Hơnăm 2018, mâu khu râ kăn pơkuâ cheăng Đảng, khu râ kăn pơkuâ Vi [an, Mât tra#n Tơnêi têa [a\ mâu Khu kăn cheăng kal kí pơtối tơmâng pơkuâ, hnê mơhno, tơku\m pêi pro mâu troăng hơlâ dêi Đảng, luât dêi Tơnêi têa ‘na pêi pro pơkâ kuăn pơlê pơkuâ dêi hnoăng cheăng a tíu rêh ối pêi cheăng [a\ hlối po rơdâ pêi pro ‘’Hơnăm pơtâng tối khu kăn pơkuâ 2018. Ki tơtro\ng má môi, tơdroăng pêi cheăng dêi Kuo#k ho#i, Ho#i đông kuăn pơlê mâu kong pơlê pơtối hơ’lêh nếo mơdêk ki dâi le\m, rế hía rế achê kuăn pơlê, tơbleăng tơdrăng, châ kuăn pơlê kheăn kơdeăn; tơdroăng trâm mâ kuăn pơlê, séa ngăn tơdroăng tiâ rơkong kơ-êng, pâ thế dêi kuăn pơlê, tung tơdroăng tơdah kuăn pơlê châ tơtro\ng, mơdêk châ tơ-[rê.

Pêi pro pơkâ kuăn pơlê pơkuâ dêi hnoăng cheăng a tíu pêi cheăng, ki hên mâu khu tê mơdró tơku\m po tơpui tơno rêm hneăng a tíu pêi cheăng, ing mê teăm tơdrêng tơleăng mâu tơdroăng pá puât pơla mơngế pêi cheăng [a\ ngế xúa mơngế pêi cheăng. Tơdroăng pêi pro tơtro pơkâ kuăn pơlê pơkuâ dêi hnoăng cheăng a tíu rêh ối pêi cheăng hiăng mơnhông hnoăng, tuăn tơmiât rơkê dêi kuăn pơlê, mơhnhôk mâu râ kuăn pơlê mơ-eăm tơplâ mơdât kâ kơhveăm liăn ngân, mơ’nhê liăn tê kơtê [a\ veăng tung mâu roh mơhnhôk, mâu tơdroăng tơ’noăng pâ nhuo#m tơnêi têa, ing mê thăm loi tơngah, châ môi tuăn tung kuăn pơlê, kum  kêi đeăng mâu hnoăng cheăng kal kí, cheăng kâ, mơhno túa le\m tro, pơlê pơla, gâk kring kal kí, tơniăn pơlê pơla. Laga, pôa Trần Thanh Mẫn, Kăn xiâm hnê ngăn Vi[an Mât tra#n tơnêi têa Việt Nam tô tuăn:

‘’Kuăn pơlê ‘nâi kuăn pơlê séa ngăn, rơkong tơpui kố a kong pơlê cheăm hôm tro há lơ ôh. Mâu hngêi trăng troăng klông, tơmeăm ki xiâm hôm châ mot séa ngăn há lơ ôh? Hôm châ mơnhông tơdroăng ki pơkuâ dêi hnoăng cheăng há lơ ôh? Peăng mât tra#n, ngin pơtối thăm séa ngăn, tiâ tối, veăng ‘na luât ki tơdjâk tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê hên tâ mê nếo’’.

Xông tơpui a hneăng hôp, jâ Trương Thị Mai, Kăn xiâm pơkuâ ‘na pơtâng tối mơhnhôk kuăn pơlê tối rơdêi: Pak^ng mâu tơdroăng ki châ tơ-[rê, tung la ngiâ vâ mơjiâng tơdroăng ki môi tuăn dêi kuăn pơlê tung pêi pro pơkâ kuăn pơlê pơkuâ dêi hnoăng cheăng a tíu rêh ối pêi cheăng kal mơnhông hnoăng pơkuâ dêi kuăn pơlê, pro tiah lâi ăm kuăn pơlê veăng tung tơdroăng mơnhông mơdêk tiô tuăn vâi. Pak^ng mê, Đảng, khu kăn pơkuâ, khu cheăng kal kí thăm tơmâng kum troh tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê, hnoăng pơxúa tro luât dêi kuăn pơlê.

Tung mê, pêi pro tơdâng tơ’mô, châ tơ-[rê mâu troăng hơlâ ăm khu mơngế kuăn pơlê ai tơdroăng rêh ối pá puât, mơngế kơtiê hdroâng kuăn ngo, mơngế ki ôh tá ai xêh ivá tung pơlê pơla. Kal tơmâng tơleăng mâu roh tơdroăng xăm tối ki ai kơdrâm mơngế pro chiâng mơdon ton tơdjâk troh tơnêi tơníu, kong prâi. Ing mê, veăng tung tơdroăng mơjiâng ru\m môi tuăn, kum ăm tơdroăng mơjiâng [a\ gâk kring tơnêi têa. Jâ Trương Thị Mai xuân tối: hnoăng dêi khu mơngế tơleăng [a\ tíu xiâm to\ng kum ‘na luât cho kal khât, kal ai troăng to\ng kum kuăn pơlê vâ kuăn pơlê hlê ple\ng [a\ veăng mâu tơdroăng ki khu kăn pơkuâ mơhnhôk. Jâ Trương Thị Mai tối nhên:

‘’Ái hên luât hiăng tơbleăng mâu troăng pêi vâ kuăn pơlê veăng tung tơdroăng kố, nôkố pro tiah lâi tơku\m pêi pro ăm tơtro. Tơdroăng pêi pro ai tơvâ tơvân, mê pơtối ‘mâi rơnêu tơ’nôm, vâ kêi đeăng vâ chôa ‘lâng hơ’lêh. Luât cho ki kal khât, laga ai xiâm kối luât, ai ai tu\m ‘na luât, mê pro tơ’lêi hlâu ăm kuăn pơlê veăng môi tiah lâi xuân kal khât. Akố hnoăng dêi kơ koan kuăn pơlê pơkuâ ai Kuo#k ho#i, ho#i đông kuăn pơlê hnoăng dêi mâu kơ koan teăng mâ môi tiah mât tra#n tơnêi têa, khu cheăng kal kí pơlê pơla thế pro tơ’lêi hlâu ăm kuăn pơlê veăng. Kố xuân cho luât ki kal. Kố xuân tơdroăng tơdroăng vâ kuăn pơlê ‘nâi, kuăn pơlê tơpui, kuăn pơlê séa ngăn kô chiâng pêi pro tung tơdroăng rêh ối rêm hâi’’.

Phương Thoa chêh

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng