VOV4.Sêdang - Êi rơtốu krôk cho pơreăng ki tâ tú, pơreăng tâ tú ki râ xua ing vi khuân ki mơ-êi rơtốu krôk pro, tơdroăng châi kố hmâ trâm hlo a vâi ‘ne\ng, la xuân trâm hlo a mâu ki hiăng kân.

Ki ăm ‘nâi:

Êi rơtốu krôk tơ’lêi tâ tú ing troăng rơkong lơ tơpui achê [ă mâu ki dế êi rơtốu krôk ah rơtốu lo ing môh, krôk dêi ngế ki dế êi rơtốu mê tro rơte\ng a mơngế ki ối le\m, pro vi khuân drêng kơ o, kơchêi, rơte\ng mot, malối tung kơpong ki ai krâm mơngế lơ a mâu tíu ki ôh tá krúa le\m.

Ăm ‘nâi apoăng êi hâi teăm râ, apoăng châi i-iâ, hmâ hlo ai ki rơbông a krôk, kế tung dế krôk, môh, ‘nâ hía hlo a kéa, mâu tíu ki ê môi tiah a tung mâ lơ a tíu ki nu\m [ă hên tíu ê. Tâng râ ó kô pro rơ-iô [ă hnối hlâ.

Êi rơtốu apoăng krôk hmâ hlo pro tơngê iâ, châi krôk, kơ o, kơxông krôk, oh tá lo\n kâ kế. Kơ’nâi 2-3 hâi, hlo a pá ro\ng lơ a péa pâ krôk, ai mơngiơk robông vâ prâp lơ prăng. Tíu ki mê pêi gá kơtô, nheăn, tơ’lêi pro lo mơheăm.

Kố cho ki xiâm ăm pin ‘nâi drêng hiăng châi êi krôk. Ngế ki êi rơtốu krôk kô pá kâi hiâm, pá kâi rơnôa. Tơdroăng châi kố kô prêi le\m xêh ‘nâ hía pro thăm rế châi ó [ă hnối pro hlâ tung pơla sap 6 troh 10 hâi. Tâng châi ó kô ôh tá pro tơngê hmân la gá pro mơ-êi kân, kơxông krôk, pá kâi hiâm, châi ‘mêi tung plâi nuih, châ chiâng khăng kơbre\n.

Tơdroăng châi ai 4 túa: châi êi krôk ki hmâ, êi krôk ki râ, êi tơxui krôk [ă êi rơtốu tung krôk, tung môh.

Êi rơtốu môh: Hmâ hlo pơxiâm ing lo têa môh i-iâ, môi lơ péa pâ, lo tiah mê tung ton hâi hlối, ai drêng ‘nâ lo têa môh hnối lo tá mơheăm xua ga tơlêa tơliê [ă hnối pro xú u\m. Ki xiâm ăm ‘nâi châi lâp tung châ, ‘nâ hía ôh tá râ la xuân ai tíu ki lo châi a k^ng môh. Tơdroăng châi kố hmâ trâm hlo a vâi ‘ne\ng ki dế âu tôu nôu.

Êi rơtốu krôk: Vâi ‘ne\ng kơdrâ châi êi krôk, châi ko [ă ối oh tá sôk, pak^ng mê, kơtêi kơtâu re\ng tâng vâ pơchông [ă tơdroăng tơngê ôh tá râ. Khăm ngăn krôk kô hlo rơbông pro prâp iâ a tung krôk. Tâng tiê tíu ki mê kô pro lo mơheăm.

Êi rơtốu tơxui krôk: Hmâ hlo xua ing rơtốu krôk tâ tú ngi tê, tơdroăng châi kố hmâ hlo a vâi ‘ne\ng ki dế âu tôu nôu. Ki xiâm ăm ‘nâi hdrối tâng kơ o kơxông krôk, klêi hiâm pá kâi, tâng hiâm pro kơhlo\ng a rơtá nuih, ngăn ngiâ méa vâi préa pro\ng. Ki ăm ‘nâi pá kâi hiâm mê rế ó, tâng ôh tá teăm khăm pơlât tơdrêng kô rơ-iô troh ivá.

Hbrâ mơdât:

Vâ hbrâ mơdât êi rơtốu krôk, Khu ngăn pơkeăng hbrâ mơdât pơreăng-Khu xiâm ngăn pơkeăng hnê tối ăm kuăn pơlê pêi pro tro mâu tơdroăng tiah tối a kơ’nâi kố: -Djâ vâi ‘ne\ng lăm pâk pơkeăng vacine tơru\m [ă hbrâ mơdât châi êi rơtốu krôk, pâk tu\m, tro hâi khế pơkâ.

-Rêm hâi thế kơhnâ jíu ko\ng [ă kơ[o\ng, kơdât dêi rơkong drêng kơ o lơ drêng kơchêi, mơgrúa dêi châ chăn, xếo dêi môh, krôk rêm hâi, pôi tá achê mâu ki mơ-êi rơtốu krôk lơ mâu ki nhôm hiăng tâ tú pơreăng châi êi rơtốu krôk.

-Hngêi ối, hngêi păn vâi ‘ne\ng, lâm hriâm thế đi đo kơpuih, xut krúa le\m, bâ phuâng ai eăng châ trâ le\m.

 -Drêng tâ dêi tơná hiăng vâ tro châi lơ nhôm tơná hiăng mơ-êi krôk thế ối phá [ă re\ng lăm khăm pơlât a hngêi pơkeăng vâ teăm pơlât prêi.

-Kuăn pơlê ki ối tung kơpong ai ngế tâ pơreăng kố thế pro tơdroăng ăm ôu pơkeăng hbrâ mơdât [ă pâk pơkeăng vaccine hbrâ mơdât tro tiô pơkâ dêi kơ koan ngăn pơkeăng hiăng hnê tối.

Gương tơplôu [ă tơbleăng