Hơnăm 1987 drêng lo ing cheăm Tân Văn mot tung thôn Tân Lập rêh ối, rơpo\ng pôa K’Chen bu ai to lâi sào tơnêi tê. Pôa hiăng ‘no liăn pêt prá, alâi [ă ki ê hía, mê nếo pêt tơvât [ă kơphế vâ châ xo liăn tơ’nôm. Kơd^ng kơxo# liăn [ă ai tơ’nôm tơdroăng ki rơkê ple\ng ing tơdroăng ki pêt kế tơmeăm, pôa rế hía rế po rơdâ [ăng tơnêi, pêt tơ’nôm kơphế [ă mâu túa hdrê pêt ki nếo, păn tơ’nôm mơnăn mơnoâ. Troh nôkố rơpo\ng pôa hiăng pêi lo liăn châ lối 200 rơtuh rêm hơnăm, [ă tá 7 ngế kuăn ‘ne\ng bô bố xuân châ hriâm tâp tá troh tui lui, ai tơdroăng cheăng tơniăn. Pôa K’Chen tối ăm ‘nâi:

Châ tơdroăng ki tơmâng ngăn dêi Đảng [ă tơnêi têa po mâu lâm hnê, rak ngăn kơphế, hơ’lêh pêt mâu hdrê pêt, mơnăn păn, sap ing lâm ki po hriâm tiah mê, tơdroăng rêh ối dêi rơpo\ng [ă vâi krâ nho\ng o a tíu kố hlo hơ’lêh khât. Tâng pin ôh tá hơ’lêh pêt mâu hdrê loăng, mơnăn păn, ôh tá hriâm ‘nâi ple\ng ‘na khoa hok kih thuât mê kô pá vâ mơnhông mơdêk cheăng kâ [ă hơlêh tơdroăng rêh ối môi tiah nôkố.

Rơtế mơ-eăm môi tiah rơpo\ng pôa K’Chen, hên vâi krâ nho\ng o K’ho a thôn Tân Lập hiăng ai tơdroăng rêh ối phâi tơtô. Tung hngêi trăng ki le\m krip ai tu\m kế tơmeăm nếo klêi mơjiâng a mơ’nui hơnăm nah, nâ K’Ngiểu, tối, mâu kơdrum kơphế ki nếo tơpo reăng tơdah rơnó Hơngui, cho tơdroăng ki châ tơ-[rê dêi hên hơnăm tơdjuôm ivá mơ-eăm pêi dêi vâi krâ nho\ng o a kơpong tơnêi ki ôh tá chiâng klâi kố:

Kơpong kố iâ kong mêi, pêt hdrê ki lâi hlâ hdrê ki mê, ai drêng ‘nâ tung rơnó mơdrăng ôh tá ai têa ôu kâ hum roh, pá rêm hâi. Apoăng pêt kơphế, xua tá hâi ‘nâi túa rak ngăn tro kih thuât, ôh tá ai têa tôh, phon rơvât, ôh tá ‘nâi túa rak ngăn kơphế ôh tá dâi le\m. Kơnôm tung cheăm ai po lâm hnê ‘na túa rak ngăn hdrê pêt, mơnăn păn, to\ng kum phon rơvât, mê kơphế rế hía rế dâi le\m. Hdrối nah, ôh tá ai têa tôh bu tơkôm to a rơnó mêi xo, mê nôkố tâng ôh tá ai têa tôh mê ngin chiâ klôh xúa kơmăi hrik têa, rơvât phon ăm hdrê loăng pêt tro túa mê hdrê loăng xông kân le\m [ă ai plâi kơtốu hên.

Pôa Nguyễn Quang An, Kăn pho\ hnê ngăn Vi [an cheăm Đan Phượng tối ăm ‘nâi, tơdroăng cheăng kâ dêi cheăm ki hên cho pêt kơphế [ă báu rơtế [ă hên hdrê pêt ki iâ khế ki ê. {ă tơdroăng ki to\ng kum dêi khu kăn pơkuâ dêi cheăm, kơvâ pêi chiâk deăng [ă mâu rôh tơku\m po khu kơvâ cheăng, nôkố vâi krâ nho\ng o tung cheăm hiăng khên tơnôu pêt báu klâng, [ă pêt tơ’nôm mâu hdrê loăng ki ê, môi tiah krui bo\ng, krui ngeăm, plâi nong [ă păn hdrong xo prế.

Sap ing mơjiâng cheăm nah troh nôkố mê thôn kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo pák^ng tơnêi têa to\ng kum ăm cheăm mê cheăm hiăng ai troăng hơlâ pơkâ ăm vâi ‘na cheăng kâ pêt mơjiâng mâu kế tơmeăm mê cheăm krếo [ơrô ngăn ‘na pêi chiâk pêi deăng, tíu xiâm hnê mơhnhôk pêi chiâk deăng [ă mâu ngế ki rơkê ple\ng lăm troh hnê tơ’nôm, po mâu lâm hriâm ‘’râng ko\ng mơhno tơdroăng cheăng’’ ăm vâi ‘nâi túa ki rak ngăn kơphế. Cheăm xuân hiăng pơtroh mâu chi [o# mơngế Xuăn lăm troh a thôn vâ pơkâ troăng hơlâ ăm vâi malối cho ‘na tơdroăng ki rak ngăn kơphế [ă hơ’lêh hdrê pêt ki ê, mê nôkố hên rơpo\ng hiăng ‘nâi pêt loăng yâu păn hdrong xo prế ki hdrối nah ki vâi ôh tá ‘nâi.

Tơdroăng ki ‘no liăn cheăng dêi tơnêi têa [ă tơdroăng ki mơ-eăm dêi kuăn pơlê, hơnăm hiăng luâ, pêi lo liăn rêm ko mơngế a Đan Phượng hiăng châ 38,4 rơtuh liăn. Nôkố lâp cheăm bu ối 105 rơpo\ng. Tơdah hơnăm nếo 2018, cheăm Đan Phượng hiăng châ kong pơlê Lâm Đồng mơnhên hiăng pêi klêi 19 tơdroăng pơkâ mơjiâng thôn pơlê nếo. Vâi krâ nho\ng mâu hdroâng kuăn ngo a Đan Phượng dế pơtối tơdjuôm ivá mơ-eăm vâ rơnó hơngui nếo rế hía rế ai tơ’nôm tơdroăng ki phâi tơtô, kro mơdro\ng.

            K’ Hạnh chêh

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng