Mơdĭng Chrôi Rum Chếk châ tơkŭm po a kơtâu Cà Lăng A Biển, bêng 2, pơlê krâm Vĩnh Châu, kong pơlê Sóc Trăng. Tiô kuăn pơlê a tíu kố, mơdĭng hiăng ai sap ing ton nah, dâng 300 hơnăm kố. Mơdĭng Chrôi Rum Chếk tơkŭm po a hâi lơ 14, 15 khế 2 Âm lĭch rêm hơnăm ai kơnâ rơkâu pâ ăm tơnêi têa tơniăn lĕm kuăn pơlê phâi hơtô, mêi tro tô ‘ló. Kố xuân cho roh vâ kuăn pơlê tơbâ troh mâu jâ pôa hiăng ai hnoăng pơchoh tơnêi, mơjiâng tơnêi, mơnê tơnêi kong kế, xeăng ăm vâi ai tơdroăng rêh ối phâi hơtô, mơnê têa kơxĭ hiăng ăm vâi ai hên ká xi xŏng. Pôa Sơn Thol, Ƀok kân hngêi chuô Sêrây Cro Săng, bêng 2, pơlê kong krâm Vĩnh Châu, kong pơlê Sóc Trăng tối ăm ‘nâi:

‘’Kuăn pơlê akố ki hên kơnôm a tung tơdroăng cheăng têa kơxĭ tơnăng ká xi xŏng, mê vâi krâ kuăn pơlê pin po mơdĭng khôp pâ tơniăn rêm hơnăm vâ mơhno hiâm mơno pâ mơnê troh têa kơxĭ hiăng kum ăm vâi ai tơdroăng rêh ối phâi hơtô. Ƀa mơdĭng châ rak rêm hơnăm ăm troh nôkố.

Po apoăng mơdĭng cho khôp pâ ăm mâu mơhúa châ tơkŭm po a mâu ngo prê vâ tơbâ troh hnoăng jâ pôa, pâ mơnê têa kơxĭ ƀă khôp pâ mâu tơdroăng ki lĕm má môi kô troh ƀă kuăn pơlê. Kơ’nâi mê cho mơdĭng um Phop ing hngêi chuô Sêrây Cro Săng troh kơpong po mơdĭng. Drêng um Phop châ tơdah troh tíu po leh rêm ngế ko po mơdĭng ăm Phop kỳ, kơ’nâi mê tơdah um Phop mot ƀă ‘măn ăm ối tơniăn môi tíu.

Pơtối mê cho mơdĭng tam bảo, khôp pâ ăm tơnêi têa tơniăn ƀă kuăn pơlê phâi hơtô, khôp pâ ƀă hnê tơdroăng khôp phop xua mâu ƀok phop pơkuâ ƀă tơdroăng ki veăng dêi kơdrâm kuăn khôp Phop.

Klêi mâu tơdroăng po mơdĭng djâ pêng păm mơngiơk tơdroăng khôp Phop cho tơdroăng ki xah hêi ƀă hên tơdroăng xah hêi tơ’noăng ivá, khôi túa lĕm rơhdruê xoâng tiô khôi vâi krâ hdroâng kuăn ngo. Mâu tơdroăng xah hêi ki hên vêh mơhno mâu tơdroăng cheăng ki xiâm ki kuăn pơlê a kố xúa vâ rêh ối. Tơdroăng mơđah tơbleăng rơhdruê xuăng tung leh mơdĭng kố xuân mơhnhôk châ kơdrâm kuăn pơlê veăng. Mê cho mâu tơdrá xuăng, rơkong rơhdruê, nhak tiô kôi vâi krâ nah ki má môi dêi mơngế hdroâng kuăn ngo Khmer.

Mâu hơnăm achê kố, châ tơdroăng tơmâng tŏng gum, hnê mơhno dêi mâu râ, mâu kơvâ cheăng, Mơdĭng Chrôi Rum Chếk đi đo châ pơhlêh, mơdêk tá ‘na tơdroăng xiâm ‘na tá tơdroăng pakong, mơhnhôk kơdrâm kuăn pơlê veăng, mơjiâng ‘’kơxái’’ tơdjêp krá tơdroăng tuăn pâ, hơ-ui dêi pó tŏng gum dêi pó pơla 3 hdroâng mơngế Xuăn – Khmer – Hoa dế rêh ối a kơpong tơnêi ai têa kơxĭ kố. Achar Sơn Thol tối ăm ‘nâi tơ’nôm:

‘’Hdrối nah mê tơkŭm po kŭn tâ, laga mơdĭng đi đo châ rak. Mâu hơnăm hiăng hluâ, ai tơdroăng tơmâng tŏng gum dêi Đảng, Tơnêi têa, khu râ kăn pơkuâ pơlê mơdĭng châ tơkŭm po kân tâ. Nôkố, ai troăng kân lĕm, on tơhrik vâ tơkŭm po mơdĭng, tơdroăng po mơdĭng xuân tơ’lêi hlâu tâ, lĕm tro tâ’’.

Hơnăm kố, mơdĭng Chrôi Rum Chếk dêi mơngế Khmer Vĩnh Châu châ Khu xiâm pơkuâ ‘na khôi túa lĕm tro, Tơ’noăng ivá ƀă Ôm hyô mơnhên cho tơmeăm kơnía mơhno khôi túa lĕm ‘na tơmeăm mơhno túa lĕm tro ‘na hiâm mơno tơnêi têa. Kố cho tơdroăng phiu ro kân, cho tơdroăng mơnhên ăm mâu tơdroăng mơ-eăm đi đo tung tơdroăng rak ƀă mơnhông ki kơnâ khôi túa lĕm tro vâi krâ nah dêi mơngế Khmer a Vĩnh Châu. Pôa Sơn Wath, ngế cheăng tung Khu pơkuâ hngêi chuô Sêrây Cro Săng, tối tơdroăng phiu ro:

‘’Kuăn khôp Phop hngêi chuô Sêrây Cro Săng, kuăn pơlê 3 hdroâng kuăn ngo nhŏng o cho phiu ro ‘nâng, hâk phiu ‘nâng, cho sôk suâ, mơdĭng kố ai ing lo lâi hrĭng hơnăm kố, nôkố chiâng tơmeăm ki kơnía khôi túa lĕm tro ‘na hiâm mơno cho tơdroăng phiu ro kân’’.

Pôa Trần Trí Vân, Phŏ Kăn hnê ngăn Vi ƀan pơlê kong krâm Vĩnh Châu, kong pơlê Sóc Trăng tối ăm ‘nâi tơ’nôm:

‘’Ngin kô thăm pơtâng tối, hnê hriâm tung pơlê pơla, kuăn khôp Phop, vâi krâ kuăn pơlê, ki rơhêng vâ tối cho ƀă rơxông ối nếo ‘na mâu ki kơnâ ƀă mơdĭng tơdroăng ki mơhúa têa kơxĭ (Chrôi Rum Chếk) hiăng châ Khu xiâm pơkuâ ‘na khôi túa lĕm, Tơ’noăng ivá ƀă Ôm hyô pơlê pơla mơnhên cho khôi túa lĕm tro‘na hiâm mơno râ tơnêi têa, rak ƀă tơkŭm po mâu tơdroăng pêi rêm hơnăm, vêh pro ƀă rak vế mâu tơdroăng mơdĭng, khôi túa lĕm, mâu tơdroăng ngê̆ thuât tiô khôi vâi krâ nah, tơdjêp ƀă mơdĭng’’.

Mơdĭng Chrôi Rum Chếk ai tơdroăng ron ton nah mơjiâng sap ing ton nha, châ rak vế, rak ‘măn ing hên rơxông. Mơhé tơkâ hluâ hên hneăng ki pá puât dêi tơdroăng roh nah, laga troh nôkố mơdĭng kố xuân ai ivá troh lâp lu, mơnhông ƀă chiâng môi tung mâu mơdĭng ki má môi dêi kong pơlê Sóc Trăng, mơhnhôk kơdrâm tơmối achê hơngế troh veăng./.