VOV4.Sêdang - Vâ mơjiâng Khu kơxo# dêi căn cước kuăn pơlê chiâng tơtro môi tiah tung lâp tơnêi têa to\ng kum tơ’lêi ăm kuăn pơlê tung chêh tối, pêi pro dêi hlá mơ-éa tơdroăng cheăng xivil; vâ kho\m mơ-eăm pêi klêi hnoăng cheăng Chin phuh đie#n tưh, Ngế pro xiâm hnê ngăn Chin phuh hiăng k^ pơkâ thế ‘no liăn mơjiâng Tơdroăng tơkêa bro tung pro mơjiâng, hbru [ă pơkuâ ngăn căn cước kuăn pơlê, tung mê, pơcháu Khu xiâm ngăn Ko\ng an cho kơ koan ki pơkuâ xiâm. Tung măng t^ng hdrối nah, ngin hiăng tối ‘na ki kơnía luât pơkâ ‘na căn cước kuăn pơlê ki ai krâ chíp [ă hnoăng cheăng pơcháu căn cước kuăn pơlê ki krâ chíp. Nôkố, ngin ai tối ‘na mơngế ki châ hbru pro ăm căn cước kuăn pơlê [ă hnoăng cheăng dêi kuăn pơlê drêng pro căn cước.

Tiô Luât căn cước kuăn pơlê hơnăm 2014, kuăn pơlê Việt Nam tŭm 14 hơnăm tơngi klêng châ pro ăm theh căn cước kuăn pơlê (khoăn 1 Troăng 19). Theh căn cước kuăn pơlê thế châ vêh pro ki nếo drêng kuăn pơlê tŭm 25 hơnăm, tŭm 40 hơnăm ƀă tŭm 60 hơnăm (Troăng 21). Tâng theh căn cước kuăn pơlê châ pro ăm, pro ăm ki nếo, vêh pro ăm tung pơla 02 hơnăm hdrối hơnăm pơkâ mê xuân ối xêt khât xua troh hơnăm vêh pro theh pơtối nếo. Pakĭng mê, kơbố hiăng ai mơ-éa kiêm tra (9 kơxô̆ ƀă 12 kơxô̆), theh căn cước kuăn pơlê mah văch châ pro ăm theh căn cước kuăn pơlê krâ chíp drêng ai pơkâ lơ drêng theh ton hiăng tâi hâi khế…

Kơxô̆ theh căn cước kuăn pơlê ai 12 kơxô̆. Kố cho mah khĕn inâi krê dêi rêm ngế krê. Mah kố ai ƀă ngế krê sap ing kot mâ troh drêng hlâ, ôh tá pơ’lêh ƀă ôh tá bô bối ƀă ngế ki lâi ôh. Mah khĕn inâi krê châ mơnhên ing Tíu chôu ‘măn tơdroăng kal kuăn pơlê tơnêi têa ‘na kuăn pơlê rêh ối, xúa vâ tơdjêp, chêh tơ’nôm tơtro tơdroăng dêi kuăn pơlê.

Tiô Troăng 20 Luât căn cước kuăn pơlê 2014. Theh căn cước kuăn pơlê châ xúa teăng ăm tơdroăng xúa mơ-éa ki chiâng vâ prôk lăm a kong têa ê drêng Việt Nam ƀă kong têa ê kĭ tơkêa lơ môi tuăn lâp plâi tơnêi ăm phêp kuăn pơlê kĭ xúa theh căn cước kuăn pơlê teăng ăm tơdroăng xúa mơ-éa chiâng lăm a kong têa ê tung tơnêi têa dêi pó. Pakĭng mê, theh căn cước kuăn pơlê ai krâ chíp đie#n tưh nôkố ối djâ ăm hên tơdroăng ki tơ’lêi hlâu ăm kuăn pơlê. Thươ̆ng tă Huỳnh Văn Long, kăn phŏ pơkuâ Kŏng an pơlê kong kơdrâm Cao Lãnh, kong pơlê Đồng Tháp tối ăm ‘nâi:

‘’Theh căn cước kuăn pơlê ai krâ chíp đie#n tưh vâ kum ăm tơdroăng pơkuâ tơnêi têa, pro tơ’lêi hlâu vâ kuăn pơlê pêi pro mâu tơdroăng pro mơ-éa dêi tơná. Căn cước kuăn pơlê ai tơdroăng khĕn inâi krê, tíu ối cho xiâm kối vâ pêi pro tơdroăng pro mơ-éa dêi kuăn pơlê teăng mơ-éa chêh pơ’leăng mâ mơngế. Theh căn cước kuăn pơlê ai krâ chíp chiâng vâ pơkí păng ‘nâng, ăm phêp tơdjêp hên phân mêm ki hiăng ai, kô chiâng xúa ƀă tơdjêp rơdâ mâu tơdroăng pro mơ-éa pơlê pơla ƀă krê’’.

Luât căn cước kuăn pơlê xuân pơkâ, kuăn pơlê cho nôu, pâ, kơdrâi, kơnốu, kuăn ‘nĕng pá kơdâm 18 hơnăm dêi mâu mô đô̆i ki hlâ tung tơplâ xâ, mô đô̆i rong râ, ngế châ xúa troăng hơlâ tŏng kum môi tiah mô đô̆i rong râ; mô đô̆i châi tamo; kuăn pơlê rêh ối a mâu cheăm tơkăng kong; kuăn pơlê rêh ối a mâu tơring rơlố; kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo a mâu cheăm ai tơdroăng cheăng kâ – rêh ối pơlê pơla pá puât; kuăn pơlê ối tung rơpŏng kơtiê tiô pơkâ dêi luât; châ pro tê kơtê căn cước ăm kuăn pơlê. Thươ̆ng tă Tô Anh Dũng, Kăn phŏ Kơ koan xiâm pơkuâ Kát san pơkuâ kal kí ‘na tơniăn pơlê pơla, Khu xiâm pơkuâ Kŏng an tối ăm ‘nâi:

‘’Drêng pro mơ-éa xivil vâ tơdjêp ƀă khu xiâm, kơvâ cheăng ing tơdroăng kal tơnêi têa ‘na kuăn pơlê rêh ối kố mê kuăn pơlê lăm pro mơ-éa a khu xiâm, kơvâ ki lâi mê ngin hiăng tơmiât troh tơdroăng tơdjêp tơbleăng ăm ƀă mâu khu xiâm, kơvâ cheăng vâ kum tơtro má môi tơdroăng kal vâ dêi kuăn pơlê’’.

Kuăn pơlê pro căn cước ai hnoăng châ tơniăn pơkí tơdroăng krê, pơkí rơpŏng tung Tơdroăng kal tơnêi têa ‘na tơdroăng rêh ối kuăn pơlê ƀă Tơdroăng kal ‘na căn cước kuăn pơlê, tâng lơ tơbleăng tơdroăng kal tiô luât pơkâ mê ôh tá tối troh. Pơkâ kơ koan pơkuâ căn cước kuăn pơlê rĕng châ ‘nâi, tơ’nôm, ‘mâi rơnêu tơdroăng drêng tơdroăng kal tung Tíu chôu ‘măn tơdroăng kal tơnêi têa kuăn pơlê rêh ối, Tíu chôu ‘măn tơdroăng kal căn cước kuăn pơlê lơ theh căn cước kuăn pơlê tá hâi ai, tá hâi tơtro lơ ai tơdroăng pơ’lêh tiô pơkâ dêi luât; Châ pro ăm, pro ki nếo, vêh pro ki nếo theh căn cước kuăn pơlê tiô pơkâ dêi Luât kố; Xăm tối, xăm tơkêng tiô pơkâ dêi luât ƀă mâu tơdroăng pro xôi luât ‘na căn cước kuăn pơlê, Tíu chôu ‘măn tơdroăng kal tơnêi têa ‘na kuăn pơlê rêh ối ƀă Tíu chôu ‘măn tơdroăng kal ‘na căn cước kuăn pơlê; Xúa theh căn cước kuăn pơlê dêi tơná tung pro mơ-éa, pêi pro hnoăng, ki pơxúa tơtro luât dêi kuăn pơlê.

Khu xiâm pơkuâ Kŏng an tối ăm ‘nâi, klêi kơ’nâi môi pơla thâ pêi pro Tơdroăng tơkêa bro mơjiâng chêh tơdroăng kal tơnêi têa ‘na kuăn pơlê rêh ối ƀă Tơdroăng tơkêa bro pêi kâ, pro ăm ƀă pơkuâ căn cước kuăn pơlê, troh nôkố, tâi tâng khu cheăng hiăng bô bối tung kơmăi chêh tơdroăng kal lối 98 rơtuh tơdroăng kal dêi kuăn pơlê Việt Nam. Pakĭng mê, khu kŏng an hiăng tơdah 40 rơtuh hô sơ căn cước dêi kuăn pơlê, châ dâng 79,4% ƀă kô châ pơkâ pro ăm 50 rơtuh theh căn cước kuăn pơlê hdrối hâi lơ 1/7 la ngiâ.

VOV4 chêh

A Sa Ly tơplôu ƀă tơbleăng