Krông Pac\-tíu ki djâ troăng a hdrối tung tơdroăng hbrâ mơdât pơlât kơ o lo mơheăm xôu
Thứ tư, 00:00, 03/04/2019
VOV4.Sêdang - Tung mâu hơnăm hiăng luâ, tơdroăng hbrâ mơdât pơreăng kơ-o êi xôu hiăng châ tơring Krông Pă], kong pơlê Dak Lak pơkâ pêi pro kơhnâ khât. Ai hên mâu ngế ki kơ-o êi xôu a pơlê pơla hiăng re\ng châ ‘nâi, [ă khăm pơlât prêi hlối, ing mê, kơdroh tâ tú tung pơlê pơla. Vâ tối, Krông Pa] cho tơring ki hiăng kơdo mơ-eăm hên khât tung hnoăng mơdât pơreăng kơ-o êi xôu kố.

 

 

Tâ dêi tung châ bro tơngê i-iâ a peăng xêi, tung châ tâ rơlâi rơlo, ôh tá lo\n kâ kế, hêng koi, châi nuih hlối kơ-o há, pôa Nguyễn Minh Sơn ối a thôn 3, cheăm Hòa Tiến, tơring Krông Pac\, kong pơlê Dak Lak lăm troh a hngêi pơkeăng tơring khăm, hlối ăm xo mơheăm séa ngăn [ă [ok thái pơkeăng ngăn a mơheăm hlo tâ tú kơ-o lo mơheăm xôu. Drêng ‘nâi ti mê, pôa Sơn tô tuăn, khéa kho, xua tơná hiăng tro pơreăng ki pá pơlât prêi. La [ă tơdroăng hnê tối dêi mâu [ok thái pơkeăng, pôa hmiân tuăn pơlât tiô tơdroăng pơkâ dêi hngêi pơkeăng [ă hiăng kơdroh iâ.

Pôa Sơn hơ‘muăn:

‘’Kơtăn kố vâ chê 4 khế peăng xêi tâ tung châ môi tiah tơngê iâ, a ôu pơkeăng tơngê ki rôe a mâu tíu tê xua á ngah dêi tơná tơngê iâ môi tiah hmâ ôu pơkeăng kô prêi. Klêi mê, ôh tá ton ing mê chiâng kơ-o hên, á lăm xup X.Quang, [ok thái pơkeăng tối a hiăng tro kơ-o lo mơheăm xôu, mê a lăm troh a hngêi pơkeăng pơlât kơ-o lo mơheăm xôu Dak Lak khăm ngăn mơheăm.

Ing mê, hngêi pơkeăng ai ăm á hlá mơ-éa thế vêh troh a cheăm, thế pro hlá mơ-éa ăm a lăm pơlât a hngêi pơkeăng nếo. Ing mê troh nôkố á tâ hiăng kơdroh iâ tơngê, kâ ôu xuân kơ hiâm rơkong há, châ hiăng piê iâ, to 4 k^’’.

 

Ngế ki kơ o châ pơlât a hngêi pơkeăng cheăm Hòa Tiến, tơring Krông Pac\

 

Xuân môi tiah pôa Sơn, ngoh Nguyễn Bảo Phong, ối a thôn 2A, cheăm Hòa Tiến, tơring Krông Pac\ xuân châ ‘nâi tơná hiăng tro kơ-o lo mơheăm xôu, tung môi roh lăm khăm. Ngoh xuân tô tuăn, mê hiăng lôi tơdroăng cheăng a pơlê kong kân Hồ Chí Minh vêh pơlât dêi tơdroăng châi. Hiăng klêi khăm a hngêi pơkeăng kơ-o lo mơheăm xôu [ă êi xôu kong pơlê Dak Lak, ngoh Phong châ [ok thái pơkeăng khăm tối ngoh hiăng tro kơ-o lo mơheăm, [ok thái pơkeăng hnê thế pơlât a hngêi.

 

 

Mâu [ok thái pơkeăng troh a hngêi ngế ki kơ-o vâ ngăn tơdroăng ki gá ôu pơkeăng pơlât

 

Vâ châ tơdế khế hiăng luâ, rêm hâi, ngoh Phong xuân lăm troh a hngêi pơkeăng cheăm Hòa Tiến vâ pâk [ă ôu pơkeăng tro tiô chôu hlối ai séa ngăn dêi kăn [o# ngăn pơkeăng. Drêng tro chôu ‘’pơkeăng pro‘’,  ai drêng ki ‘nâ ngoh hiăng tơmiât vâ lôi, tá hêng pơlât xếo, la klêi mê mâu [ok thái pơkeăng lăm troh a hngêi kơ-êng, hơlêm, hnê mơhnhôk, ngoh vêh pơlât nếo, mơ-eăm tơplâ [ă pơreăng. Ngoh tối:

‘’A pơlât a hngêi pơkeăng ki pơlât kơ-o lo mơheăm xôu dêi kong pơlê, hngêi pơkeăng thế á vêh pơlât a hngêi pơkeăng cheăm, mâu [ok thái pơkeăng á kố kơhnâ, pơlât ngăn krâu khât, lăm pôu troh a hngêi; rêm kơxo apoăng măng t^ng á lăm troh a hngêi pơkeăng vâ pâk pơkeăng hlối ôu a hngêi pơkeăng cheăm ai tơná mâu [ok thái pơkeăng ngăn dêi há. A tâ dêi tung châ hiăng chía mo dâi le\m iâ tâ hdrối nah, nôkố hiăng châ prôk lăm, tơpui tơno hên. Hdrối nah tơpui bú iâ tê hiăng tâ rơlâi, nôkố hiăng tâ tung châ mo iâ’’.

 

 

Mâu [ok thái pơkeăng hnê tối ‘na tơdroăng hbrâ mơdât kơ-o lo mơheăm ăm kuăn pơlê

 

Tiô hngêi pơkeăng tơring Krông Pac\, [ă tơdroăng mơ-eăm kơdroh kơxo# mơngế tro kơ-o lo mơheăm xôu, tâk kơxo# mơngế lăm khăm, châ ‘nâi [ă hlối teăm pơlât, hngêi pơkeăng đi đo rah mâu kăn [o# troh a thôn pơlê vâ hnê tối, tơleăng mơnhên mâu tơdroăng tô tuăn, nhôm tâ tú ‘na pơreăng kơ-o lo mơ-eăm ăm kuăn pơlê.

Tơdrêng amê, a mâu hngêi pơkeăng cheăm,  đi đo ai mâu pa-nô, áp-phích hnê tối, kum kuăn pơlê mơdêk ki hlê nhên ‘na kơ-o lo mơheăm [ă ‘nâi re\ng lăm khăm pơlât a hngêi pơkeăng drêng nhôm dêi tơná hiăng tro kơ-o lo mơheăm. Kăn [o# pơkuâ ‘na tơdroăng cheăng mê a hngêi pơkeăng cheăm [ă mâu ngế ki pêi ngăn pơkeăng thôn pơlê ối troh a tơrêm hngêi ki ai ngế tro kơ-o lo mơheăm vâ mơhnhôk hơlêm vâi mơ-eăm pơlât kho\m prêi hlối, pôi tá pơlât lôi tơdế rá, pro chiâng rơ-iô ‘na pơreăng kơ-o lo mơheăm, ah pơreăng chiâng ôh tá xâu kơ pơkeăng.

{ok thái pơkeăng Hồ Hữu Hải, Ngế pơkuâ hngêi pơkeăng cheăm Hòa Tiến, tơring Krông Pac\ tối:

‘’Drêng ai ngế kơ-o lo mơheăm mê a pơtroh ăm ngế ki mê lăm khăm a tơring vâ vâi chêh inâu tung hlá mơ-éa klêi mê pơtroh a cheăm, ah khu ngăn pơkeăng cheăm ai hnoăng cheăng lăm xo pơkeăng rêm khế. Tung pơla tâ pơreăng, [ă mơngế ki kơ-o ai pâk pơkeăng, tung 2 khế apoăng pin pâk pơkeăng a hngêi pơkeăng cheăm pâk tiô pơkâ rêm hâi a peăng kơxo.

{ă ngế ki kơ-o tâng ôh tá ai pơkâ pâk pơkeăng mê pin ăm ngế kơ-o pơkeăng ôu, môi măng t^ng môi hdroh vâ ngăn tơdroăng ngế kơ-o hôm ôu tu\m pơkeăng há lơ ôh, hôm ôu tiô tro tiô hnê mơhno há lơ ôh. Tâng ôu tro tiô pin hnê mê hiăng hmiân tuăn’’.

Kơnôm mơjiâng pro hngêi pơkeăng pơlât mơdât kơ-o lo mơheăm lâp lu kơxo# mơngế ki kơ-o pơlât prêi tung tơring vâ tối gá hên. {ok thái pơkeăng Nguyễn Quy, Ngế kăn ngăn kơvâ Séa ngăn pơreăng, Hngêi pơkeăng tơring Krông Pac\ tối ăm ‘nâi: Hơnăm 2018, Khu xiâm rak ngăn [ă pơlât 111 ngế  tâ tú kơ o lo mơheăm  a tâi tâng 16 to cheăm, pơlê kân dêi tơring. Tung mê kơxo# mơngế pơlât prêi châ 91%; pê klêi hnoăng cheăng pơlât 95% [ă bú ai 1,8% ngế lôi ôh tá vâ pơlât. Ki hên mâu ki lôi ôh tá vâ pơlât ta troh prêi mê to mâu hiăng hên hơnăm, ivá hiăng pá kâi hro (lối 80 hơnăm tơngi klêng), la kơxo# mâu ngế ki kố xuân ối châ séa ngăn [ă teăm pơlât tơdrêng.

Vâ tơdroăng cheăng hbrâ mơdât [ă pơlât prêi kơ-o lo mơheăm xôu dêi tơring pơtối pêi cheăng tơ-[rê châ pơlât hên ngế prêi le\m, kơdroh xiâm ki tâ tú tung kuăn pơlê, pêi pro tơdroăng pơkâ  tah pơreăng kơ o lo mơheăm xôu, tung la ngiâ, [ok thái pơkeăng Nguyễn Quy ăm ‘nâi:

‘’Vâ pêi pro tơdroăng tah pơreăng kơ o lo mơheăm tung kuăn pơlê troăng hơlâ má môi cho mơdêk châ ‘nâi mâu ngế tơngê lo mơheăm, troăng hơlâ má péa drêng châ ‘nâi ngế ki tơngê lo mơheăm mê tơdroăng hnê tối ăm vâi hlê ki hbrâ mơdât pôi tá ăm châ tâ tú ăm mâu ngế tâ tá [ă tung kuăn pơlê.

Troăng hơlâ má pái drêng hiăng châ ‘nâi tâ tú kơ o lơ mơheăm thế mơdêk hnoăng cheăng rak ngăn, séa ngăn [ă pơlât ăm i tơ-[rê. Rem ngế kơ o lo mơheăm pin pơlât prêi mơni kô kơdroh iâ ki tâ tú pơreăng tung kuăn pơlê [ă [ă ton ing mê ah kô ôh tá ai pơreăng kơ o lo mơheăm troh a hơnăm 2030’’.

Tơdroăng tơmâng kơtăng khât dêi kơvâ ngăn pơkeăng tơring Krông Pac\ hiăng veăng ‘no iâ hnoăng cheăng tung mơ-eăm tah pơreăng kơ-o tung kuăn pơlê. Laga, vâ pêi cheăng tơ-[rê tiô pơkâ tah pối tá ai xếo pơreăng kơ-o lo mơheăm troh a hơnăm 2030 ah mê, pak^ng veăng tơmâng khât dêi mâu kơ koan khu râ pơkuâ cheăng, rêm ngế kal thế hlo ple\ng, ‘nâi hbrâ mơdât xêh pơreăng, ‘nâi vâ  pơlât drêng hiăng tro tâ tú, vâ veăng pro ăm hyôh kong prâi tơniăn le\m tá ai pơreăng.

          Nam Trang chêh

Gương tơplôu [ă tơbleăng

 

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC