Drêng tâng ngin êng tối ‘na tơdroăng veăng lăm hôp a Hà Nội, Ma En bú tó: ‘’A tơmiât hnoăng dêi tơná xuân môi tiah vâi pú há, oh tá kân môi tiah vâi hơ’mua\n tối!’’.

Kố cho hneăng ki má péa nâ Ma En châ rah xo pơtối pro kăn pho\ hnê ngăn khu vâi kơdrâi cheăm Tu Tra [ă 5 hơnăm hiăng luâ cho môi tơdroăng nếo klêi hriâm, hnối pêi cheăng tung khu.

‘’Hriâm tâi lâm 12 á ối a hngêi, xo dôh, ai kuăn, xuân môi tiah mâu vâi nâ kuăn ngo ki ê há tung thôn. La a hơnăm 2010 á veăng pêi tơdroăng cheăng ‘na lêng, klêi mê mơhnhôk veăng mot cheăng tung khu vâi kơdrâi, pơtối pro kăn pho\ hnê ngăn khu vâi kơdrâi cheăm Tu Tra ta troh nôkố ‘’ nâ Ma En tối.

Nâ Ma En ăm ‘nâi tơ’nôm, mâu hâi pơxiâm pro ‘’kăn [o# khu‘’ kố nah cho mâu hâi nâ oh tá la lâi kâi piu. Tâi tâng mâu tơdroăng thế hriâm sap apoăng, ing tơdroăng hnê tối, mơhnhôk vâi nâ o pro ti lâi vâ mơhnhôk.

Klêi mê, hriâm tá túa tơpui tơno a ngiâ pú hên, xua tung hiâm mơhno nâ hmâ to kơxiâp kơmêi, liâ, tá tơdroăng hriâm pro hlá mơ-éa, chêh tơdroăng tối tơbleăng [ă hên tơdroăng ki ê. Hmôu pơ tiah mê, nâ hmôu pơxiâm mơ-eăm i iâ. Ki klâi oh tá ‘nâi, ôh tá hlê nâ kơ-êng, ôh tá kơtôa ki tơná plong kol.  

Nâ Ma En

‘’Ma En cho ngế cheăng chôa ‘lâng, tuăn hiâm tơdrăng, tơdroăng nâ ôh tá ‘nâi nâ êng, oh tá lôi ki lâi. Ing môi ngế kơdrâi ki liâ, hmếo pơ kơxiâp kơmêi, tơdroăng klâi nâ xuân xâu, kơ’nâi mâu khế hơnăm pêi cheăm tung khu, kơnôm ing tơdroăng trâm pêi cheăng rêm hâi, Ma En hiăng hlê ple\ng hên’’ – nâ Hoàng Thị Xoan, Kăn hnê ngăn Khu vâi kơdrâi tối ‘na nâ Ma En tiah mê.

Nâ Ma En ăm ‘nâi, a Tu Tra, vâi kơdrâi kuăn ngo châ 60%, xua mê, tơdroăng cheăng hnê tối, mơhnhôk vâi nâ o xuân ối trâm hên xơpá. La [ăng tơdroăng ki kơhnâ,  mơ-eăm ôh tá xâu pá dêi khu kăn [o# vâi kơdrâi, tung mâu hơnăm hiăng luâ, cheăm hiăng tơbleăng klêi hên tơdroăng mơhnhôk, môi tiah: Mơhnhôk ‘’5 oh, 3 krúa’’, mơjiâng khu vâi kơdrâi kum dêi rơpó pơtối rak vế Kâu lak bo# hbrâ mơdât tơdroăng vâi ‘ne\ng tro kr^n, oh tá păng kân [ă hên ki ê.

Hên tơdroăng pêi cheăng, hên tuá hiăng châ tối tơbleăng môi tiah: Mơhnhôk vâi nâ o ôh tá ai kuăn má 3, lơ rơpo\ng hngêi ai mâu mâu ngế pâk chik ma tu\i tung pơlê pơla, mê thế ai mâu tơdroăng hnê tối ki pơxúa khât vâ vâi nâ o tơmâng re\ng hlê, re\ng mot tung tuăn. Klêi mê mâu hâi leh kân tơku\m po trâm mâ, mơhno túa le\m tro, mơđah hơdruê xuâng [ă hên tơdroăng pêi pro ki ê.

Malối, kuăn pơlê tung cheăm hên ngế tiô khôp Tin Lành [ă khôp Pâ Xeăng. Xua mê, mơdoh chôu phut hnê adrêng vâi nâ o tơku\m khôp, kăn [o# ngăn vâi kơdrâi thôn, cheăm tơku\m hnê tối, tơbleăng tơdroăng cheăng tung khu vâi kơdrâi.

Tối tơ’nôm ‘na tơdroăng cheăng dêi tơná, nâ Ma En ăm ‘nâi, môi tơdroăng ki tơ’lêi hlâu nếo dêi nâ mê cho túa pêi cheăng ngăn ‘na pơ’leăng mâ mơngế, ‘na pơkeăng thôn pơlê sap ing hơnăm 2006 nah troh nôkố hiăng kum nâ tơ’nôm hloh ple\ng, hlê ‘nâi tung tơpui kâ [ă vâi nâ o tung khu vâi kơdrâi.

{ă tơdroăng kơdo mơ-eăm ôh tá la lâi pơtê tung tơdroăng cheăng, mâu hơnăm hiăng luâ, nâ hiăng hên hdroh châ xo hlá mơ-éa kơdeăn khe\n dêi cheăm, dêi tơring [ă [âng kơdeăn khe\n dêi Khu ngăn vâi kơdrâi kong pơlê. ‘’Á tơmiât, á xuân hâi châ pêi pro ki klâi hên, xuân thế hriâm hên, vâ veăng ‘no hên hnoăng tâ, tơxâng [ă tơdroăng ki vâi nâ o rêm râ kơpêng nhoăm dêi tơná ’’, nâ Ma En tối tơdrăng dêi tơná tiah mê.

Gương tơplôu [ă tơbleăng