Sap ing pơlê kong kơdrâm Kon Tum tiô troăng kân kong pơlê kơxo# 24 prôk dâng 60 km prôk ngi peăng mâ hâi lo pá kơnho\ng mê troh tíu xiâm tơring Kon Plông. Ing kố vâ troh kơpong xe\n tíu ối nếo dêi kuăn pơlê Vương, cheăm Đăk Nên lăm ngi peăng mâ hâi luô pá kơnho\ng tiô troăng kong pơlê tơ’nôm pa 60 km nếo. Hngiú tung châ cho tơdroăng ki tâ drêng troh kơpong kuăn pơlê xe\n ối dêi kuăn pơlê Vương. Tơdroăng kố mơni xua ing tơdroăng tung pơlê ai hên hngêi lôi chúa.

Ngoh A Bảy, môi ngế kuăn pơlê Vương tối ăm ‘nâi, tơdroăng kuăn pơlê lôi hngêi trăng troh tíu ê vâ rêh ối cho xua mâu hơnăm kố nah pơlê ai hên ngế hlâ:

‘’Xua hlâ hên ‘nâng, hâi kố hlâ, kơxo ah hlâ xua mê vâi krâ vâi xâu. Vâi xâu mê vâi nếo xe\n ối a tíu Xô Lương  kố. Ai ngế ‘nâ ai tơnêi a Xô Thác, vâi chu ối amê. Vâi tối achê tơnâp kiâ, tíu ‘mé achê ‘nâng mê vâi xâu. Khôi túa dêi pơlê akố gá môi tiah mê’’.

Xêo troh mơ’nui hơnăm 2018, klêi kơ’nâi 5 hơnăm xe\n ối tíu nếo tâi tâng ai 16 ngế kuăn pơlê Vương hlâ. Mơngế krâ, ivá ôh tá pá hro hlâ mê ôh tá tối klâi, mê kố ki hên mơngế hlâ hơnăm bu sap 30 troh 45 hơnăm. Pak^ng mâu ngế ki hlâ hơnăm hiăng krâ ivá pá hro, mê ai troh 5 ngế hlâ hdriê dêi rơno\ng [a\ kâ hlá pơkeăng kong kơdê dêi châ. Xuân ai kơdrâi pâm hlâ dêi kơnốu, kơmăng prôk lăm xêh a têa hlâ. Drêng ai tơdroăng hlâ ôh tá tơniăn kố, kuăn pơlê Vương xâu ‘nâng. Kăn pơkuâ hnê ngăn chi [o#, xuân cho kăn thôn pơlê Vương, cho pôa Đinh Quang Vem tối ăm ‘nâi, sap ing 35 rơpo\ng apoăng, nôkố tung pơlê bu u ối 15 toăng hngêi ối ai ngế ối, ki ê lôi chúa tâi tâng:

‘’Hngêi ối vâi xe\n ối tơku\m dêi pó má môi tơ’lêi rak ngăn dêi pó. Má péa nếo, hên rơpo\ng xua hlâ tâi tâng mê ôh tá ai kơbố xếo. Má pái nếo, hngêi ai ngế hdriê dêi rơno\ng vâi lăm ối a tíu ê ôh tá ối hngêi ki mê. Má pu\n, hên rơpo\ng môi tiah kơnốu hlâ, kơdrâi lăm rêh ối a tíu ki ê’’.

Xua xâu ‘nâng [a\ tơdroăng ki hlâ tiah mê hiăng ai hên rơpo\ng kuăn pơlê Vương hiăng lôi pơlê lăm rêh ối a tíu ki ê. Lôi dêi mâu hngêi kân rơdâ, krá, khu 3 rơpo\ng Đinh Văn Lă, Y Ba, Y Dư\t nôkố mơjiâng pro hngêi trá hlá xá a kối ngo, ối tung tơnêi dêi pơlê Xô Lương. Ngoh A Xôi lôi pơlê Vương ối a pơlê Xô Thác tơngah kô hmiân tuăn.

‘’Tung pơlê Vương kâ hlá nhâ pơkeăng kong kơdê dêi châ. Hdri dêi châ hên ‘nâng xâu khât. Chu ối a kố hlo tâ tơniăn’’.

Ti tăng ple\ng xiâm kối chiâng pro troh 16 ngế hlâ a pơlê Vương hlo môi tơdroăng ki môi tiah, mê cho tâi tâng mâu ngế ki hlâ pơrá ôu drôu hên.  Mâu ngế hlâ xua tro tâ pơrea\ng, môi tiah A Đơi, A Đeng, A Măng, Y Nham pơrá cho mâu ngế ôu drôu hên tâ ôu têa. Mâu ngế ki ối rơdêi hlâ xuân xua ôu drôu, môi tiah on veăng A Nam [a\ Y Thuận rơtế pôu ôu drôu mê chiâng tơhôu dêi pó, mê Y Thuận pâm hlâ dêi kơnốu.

A Nhét pôu ôu drôu kơmăng lăm chu a têa plông chiâng klâk têa. Mâu ngế ki hdri hlâ, môi tiah Đinh Văn Rơ\, A Me, Y Lan, A Mon ai ngế xua khéa tơdroăng rơpo\ng, ai ngế pá puât tung tơdroăng rêh ối xua rêh ối a tíu nếo… Mâu tơdroăng ki môi tiah cho pơrá ai ôu drôu. Pôa Võ Hải Ưng, môi ngế kuăn pơlê mê tối ‘na tơdroăng ôu drôu dêi pơlê Vương:

‘’A hdrối vâ muih chiâk lơ pông klâng lơ pêi ki klâi ‘lo vâi xuân pế drôu vâi xuân ôu. Nôkố hiăng ai tíu tê drôu, xuân ai tíu pêi cheăng ki kố ki mê vâi lăm pêi. Ai liăn mê vâi rôe drôu ôu. Kong tô môi tiah kố, lăm pêi cheăng tơbrêi mê ôu lối hên gá chiâng hlâ. Ki hên pơlê Vương hlâ xua ivá ôh tá hro, ôu kâ ôh tá tu\m trếo piê kơhiâm hlối ôu drôu tiah lâi kâi rêh’’.

Châ pơtâng tối, mơhnhôk dêi khu kăn pơkuâ xuân môi tiah mâu khu pơkuâ cheăm Đăk nên, kuăn pơlê Vương nôkố hiăng hmiân tuăn, ôh tá xâu xếo tơdroăng kuăn pơlê hdri dêi châ. Laga xiâm kối chiâng pro hlâ xuân ối ai. Ki hên kuăn pơlê Vương hâk ôu drôu kơxo má, kơxêi lơ kơmăng.

Môi tíu tê drôu a troăng mot a pơlê Vương tối ăm ‘nâi, rêm hâi hngêi tê châ 20 lit drôu ăm kuăn pơlê tung pơlê. Pak^ng tíu tê drôu dêi ngoh kố, kơpong pơlê Vương ai troh 3 tíu tê drôu ki ê nếo. Drôu [a\ tơdroăng ki tô tuăn dêi kuăn pơlê Vương drêng troh ối tíu ối nếo, môi tiah ôh tá bê tơnêi pêi chiâk deăng, ôh tá ai cheăng pêi… dế pro chiâng ôh tá tơniăn tung tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê a tíu kố.

Khoa Điềm chêh

A Sa Ly tơplôu [ă tơbleăng