Kum vâi ‘ne\ng ai hơ’ne\ng krá kâk [ă le\m – Hâi 3 lơ 27.07.2016​​
Thứ tư, 00:00, 27/07/2016

VOV4.Sêdang - Ai hên tơdroăng châi tơdjâk troh hơne\ng. Kố cho tơdroăng châi ki pro ối ôh tá sôk [ă tơdjâk ‘mêi troh ivá, malối [ă vâi ‘ne\ng. Vâi hdrêng kal thế rak dêi hơne\ng krá [ă le\m.

 

Hơne\ng bú rơdêi [ă le\m tâng ‘nâi rak pro ăm ga krúa. Tâng oh tá ‘nâi, ôh tá kơhnâ mơgrúa dêi hơne\ng rơkong ăm vâi ‘ne\ng kô chiâng ai tơdroăng môi tiah kố: hơne\ng huăn hmâng vâ, hơne\ng plô, hơne\ng huăn oh tá tro troăng, êi lin [ă má lối kô ai kơdruân kâ hơne\ng [ă hên tơdroăng ki ê.

Pó vâi krâ nho\ng o thế pôi tá ăm vâi ‘ne\ng kâ kơ[ăn, mưt, ke\o [ă mâu kế kâ ki ai hên xik ngeăm. Pôi tá ăm vâi hdrêng ôu têa tôu ro [ă kơ’lo, [ă păm ton kơ’lo têa tô ro, lơ têa plâi, lơ mâu têa ngeăm tung rơkong tung pơla vâi dế koi a kơmăng. 

Nôu pâ ôh tá chiâng hmếo pơ rôe pơkeăng pá gong [ă ma lối cho khăng sinh (Tê-tra-xi-lin) Tetracyclin ăm vâi ô a hngêi. Ôh tá chiâng ăm vâi ‘ne\ng pá xuâp 10 hơnăm xúa mâu pơkeăng tetracyclin ki ê, xua mâu pơkeăng mê kô tơdjâk troh trếo ki vâ mơjiâng hơne\ng dêi vâi ‘ne\ng pro hơne\ng vâi chiâng tr^ng troh ta ah xua pơkeăng pro.

 Tung 3 hơnăm a poăng, tơdroăng ôu kâ trếo kơhiâm thế ăm kâ tơdâng tơ’mô vâ xông rơdêi dế hơne\ng, vâ ăm hơne\ng le\m rơdêi. Trếo kơhiâm le\m kô mơdêk ki rơdêi le\m dêi mâu hơne\ng [ă le\m.

Tơtro\ng: Kâ mâu kế kâ ki pro krúa hơne\ng, môi tiah: Ka-rôt, Prô-mas, ká, mâu kơchâi plâi ki ai hên vitamin C (môi tiah plâi tô-mât, krui ngeăm, krui chô, krui [o\ng [ă hía hé).

Pó vâi krâ nho\ng o thế pơxiâm pro krúa hơneăng rơkong vâi ‘ne\ng sap ing vâi ‘ne\ng hâi teăm hu\n hơne\ng. Đi đo xêa krúa lin ăm vâi klêi âu. Tâng klêi ăm vâi ‘ne\ng âu thế ăm vâi ô têa hlối vâ xếo hơkong. Xo môi iâ kơpêi lơ chế rơmuăn kơ’nhâm têa krúa, xuât pơ’lâng [a\ pêi pơ’lâng a lin klêi ăm vâi ‘ne\ng âu n^n, âu têa tôu ro, lơ klêi vâi kâ kế.  

Tâng vâi ‘ne\ng hâi teăm huăn hơne\ng lơ nếo pơxiâm huăn hơne\ng, hâi ‘nâi vâ xêa dêi rơkong klêi mê vâ kơbui tah têa tung rơkong, mê nôu pâ thế ăm vâi ‘ne\ng ô têa klêi ăm vâi kâ. Xo kơpêi [á tâ tá ‘ngrăng ko\ng kơ’nhâm a têa krúa vâ xuât hơne\ng, lin ăm vâi ‘ne\ng, thế tơtro\ng xuât tung dế [ă a ngâ.

Drêng vâi ‘ne\ng huăn nếo péa pái pu\m hơne\ng, ngế nôu kô chiâng xo kơpêi kơ’nhâm têa xuât hơne\ng ăm vâi ‘ne\ng klêi kâ kế. Drêng vâi ‘ne\ng hiăng huăn hên hơne\ng [ă hiăng ‘nâi kơchô, kơbui têa, mê pin thế ăm vâi xêa hơne\ng [ăng loăng xêa hơne\ng ki kuăn, rơpâ lơ ăm xêa [ă pơkeăng xêa hơne\ng ki pro ăm mâu tơx^n xêa klêi rêm hdroh kâ hmê.

{ă vâi ‘ne\ng pá xuâp 3 hơnăm, thế tơtro\ng drêng xua pơkeăng xêa hơne\ng ăm vâi ki ai trếo flour. Vâi ‘ne\ng tơ’lêi tro rơnôa pơkeăng xêa hơne\ng mê. Tơdroăng tro rơnôa đi đo pơkeăng xêa hơne\ng ki ai trếo flour kô pro vâi ne\ng tro kâ trếo fluor, ki xiâm vâ pro hơne\ng chiâng mơ’nok [ă kô chiâng ai mơngiơk tr^ng. Tâng râ, kô pro chiâng ai tơdroăng châi ‘mêi tung hơne\ng.

Pơtâp ăm vâi ‘ne\ng hmâ xêa hơne\ng tro tơdroăng [ă pơkeăng xêa hơne\ng ki ai flour, ki iâ ai 2 hdroh tung môi hâi, kơxo [ă hdrối vâ koi.  

Tơdroăng ‘’Ivá ăm rêm ngế‘’ troh a kố hiăng tâi. Pó kô tơmâng ngin tối roh kơ’nâi ah nếo.   

Gương tơplôu [ă tơbleăng

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC