Ki xiâm [ă túa hbrâ mơdât mâu tơdroăng châi hmâ trâm
Thứ tư, 00:00, 21/06/2017
VOV4.Sêdang - Drêng hơnăm hiăng krâ, hnối ai tá tơdroăng ki ôh tá rơdêi le\m ‘na ivá châ chăn, kuăn mơngế kô tơ’lêi tro trâm hên tơdroăng châi tamo. Tơdroăng ‘’Ivá ăm rêm ngế’’ hâi kố, ngin ai pơtroh ăm vâi krâ-nho\ng o [ă pú hmâ kal athế lăm khăm dêi ivá châ chăn rêm hơnăm, xua rêm tơdroăng châi, tơdroăng tamo pơrá cho tơdroăng ki ôh tá le\m tơniăn ăm ivá châ chăn kuăn mơngế. Kơ’nâi kố, ngin ai tối nhên ‘na mâu tơdroăng châi tamo ki hmâ trâm, vâ pó vâi krâ-nho\ng o hbrâ tơnáu xêh hdrối.

 

1: Châi plâi nuih

 

Châi plâi nuih  cho tơdroăng châi hmâ hlo, ai hên túa châi ki hmâ trâm má môi cho mâu tơdroăng châi tơdjâk troăng mơheăm pák^ng. Drêng tung tá dêi troăng mơheăm oh tá kơtâo kơ pro ôxy [ă mâu trếo ki rak djâ troh a plâi nuih ôh tá bê.

 

Ăm ‘nâi: Hmâ trâm cho châi a rơtá nuih, hiâm re\ng, a plâi nuih tâ môi tiah ai kế tiê pá hâi vâ hiâm. La xuân ai mâu ngế ki ‘nâ hiăng châi hdrối mê ngế kichâi mê oh tá  tâ ti lâi.

 

Mâu ki tơ’lêi tro tơdroăng châi kố cho vâi kơdrâi ki oh tá ai khế xếo, mâu ki lối piê, mâu ki klâi pêi cheăng, klâi pơtâp ivá, mâu ki kơtêi kơtâu têi.

 

Hbrâ ví: thế kơhnâ pơtâp ivá, pôi tá kâ hên kế kâ ki xăp po, pôi tá kâ hên rơmâ, pôi ta sôu drôu, bier, hât.

 

2. Châi nu\m nheăn

 

Drêng insulin xua pơla troăng klêa nong [ă klêa kơbâng mơjiâng oh tá bê vâ ‘no tah xik tung châ, xik ki ối tung  mơheăm lối hên, khoh pro xik a mâu kơ koan ki ê xuân tâk. Pơreăng nu\m nheăn kô pro chiâng châi ‘na plâi nuih, ‘na kơ kố [ă hên ki ê.

 

Ăm ‘nâi: Tâ rơlâi rơlo, châ hrế, lăm nu\m hên hdroh, khăng krôk, mế rế pá xao hlo [ă hên ki ê.

 

Mâu ki tơ’lêi tro: Hmâ hlo a mâu ki lối piê.

 

Hbrâ ví: Thế kơhnâ pơtâp ivá, kơdroh kâ xik [ă têa rơmâ.

 

3. Kơxêng oh tá krá:

 

Cho tơdroăng ki rế kơdrọ kế ki rak tung kơxêng. Pơreăng kố ai hên ki xiâm, ‘na hía xua ôh tá bê can-xi, vitamin D3, xúa tung châ hrik calxxi oh tá rơdêi [ă hên ki ê.

 

Ăm ‘nâi: Châi ó ing tung dế kơxêng, tơlêi tơđôu kơxêng [ă hên tơdroăng ki ê.

 

Hbrâ ví: Thế tơniăn tu\m calxi tung mơheăm, malối cho vitamin D, kơhnâ pơtâp ivá.

 

4. Tơlêa pơtok – tơxui pá xôp klêa nong

 

Cho tơlêa a tung tá dêi klêa nong. Ki xiâm xua oh tá tơdâng tơ’mô pơla mơ’no mâu acid ki vâ pro lăm le\m acid, ki vâ rak vế dêi klêa. Pak^ng me ối cho ki xiâm ê nếo môi tiah hormone, oh tá tơdâng tơ’mô tung tơche#ng tơmiêt .

 

Ăm hlo: châi, châi rit a kơpong thượng vị, troh ‘na ro\ng. hmâ hlo klêi kâ hmê, châi tiô kơ rơnó 2-3 măng t^ng ah châi nếo.

 

Hbrâ ví: pôi tá ô drôu, pôi tá ô hât [ă mâu pơkeăng ki pro tơlêa tung klêa, thế ăm tơdâng tơ’mô tung tuăn ngoâ, pôi tá ăm châ hơkăng, pôi tá tô tuăn, tơche#ng tơmiêt hên tung ton hâi.

 

5. Mơ-êi kliâm siêu vi

 

Ai 5 túa virus mơ-êi kliâm cho: A,B,C,D,E. Kố cho mâu virus ki pro rong râ tung kế ki mơjiâng kliâm.

 

Ăm ‘nâi: Oh tá lo\n kâ kế, rơlâi rơlo, tơngê, kéa tr^ng, mâ tr^ng.

 

Hbrâ ví: Pâl vaccin hbrâ mơdât pơreăng.

 

6. Mơ-êi kơpo\ng nu\m.

 

Ki xiâm: xua ai pơreăng mot tung troăng nu\m, ai kôu, ai u bướu.

 

Ăm ‘nâi: Nu\m tâ tô heăng, nu\m hên, nu\m lo mơheăm, rơlaia rơlo, châi klêa pá xôp.

 

Hbrâ mơdât pơreăng: pôi tá mơgât nu\m lối ton. Thê smơgruas krúa dêi châ chăm, ôu hên têa.

 

7. U|m a pâu kuăn

 

Pơreăng kố hmâ trâm a mâu kơdrâi, cho u ki oh tá rơ iô gá ai xêh a kâp kuăn. Tâng mơ-êi ki rơ iô vâi tối cho  xiâm pâu kuăn.

 

Ăm ‘nâi: oh tá tơniăn ‘an ai khế, châi kơpong tíu mơjiâng kuăn, tâng lăm nu\m tâ châi, lo mơheăm a tíu nu\m, lo hên hyôh ki oh tá le\m.

 

Hbrâ ví: Thế lăm khăm tiô rơnó. Mơgrúa krúa dêi châ chăn krúa le\m.

 

8. U|m  drô k^ng hveăn kơpo\ng nu\m:

 

Pơreăng kô a mâu kơnôu, cho u ki oh tá rơ iêo mê tơdroăng êi a kơpong xiâm [ă tung dế troăng hveăn kơpo\ng nu\m, kơpong ki tê anu\m ối tơtá tíu nu\m, pro pá ăm kơpo\ng nu\m vâ ‘no têa nu\m lo pá kong.

 

Ki xiâm khoh pro ai tơdroăng châi kố hâi teăm ‘nâi nhên, malối a 4 khu kơ’nâi kố: Xua tâ tú ing troăng mơheăm, xua hormone, xua hyôh kong prâi [ă tơdroăng hmâ rêh ối, xua mâu tơdroăng châi ki tâ tú ing koi te\n dêi rơpó pơla kơdrâi [ă kơnốu.

 

 

Ăm ‘nâi: lăm nu\m pá, oh tá kâi lo nu\m, lo nu\m heăng, têa nu\m mơ’nok, ‘nâ hía pro châi klêa pá xôp drêng lăm nu\m. Hbrâ mưodât tơdroăng châi: thế đi đo lăm séa ngăn vâ re\g châ ‘nâi.

 

Gương tơplôu [a\ tơbleăng

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC