Ki rơhêng vâ tối, ối ai mâu kăn [o#, ko\ng chưk ki ối pơtối xo tơdroăng ki hlo dêi tơná cho kăn pơkuâ, ôh tá vâ djâ troăng ahdrối [ă ôh tá ai hnoăng veăng kum kuăn pơlê. Xua ti mê, tơ’noăng pêi pro tiô mơhno túa le\m tro a tíu pêi cheăng, hiâm tuăn cheăng, veăng kum khât ăm tơdroăng kum ăm kuăn pơlê, to\ng veăng ăm tơnêi têa cho môi tung mâu tơdroăng pơkâ thế, hnoăng cheăng tung chal nếo nôkố.
Tiô hiâm tuăn Pôa Hồ Chí Minh tối, tơ’noăng cho troăng hơlâ ki kal vâ mơjiâng kuăn mơngế nếo [ă athế pêi pro đi đo, pơtối, rêm hâi. Tơ’noăng pâ nhuo#m tơnêi têa hnối ai tá tơdroăng khe\n kơdeăn tơxâng [ă ivá mơnhông tơnêi têa. Pêi pro tiô rơkong krếo thế dêi Pôa, 71 hơnăm hiăng luâ, hên hneăng tơ’noăng mơjo pâ tơnêi têa hiăng mơhnhôk, mơnhông hiâm tuăn mơjo pâ tơnêi têa, tuăn hiâm rơkê ple\ng dêi mơngế Việt Nam. Maluâ hiăng châ chiâng tơ-[rê hên tơdroăng ki kal, maluâ ti mê, hên tíu tơ’noăng ối tro êng mơnhên ‘na hiâm tuăn mơno ki tá hâi tơtro, xuân ối ai mơjiâng khu kố khu tá, tá hâi teăm mơjiâng tuăn tơru\m krá khât vâ ai ivá cheăng, tơ’noăng tá hâi teăm chiâng tơdroăng ki kal vâ pêi pro hnoăng mơnhông pêi cheăng kâ-rêh ối pơlê pơla.
Pho\ Yăo sư, Tie#n sih Lê Quốc Lý, Kăn pho\ hngêi trung Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tối tiah kố: rêm roh koh tơbâ hâi tơ’noăng mơjo pâ tơnêi têa cho roh ki vâ tâi tâng Đảng, tâi tâng khu lêng [ă tâi tâng kuăn pơlê ‘mâi rơnêu, ‘mêng bro, séa mơnhên ngăn, tối tơtro khât vâ pôi tá ai tơdroăng ‘’kơtâu tiô tơdroăng ki tơ’noăng’’, ‘’kơtâu tiô hnoăng ki vâ châ mơhá’’:
‘’Tâng pin pro tá troh tui lui [ă séa ngăn i nhên [ă ki tơ-[rê mê ga ai pơxúa ki klâi, tơmeăm khoăng klâi, châ riân ngăn nhên ôh tá xê tơdroăng ki tối tơdjuôm, ôh tá xê tơdroăng ki tối tơbleăng hlámơ-éa tê. Mê athế ngăn a tơdroăng ki tơ’noăng ga ai pơxúa ki klâi ăm khu pơkuâ cheăng ki tơdjuônm? Hôm ai pơxúa ki klâi ăm kuăn pơlê? Môi kong pơlê tối tơ’noăng le\m tro mê kong pơlê ki mê athế kro mơdro\ng, athế mơnhông tơtêk, kuăn pơlê kô hơniâp ro tâ, pơlê pơla ôh tá ai khu ngế pro xôi, ôh tá ai mơngế ki ‘mêi. Nốkố tơ’noăng la khu kơdrâm mơngế xuân ối tơkôm klêng tê klêng hía, xuân ối ‘ro, ôh tá ai hơ’lêh ki klâi, mê cho tơdroăng ki pro to pá kong tê’’.
Pêi pro tiô rơkong hnê tối dêi Pôa, tung mâu khế hơnăm hiăng luâ, khu pêi cheăng pro pơkuâ, mâu ngế krê ki cheăng tơnêi têa rế hía rế ‘mâi rơnêu [ă pêi pro troh a tơdroăng ki ‘ló khât tâ, túa ki tơpui kâ hiăng ai tơdroăng ki hiăng hơ’lêh nhên. Maluâ ti mê, utâi utá xuân u ối mâu ngế kăn [o# ki ối ngăn dêi tơná cho mơngế kăn, ôh tá hâi ai hnoăng cheăng hên [ă mâu kuăn pơlê, ai rơkong tơpui, pơkâ pêi pro ôh tá tro tơdroăng, ôh tá nhuo#m khu râ kơpêng, ôh tá tơtro [ă khu râ pá kơdâm, pro kuăn pơlê chiâng tô tuăn, hêng hôu.
Tơdroăng mê ăm hlo, tơ’noăng mơhno túa le\m tro a tíu pêi cheăng, tuăn mơno dêi khu ngế cheăng tơnêi têa, kal athế môi hiâm mơno xua vâ kum ăm kuăn pơlê, to\ng mơnhông tơnêi têa cho tơdroăng pâ thế, hnoăng cheăng tung chal nếo nôkố. Tie#n sih Phạm Văn Tình, Pho\ Yăo sư, Kăn chêh tôm xo rơkong Khu ngăn ‘na nâl tơpui Việt Nam mơnhên tối:
‘’Hnoăng pêi cheăng dêi mâu ngế ki cheăng ăm tơnêi têa kal athế ai rơkong tơpui ki tơtro, ki ai phep, xua mê cho môi pâ vâ mơnhên tối tơdroăng ki rơkê ple\ng, hiâm mơno, túa ki tơpui kâ dêi môi ngế kăn cheăng tung kơ koan ai hnoăng cheăng. Túa ki tơpui kâ môi tiah êng tiâ, êh á, túa ki tơpui kâ [ă mâu ngế ki ối tung tơdroăng cheăng. Ki hmâ hlo, môi ngế ki rơkê ple\ng kal athế rak vế, pêi pro: ki rơhêng vâ tối môi tiah tơdroăng ki koh athế koh tiah lâi, ai tơdroăng ki koh nhuo#m [ă pro tro hnoăng cheăng. Rêm túa tơpui kâ kal athế ai rơkong tơpui ki tơtro’’.
A leh mơhnhôk hneăng tơ’noăng ‘’Kăn [o#, mơngế pêi cheăng tơnêi têa tơ’noăng rak vế, pêi pro tiô mơhno túa le\m tro a tíu pêi cheăng’’ ki nếo po achê pơla kố, pôa Nguyễn Xuân Phúc, Ngế pro xiâm hnê ngăn, xuân cho Kăn xiâm hnê ngăn Ho#i đong tơ’noăng-Khe\n kơdeăn dêi tơnêi têa hiăng pâ thế kăn [o#, mâu ngế cheăng ăm tơnêi têa ôh tá chiâng lôi tơdroăng cheăng, ôh tá ai tơdroăng ki hêi, tơngôu maluâ cho rêm yâi, rêm phut, rêm liăn pro hnoăng mơhá dêi kuăn pơlê. Kho\m pêi tâi chôu, tâi hnoăng cheăng, tah lôi túa cheăng ‘’Kơxo kơto ô tô troh, kơxê kơto ôtô vêh’’.
Ngế pro xiâm hnê ngăn ai tối nhên tiah kố: ‘’Kal athế xut tah lôi túa cheăng ki ôh tá vâ tí tăng pêi cheăng ki kố ki mê, túa cheăng ki tơkôm ai to tơdroăng nếo tăng troăng hơlâ, túa cheăng ki tơbâ mê nếo pêi, maluâ ai pêi pro la pêi hrá tung tơdroăng ki vâ tơleăng mơnhên mâu hnoăng cheăng pơcháu ki kuăn pơlê, kơ koan dế tơkôm ngăn hnoăng cheăng’’.
Tiô pôa Lê Minh Hoan, Kăn pơkuâ hnê ngăn Đảng kong pơlê Đồng Tháp tối, rêm kuăn mơngế drêng hiăng cho kăn [o# tơnêi têa mê kal athế ‘mâi rơnêu dêi châ chiâng mơngế ki tơdrăng khât, djâ troăng ahdrối, hloh hlê rơkê ple\ng, đi đo kơhnâ khât xua tơdroăng ki ai pơxúa ăm kuăn pơlê, dêi khu mơdró kâ. Tung rêm tơdroăng cheăng [ă ngăn tiô kơ hnoăng cheăng athế đi đo kơdo mơ-eăm vâ pêi pro klêi hnoăng cheăng pơcháu, mơjiâng chiâng tơdroăng ki loi tơngah [ă achê dêi môi ngế pơkuâ [ă pú hmâ [ă kuăn pơlê.
Ki rơhêng vâ tối, ki rơkê ple\ng tơpui kâ a tíu pêi cheăng cho vâ mơhno tối tơdroăng ki tơpui kâ hlế rơkê tung trâm mâ, topui kâ [ă khu râ kơpêng, khu pú [ă khu pá kơdâm, ‘nâi túa ki vâ tơku\m pêi pro mâu tơdroăng cheăng, [ă pêi pro klêi hnoăng cheăng hiăng pơcháu. Pôa Lê Minh Hoan tối tiah kố:
‘’Rơkong tơpui kâ a tíu pêi cheăng ôh tá xê pơklât thế pêi pro tiô tơdroăng ki chêh bro hlá mơ-éa ki mơjiâng mâu luât, tơdroăng pơkâ dêi tíu pêi cheăng. Rơkong tơpui kâ, pêi cheăng a tíu pêi cheăng athế châ tơku\m, pro bâ eăng tng khu pơkuâ ngăn dêi tíu pêi cheăng mê. Cho tơdroăng cheăng ki krá tơniăn, kho\m mơ-eăm, đi do hriâm ple\ng, veăng kum vâ mâu tơdroăng ki kơnía git mê châ pơxúa khât, tơtro tiô chal nếo dêi tơdroăng tơru\m tơpui kâ i tơtro vâ rế hía rế châ tơtro, tơmot tung khu râ, kơvâ cheăng.
Vâ pơtối pêi pro [ă rak vế tơdroăng ki krá kâk mê ngế ki pro pơkuâ xiâm kơ koan athế hlê ple\ng nhên mâu tơdroăng ki tơ-[rê [ă ‘nâi pơtroh tơdroăng ki kơhnâ cheăng troh a tơrêm ngế ki vâ pêi pro’’.
Mơhno túa le\m tro, rơkong tơpui kâ a tíu pêi cheăng ôh tá xê chiâng vế ngăn, riân ngăn tơdrêng mê, kố cho tơdroăng ki hiăng chiâng xêh tung hiâm mơno rêm ngế, mơjiâng tơdroăng ki loi tơngah, ki kơnía, ivá cheăng, túa tơpui kâ, tơdroăng pêi cheăng dêi rêm ngế krê.
Mơjiâng pro hnoăng cheăng, túa cheăng dêi rêm ngế kăn [o# ki rơkê păng ‘nâng, kơhnâ khât, djâ troăng ki rơkê ple\ng xua vâ kum ăm kuăn pơlê. Rak vế, pêi pro le\m tro hnoăng cheăng dêi kăn [o#, mơngế pêi cheăng ăm tơnêi têa, tơ’noăng pêi pro mơhno túa le\m tro xuân môi tiah tơdroăng ki rak vế, pêi pro tiô rơkong hnê tối dêi Pôa ‘na ‘’Kơhnâ, kơd^ng, tơdrăng, tơtro khât’’.
Lại Hoa chêh
Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng
Viết bình luận