên hnoăng tơdâng tơmô dêi rêm ngế kuăn pơlê, tung mê, ai vâi krâ hdroâng kuăn ngo a ngiâ luât tro tiô Luât hơnăm 2013.

Ngế chêh hlá tơbeăng Hoàng Thu Thùy, hdroâng kuăn ngo Tày, kăn pơkuâ ƀơrô khu râ, Khu pơkuâ mơhno túa lĕm tro, Rơ’jíu Việt Nam mơnhên.

‘’Pakĭng khĕn hôu tối, pơxâu phak, tơdroăng săm tối cho ối vâ hnê hriâm, pât djâ prôk troăng lĕm, hbrâ mơdât mâu ngế pro xôi. Mâu pơkâ dêi Luât ƀă Luât săm tối ‘na hnoăng châ tơpui dêi nâl tơná, chêh dêi chư krê dêi hdroâng kuăn ngo hiăng pro tơ’lêi hlâu ăm mâu khu cheăng pơlê pơla ƀă rêm ngế kuăn pơlê veăng tung tơdroăng săm tối săm tơkêng ƀă mơdêk  tơdroăng hnê hriâm dêi tơdroăng săm tối săm tơkêng.

Kố cho pơkâ xiâm vâ tơniăn hnoăng kuăn mơngế tối tơdjuôm ƀă mơngế hdroâng kuăn ngo tối krê tung tơnêi têa tiô luât xah ho#i chuh ngiah’’.

Mơhé tŭm tơdroăng săm tối tơdroăng xôi kân, châ pêi pro ƀă nâl Xuăn, laga vâ tơniăn hnoăng dêi mơngế hdroâng kuăn ngo mê tá luât ƀă luât săm tối săm tơkêng pơrá ăm phêp mơngế tơkŭm po săm tối ƀă veăng săm tối ôh tá chiâng tơpui nâl Xuăn châ veăng tung mâu  tơdroăng săm tối ƀă xông tơpui a ngiâ khu tơleăng ƀă nâl hdroâng kuăn ngo tơná, ing mâu ngế ki tơplôu.

Mâu kơ koan tơkŭm po săm tối ai hnoăng tơniăn ăm mâu ngế ki săm tối (môi tiah ngế teăng mâ kuăn pơlê veăng a roh tơleăng) lơ mơngế ki veăng săm tối (ngế pro xôi, ngế ki tro ‘nêk, ngế ki vâ mơnhên ăm…) châ hnoăng chiâng tơpui dêi nâl, chêh dêi chư tơná tung rêm  tơdroăng săm tối môi tiah pơkâ thế, săm tối, xông tơpui…ƀă nâl tơpui ƀă chư chêh ki vâi chiâng, xuân môi tiah tơniăn tung tơplôu. A troăng 226 Khu luât săm tối tơdroăng xôi kân xuân pơkâ:

‘’Tâng ngế ki xôi mê ôh tá chiâng tơpui Xuăn mê klêi kơ’nâi tơbleăng tơdroăng xôi, ngế ki tơplôu thế vêh pơchuât ăm ngế ki tro xôi tơmâng tâi tâng tơdroăng ki pro xôi mê ƀă nâl ki ngế pro xôi plĕng’’.

Pêi pro pơkâ ‘na nâl tơpui ƀă chư chêh tung săm tối săm tơkêng tơdroăng xôi kân xuân cho mâu pơkâ kring vế hnoăng dêi mơngế hdroâng kuăn ngo tung tơdroăng rak tơniăn tơdroăng ki tơdâng tơ’mô dêi rêm ngế kuăn pơlê a ngiâ luât ƀă Hngêi tơleăng. Nâ Lương An Dung, hdroâng kuăn ngo Tày, sinh viên hneăng hdrối nah Đăi hok Luật Hà Nội tối:

‘’Tơdroăng vâ mơngế hdroâng kuăn ngo, châ tơpui dêi nâl tơná ƀă chêh chư dêi hdroâng tơná tung veăng săm tối săm tơkêng cho tơdroăng ki vâ vâi tối tâi dêi mâu tơdroăng ki tơmiât, tối dêi tơdroăng ki pro xôi dêi tơná ƀă xuân cho tơdroăng ki vâ kơ koan ƀă mơngế tơkŭm po săm tối săm tơkêng ai xiâm kối vâ mơnhên tơroăng ki khât dêi roh  tơdroăng xôi, ing mê, pêi pro luât tơtro má môi tung tơdroăng tơleăng roh tơdroăng xôi tro mơngế, tro xôi, tro luât’’.

VOV4 chêh

A Sa Ly tơplôu ƀă tơbleăng