Kơpong rak ngăn kong kế Ngọc Linh a tơring Đăk Glei, kong pơlê Kon Tum ai tâi tâng tơnêi kong lối 36 rơpâu 700 ha. Tâi tâng tơnêi kố châ xúa ing tơdroăng pơkâ mơhá liăn ăm rak ngăn kong.

Ai kơxo# liăn cha xo lối 5 rơtal liăn rêm hơnăm, tíu pêi cheăng ai liăn vâ mơhá ăm ‘na rak ngăn kong, hbrâ mơdât on chếo kâ kong, pơtối rak vế hên hdrê nhâ loăng, kuăn kiâ kong.

Pak^ng mê, hnối tah ki kơnôm tơngah to liăn ngân tơnêi têa. Pôa Đinh Ngọc Thanh, Kăn pơkuâ khu rak ngăn kong Ngọc Linh tối ăm ‘nâi:

‘’Ing kơxo# liăn mơhá ăm rak ngăn kong rêm hơnăm, khu pơkuâ cheăng hiăng hbrâ mơjiâng tơdroăng pơkâ pêi cheăng ‘na rak ngăn [ă thăm pêt kong, kum pêi mâu tơdroăng cheăng, ‘na ki pêi tơdrêng tiah pơcháu rak ngăn kong ăm mâu rơpo\ng, kuăn pơlê, tơku\m rak ngăn a kơpong ki hên nhâ loăng kong, hnối k^ tơkêa  cheăng [ă mâu ki pơkuâ ngăn ‘na rak ngăn kong, ‘no liăn mơjiâng pro mâu tơmeăm khoăng ki kal, ai xúa ăm ‘na rak ngăn kong, hbrâ mơdât on chếo kong [ă hnê ‘na luât troh kuăn pơlê ki rak ngăn kong’’.

Kơnôm ai liăn mơhá ăm rak ngăn kong, sap hơnăm 2012 troh nôkố, khu rak ngăn kong Ngọc Linh ai kơxo# liăn vâ mơdêk khu cheăng rak ngăn, rôe tơmeăm ki hbrâ, ki kal vâ kum ‘na rak ngăn kong.

Khu pêi cheăng hiăng k^ tơkêa pêi cheăng tiô rơnó [ă 35 ngế, kơlo liăn khế tâng riên 3 rơtuh 500 rơpâu liăn môi ngế môi khế, mơjiâng pro nếo 1 tíu rak ngăn kong, mơjiâng 30 km troăng prôk lăm séa ngăn, 3 to hơpăm gâk ngăn xâu lơ ai on chếo kâ kong, 4 tíu chêh tơbleăng ‘na ki rơ-iô lơ tro on chếo kong, 10 tíu chêh tơbleăng hnê tối, 6 tíu chêh tơbleăng tơdroăng ki mơhá liăn ăm hnoăng rak ngăn kong, pro 1 rơpâu to kơbăng 3 víu [ă tơdroăng ki mơdât ko ‘nhiê kong, mơdât hdroh chôu kong a kơpong ki tơ’lêi tro on chếo, mơjiâng pro lối 300 troăng kơvê drô k^ng kong râ má 1, drô troăng tơkăng kong dêi khu rak ngăn kong [ă hên hnoăng cheăng ki ê.

Vâ kuăn pơlê hmâ tâ [ă kong, ai hnoăng cheăng tung rak ngăn kong, Khu rak ngăn kong Ngọc Linh hiăng pơcháu rak ngăn lối 22 rơpâu ha kong ăm hr^ng rơpo\ng kuăn pơlê, 4 khu kuăn pơlê [ă 9 khu [ă yă gá troh 400 rơpâu liăn tung môi ha. Ki tơxâng hâk mơnê mê cho ki hlê ple\ng dêi kuăn pơlê tung rak ngăn [ă thăm  pêt kong châ mơdêk nhên khât. Ngoh A Đáp, ối a cheăm Đăk Man, tơring Đăk Glei, ăm ‘nâi:

‘’Vâi krâ nho\ng o rak ngăn kong ôh tá chiâng ko loăng kong. Vâi krâ nho\ng o thế rak ngăn krâu, pôi tá ăm ngế ki lâi mot tung kong. Tâng lơ ai ngế ki lâi ‘lo mot thế re\ng tối ăm khu pơkuâ ngăn, cheăm. Tung pơlê rak ngăn kong ai 5 ngế prôk môi khu, môi khế prôk ngăn 5 hdroh. Nah hâi mơjiâng khu ki kố kuăn pơlê ing pá gong mot hmâng vâ. Sap mơjiâng khu kố oh tá hlo ngế ki lâi khên mot tung kong. Kong kô rế le\m tơniăn tâ’’.

Kơnôm ing pêi pro tơ-[rê tơdroăng pơkâ mơhá ăm hnoăng rak ngăn kong [ă thăm pêt kong a Kơpong rak ngăn kong Ngọc Linh mê khoh rế tơ-[rê tơxâng hâk mơnê.

Tung mê ki tơ-[rê cho tíu pêi cheăng hiăng rak ngăn tâi tâng tơnêi kong ki châ pơcháu rak ngăn, thăm pêt hê loăg tât khía tâk troh 89%, tơniăn ‘na hyôh kong prâi nhâ loăng, kuăn kiâ, mâu kế ki pơxúa ’na nhâ loăng châ pơtối rak ngăn [ă rế hên tơdroăng châ mơdât ko kong, rak ngăn tơnêi kong ki oh tá chiâng ko muih hmâng vâ, oh tá chiâng ko loăng [ă oh tá chiâng lăm lúa kuăn kiâ kong [ă ki ê hía … tơdroăng kố hiăng châ kơdroh hên ‘nâng.

Ngoh Thái Kim Nhật, kăn pơkuâ tíu rak ngăn kong Đăk Man, Khu rak ngăn kơpong kong Ngọc Linh, ăm ‘nâi: tơdroăng pơkâ mơhá liăn ăm rak ngăn kong hiăng tơdjâk troh tơdroăng rêh ối, xuân môi tiah ki hlê ple\ng ‘na rak ngăn kong dêi kuăn pơlê xuân hiăng châ mơnhông:

‘’Malối klêi xo rak ngăn kong mê mâu thôn hiăng pơkâ luât tối tơbleăng ăm khu rak ngăn ko\ng k^ tung luât ki pơkâ mê ai mơhno ki má môi thế kơhnâ lăm séa, tơru\m [ă khu pơkuâ. Má péa cho pơxâu phâk mâu rơpo\ng ki pro xôi luât pơkâ ki hiăng k^. Kố cho môi tơdroăng pơkâ kojo kum mâu kuăn pơlê ki mơnhông mơdêk cheăng kâ. Kơxo# liăn ki kuăn pơlê xúa vâi krâ nho\ng o ki hên rôe hdrê pêt, hdrê păn, môi tiah rôe hdrê kơphế, loăng ‘mô, mơdêk pêi cheăng kâ mơnhông tơ-[rê tung rêh ối’’.

Vâ pơtối rak vế tâ nếo ki tơ-[rê dêi tơdroăng pơkâ to\ng kum mơhá liăn ăm hnoăng rak ngăn kong, tung la ngiâ Khu rak ngăn kong dêi kơpong kong Ngọc Linh kơ pơtối mơdêk hnoăng cheăng hnê tối ‘na troăng hơlâ mơhá ăm rak ngăn [ă thăm pêt kong troh kuăn pơlê tung kong pơlê, séa ngăn tơnêi kong ki tro vâi hdi xo, kơpong kong ki achê kuăn pơlê rêh ối, ai chiâk deăng, po rơdâ tơnêi rak ngăn kong ăm kuăn pơlê, khu tơku\m cheăng a mâu cheăm ki ai hên nhâ loăng kong dêi khu rak ngăn kong.

Pak^ng mê, thăm mơdêk xo hnoăng rak ngăn kong tâk 5 ngế vâ mâu ki veăng lăm gak ngăn kong hmâ achê kong, tăng rế hên khu pơkuâ hnoăng cheăng rak ngăn kong hmiân tuăn hâk vâ [ă rak ngăn kong, khu pơkuâ ngăn pêi hnoăng cheăng rak ngăn kong thăm i kơhnâ sap apoăng tung ‘no liăn mơjiâng pro tơmeăm khoăng ki kal, rôe tơmeăm ki vâ xúa tung rak ngăn kong, mơdêk tơdroăng lăm séa ngăn [ă teăm hlo vâ rup pơxâu mâu ki pro xôi luât ko ‘nhiê kong.

Nhat Lisa prế Gương tơplôu [ă tơbleăng