VOV4.Sêdang - Riân troh tơdế khế 9 kố nah kong pơlê Kon Tum hiăng pêt lối 3.600 ha kong. Kố cho rôh apoăng ki kal vâ kong pơlê Kon Tum pêi tơ-ƀrê tơdroăng Pơkâ Hneăng hôp kân Đảng bộ kong pơlê rôh má 16 troh hơnăm 2025 pêt nếo châ 15.000 ha kong. Ki khât gá ăm hlo tơdroăng pêi tơ-ƀrê luât pơkâ Mơhá liăn ăm hnoăng rak ngăn kong dế veăng mơhnhôk rak ngăn ƀă mơdê pêt kong dêi kuăn pơlê Kon Tum.

Cheăm kơtiê xơpá Đăk Pxi, tơring Đăk Hà ai 5 khu kuăn pơlê rak ngăn kong  cho dêi khu rak ngăn kong kơnhŏng têa Đăk Hà. Hơnăm hdrối kố nah mâu khu kuăn pơlê ki mê châ xo tâi tâng dâng 3,9 rơtal liăn cho liăn ki mơhá rak ngăn kong. Ƀă môi to cheăm tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê ối trâm hên xơpá môi tiah Đăk Pxi, mê kố cho kơxô̆ liăn ki kân. Tơdrêng ƀă tơdroăng ki pơxúa ‘mâi hơ’lêh tơdroăng cheăng kâ rêh ối la liăn mơhá ăm hnoăng rak ngăn kong pro pơxúa ăm kuăn pơlê, tơdroăng pêi lo liăn ing kong hiăng pro ăm kuăn pơlê tơ’nôm vâ rak ngăn kong. Pôa A Sáo, pơlê Kon Pâo Klâ, ăm ‘nâi:

“Kuăn pơlê hmâ lăm tí tăng ngăn kong rơnó mêi môi khế 2 troh 3 hdroh. Rơnó mơdrăng kuăn pơlê lăm ngăn môi khế 4 hdrôh lăm ngăn hbrâ mơdât on chếo kong ƀă mơdât mâu khu ‘mêi tong ko loăng  hmâng vâ tung kong, môi tiah loăng ƀă kuăn kiâ. Mâu kơxô̆ liăn dêi kuăn pơlê châ xúa tiô hâi pêi cheăng bê rôe têa kơxăng, ăm dêi kuăn lăm hriâm.  ‘Na kơxô̆ liăn kuăn pơlê châ xúa a hngêi rơpŏng nếo’’. 

Hlo ki pơxúa ing kong pro ăm tơdroăng rêh ối, hơnăm 2017 ing tơdroăng mơhnhôk dêi mâu kăn cheăm Đăk Ui, tơring Đăk Hà, kuăn pơlê 2 pơlê tung cheăm Kon Bông ƀă Kon Năng Triang mơ-eă, pêt nếo  kong a tơnêi ngo lĭng. Troh nôkố ing tơdroăng rak ngăn, kring vế dêi kuăn pơlê, 30 ha kong loăng hngó pái kơtâ hlá pêt kơtăn kố 4 hơnăm hiăng vâ kân tro tiô pơkâ ăm xo liăn mơhá hnoăng rak ngăn kong.

Pakĭng ing ki pơxúa ing tơdroăng xo chhá loăng hngó ƀă mơdró loăng hngó ki hiăng kân ing deăng pêt kong mê xuân tơhrâ pro pơxúa ăm châ xo tơ’mot liăn tơniăn ăm kuăn pơlê tung la ngiâ.  Pôa A Bế, pơlê Kon Mriang, cheăm Đăk Ui, tơring Đăk Hà ăm ‘nâi, ki tơ-ƀrê ing tơdroăng rak ngăn kong ƀă pêt kong hiăng kum pơtê tơdroăng kuăn pơlê ko kong muih pêi chiâk:

 “Hdrối nah, kuăn pơlê ko kong muih chiâk la drêng ai troăng rơhlâ pơkâ mê kuăn pơlê ôh tá ko muih kong xếo. Vâi loi troăng rơhlâ pơkâ hnê mơnhông pêt kong ki  vâi pêi pro tiô. Kuăn pơlê hlê troăng rơhlâ ki mê pro xiâm chiâng ai liăn vâ mơhá ăm. Nah  ai la nôkô hiăng tâi. To a Đăk Ui ôh tá ai kuăn pơlê kong muih kong xếo’’.

Pêi pro tiô pơkâ pêt nếo 15 rơpâu ha kong ki Tơdroăng pơkâ hneăng hôp Đảng Bộ kong pơlê Kon Tum roh má 16, hneăng 2020-2025 pơkâ, troh tâi tơdế măng tĭng khế 9 kố nah, lâp tung kong pơlê Kon Tum hiăng pêt nếo lối 3.600 ha kong, lối 600 ha tâng vâ pơchông ƀă tơdroăng pơkâ tung hơnăm. Vâ châ pêt kong, mâu kăn mâu tơring, pơlê kong kơdrâm dêi kong pơlê Kon Tum hiăng mơhnhôk kuăn pơlê pêt nếo kong ƀă tơnêi pêt a ngo lĭng, tơnêi pêt pôm loăng, chối báo ôh tá hlo tơ-ƀrê; tơkŭm kum ăm hdrê, hnoăng pêi cheăng, hnê kih thuât ăm kuăn pơlê; mơhnhôk mâu lêng, mâu kăn ƀô̆  mâu ngế pêi cheăng ăm tơnêi têa ƀă hên khu râ ki ê veăng pêt kong.

Pôa Nguyễn Văn Tiến, Kăn phŏ pơkuâ Khu xiâm ngăn loăng kong dêi kong pơlê Kon Tum ăm ‘nâi, hên troăng rơhlâ xuân hiăng tơbleăng vâ kuăn pơlê hlê tơ’nôm loi nhoăm khât ‘na ki tơ-ƀrê tơdroăng cheăng kâ drêng veăng pêt kong:

“Kuăn pơlê veăng pêt kong nôkô châ xúa tơdroăng pơkâ, môi tiah liăn mơhá ăm hnoăng rak ngăn kong mê kuăn pơlê pêt châ xúa tâi tâng. Khu rak ngăn kong hiăng tí tăng ‘nâi plĕng ăm rêm râ kăn mơdêk mơjiâng tíu uâ pro tơmeăm ƀă loăng vâ tê loăng kong ki pêt mơdêk yă tê vâ kuăn pơlê ki pêt kong châ xúa ing kong loăng’’.

Khoa Điềm chêh

Gương tơplôu ƀă tơbleăng