Pơreăng ki hmâ trâm má môi a amidan cho êi amidan. Vâi hdrêng hmâ trâm pơreăng kố hên tâ mâu ngế ki hiăng kân. Êi amidan hmâ tâ drêng ai tơdroăng ki hơ’lêh dêi kong prâi, tơdroăng rêh ối. Kong prâi  kơdrâ hơ’lêh sap ing tôu chiâng hngiú lơ mơni xua ing ôu têa príu, têa hngiú, ối ton tung kmăi hngiú [ă hên ki ê. ‘Na tơdroăng ki châi amidan hmâ hlo cho tơngê, châi krôk, khăng krôk, kơ-o, rơnuâ châi, kơxông krôk. Pơreăng kố pro ăm ngế ki tâ mê tơbrêi tưbrêh, ôh tá lo\n kâ kế. Malối, a vâi hdrêng ku\n, tâng amidan êi kân mơni kô tơdjâk troh troăng hiâm, tơ’lêi phât hiâm drêng koi.

Drêng hlo ‘na êi amidan, ngế ki tro mê kal troh pôu [ok thái pơkeăng pơlât ‘na kơvâ tuăn, môh, krôk vâ khăm ngăn [ă ngăn kơ a tơdroăng ki tối tơbleăng dêi [ok thái pơkeăng a kơlo ki lâi vâ hnê mơhno ăm ôu pơkeăng. Laga, tâng hiăng pơlât hên, tro túa [ă xúa tro pơkeăng la pơreăng ôh tá kâi brêi mê kô châ pơkâ thế poê tah Amidan.

Nôkố, hên mâu nôu, tơmiât djâ ‘ne#ng lăm pổ Amidan vâ hbrâ ví tơdroăng ki êi amidan. Laga, ki khât gá, kố cho tơdroăng ki hbrâ mơdât tơ-[rê má môi tung tơdroăng châ chăn dêi mơngế. Xua mê, tâng châ chăn ngế hdrêng mê xông rơdêi tơ’môm, le\m, Amidan bông khêi le\m, hdjâ [ă ôh tá êi mãn tính mê pôi tá poê tah Amidan. Bú poê Amidan drêng ai rơkong pơkâ thế dêi [ok thái pơkeăng.

Hơnăm ki châ thế poê amidan cho sap ing 5 – 45 hơnăm. Xua, [ă vâi hdrêng pá kơdâm 5 hơnăm tâng poê kô tơdjâk troh tơdroăng ki ê, ki ê nếo, a mâu hơnăm ki kố, amidan tá hâi kân tâi mê tơ’lêi vêh ai nếo. {ă mâu ngế ki tâ cho sap ing 45 hơnăm ngi klêng kal kơchăng drêng poê Amidan, xua kố cho khu ngế ki tơl’êi trâm mâu pơreăng mãn tính môi tiah plâi nuih, kơtêi kơtâu têi, tá hâi tối troh a hơnăm ki kố Amidan lơ xơ hoă, tâng poê tah mơni kô pro ăm ngế ki tro mê lo hơmăm hên, rơ-iêo troh châ chăn.

Nôkố ai hên túa ki poê tah Amidan, tung mê ai: túa klâ, poê tah Amidan [ă thòng lọng, poê Amidan [ă Sluder on tơhrik lơ Sluder ki tiah hmâ, poê Amidan [ă xơkê on tơhrik, xơkê lưỡng cực, [ă xơkê siêu âm lơ [ă hyôh radio đie#n từ. Nôkố 2 túa poê Amidan ki le\m má môi cho klâ, poê tah Amidan [ă thòng lọng, poê [ă hyôh radio đie#n từ. Laga, túa poê [ă hyôh radio đie#n từ kơxo# liăn ‘no gá hên. {ă mâu túa ki ê gá ton, tơ’lêi lo hơnăm vêh ai nếo [ă ngế ki tro mê kô châi ton.

Vâ pó vâi krâ [a\ nho\ng o hlê ple\ng nhên tâ ‘na mâu tơdroăng pơchât  pôe amidan, ngế chêh hlá tơbeăng hiăng ai roh tơpui tơno [a\ [ok thái pơkeăng Đinh Quang Biên, Kăn pơkuâ khoa Tuăn – Môh – krôk, Hngêi pơkeăng kơpong Tây Nguyên, pó vâi krâ nho\ng o [a\ pú hmâ kô tơmâng.

Êng: Drêng lai thế pôe tah amidan ô [ok thái pơkeăng?

{tpk Đinh Quang Biên: Má môi, amidan êi tâ pơrea\ng pơtối châi hên xôh. Hmâ cho 3 xôh tung môi hơnăm mê thế pôe.

Má péa, amidan êi kân, tơdjâk troh troăng hiêm ôh tá kâi hiêm, tơdjâk troh troăng kâ, pá vâ rơnôa.

Má pái cho êi amidan pro chiâng êi troăng môh, êi tung tăn, êi tung kơxêng chêng, êi kơkốu, êi troăng hiêm.

Êng: Tiah mê mâu ngế ki lâi ôh tá chiâng pôe amidan ô [ok thái pơkeăng?

{tpk Đinh Quang Biên: Mâu ngế ki ôh tá chiâng ăm pôe amidan cho mâu ngế pơrea\ng ‘na mơheăm. Ngế châi kliêm, châi kơkốu, nu\m nheăn, kơ-o lo mơheăm, basedow lơ mâu ngế dế ai khế.

Êng: Ahdrối pôe amidan, mâu ngế châi thế tơtro\ng mâu tơdroăng klâi?

{tpk Đinh Quang Biên: Má môi, ngế châi thế tơniăn ivá. Ahdrối vâ pôe, ngế châi thế châ khăm ivá tâi tâng môi tiah séa ngăn mơheăm, xup um X-Quang plâi nuih, séa ngăn plâi nuih. Ngế châi kal ât hmê ki vâ iâ 6 chôu ahdrối vâ pôe Amidan.

Êng: Klêi kơ’nâi pôe amidan, ngế châi kal tơtro\ng tơdroăng klâi?

{tpk Đinh Quang Biên: Má môi thế séa ngăn hôm ai lo mơheăm há lơ ôh. Vâ ‘nâi tơdroăng châi thế kơchôu têa hế vâ séa ngăn. Tâng ai lo mơheăm mê thế kơchôu lo pakong ôh tá chiâng rơnôa tung klêa, kơ’nâi mê thế troh hngêi pơkeăng vâ pơlât.

Má péa, klêi kơ’nâi pôe amidan kal tơtro\ng troh tơdroăng ôu kâ. Thế kâ tơmeăm ki rơpâ, hiăng ngê. Hâi apoăng thế ôu têa tôu ro. Mâu hâi kơ’nâi kâ rơhế, xup, phơh, ât kâ tơmeăm ki kơto, tô, chôu, hăng. Ôh tá kơchôu hên, ôh tá pêi cheăng hngăm lơ pêi cheăng rơdêi. Môi tơdroăng nếo cho klêi kơ’nâi pôe amidan ngế châi thế re\ng tối, pôi tá kơtôa lôi ton.

Êng: Pro tiah lâi vâ kơdroh ivá pôe tah amidan ô [ok thái pơkeăng?

{tpk Đinh Quang Biên: Vâ hbrâ ví tơdroăng pôe tah amidan mê kal kơdroh tơdroăng amidan tro êi. Má môi thế đi đo rak hơtô a rơno\ng. Má péa kơdroh ôu têa hngiú, drôu [ier. Má pái, ví rêh ối a mâu kơpong ki hngiêm kơchoh lơ ai kơtâk tơnêi hên. Má pu\n drêng tro êi amidan kal khăm pơlât re\ng, ví chiâng châi râ.

Hôm mơnê kô [ok thái pơkeăng.

            Thu Huế - Quang Nhật chêh

A Sa Ly tơplôu