VOV4.Sêdang - Cho kơpong kăch măng ối a tơdế khu xâ râ tâ tá, đi đo tro khu xâ lăm plâ, ‘nêk mơ’nêa, tăng rup tung chal tơplâ nah, nôkố, ngiâ méa thôn 1, cheăm Hòa Thuận, pơlê kong kơdrâm Buôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak hiăng pơ’lêh tơ-ƀrê, hên loăng plâi, hngêi trăng lĕm, krúa. Mơhé nôkố ôh tá ai tơdroăng tơplâ la tơdroăng tơrŭm môi tuăn mơ-eăm mơnhông mơdêk ƀă tơdroăng hmâ pêi dêi kăch măng xuân châ kuăn pơlê rak vế, pơtối mơnhông a tíu ki hdrối nah cho “kơpong tơnêi on kố’’.

Kơtăn ing tíu xiâm pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột, tíu ki dế châ ngăn cho “kơpong xiâm dêi pơreăng COVID-19”, lối 13 km, la troh nôkố, thôn 1 (tơkéa cho thôn Kiên Cường hdrối nah”, cheăm Hòa Thuận, pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak xuân dế cho kơpong “ki ôh tá ai pơreăng”, tá hâi ai ngế ki lâi tâ COVID-19. Pôa Bồ Xuân Thanh, kăn phŏ pơkuâ ngăn Chi ƀô̆ thôn 1 tối, kơnôm ing tơdroăng ki môi tuăn, tơrŭm ƀă hlê plĕng dêi rêm ngế kuăn pơlê, mâu troăng hơlâ hbrâ, tơplâ mơdât pơrá châ pêi pro tiô túa ki kơtăng.

 “Thôn cho tíu ki tơniăn krê mê tơdroăng ki hnê tối, mơhnhôk kuăn pơlê pêi pro tro mâu tơdroăng pơkâ, troăng hơlâ pơkâ dêi râ kơpêng mê hlo pêi pro tro khât. Rêm ngế kuăn pơlê tiô pêi pro pơkâ 15 lơ 16 dêi Chin phuh mê pơrá kơtăng. Kuăn muăn ki lăm pêi cheăng a kong pơlê ki ê vêh, môi tiah Sài Gòn, Đà Nẵng mê xuân lăm chêh tối dêi inâi ăm tíu khăm pơlât cheăm vâ tâ  kơƀeăng klâ ối krê a hngêi”.

Tâi tâng mâu troăng prôk mot tung pơlê a thôn Kiên Cường hâi kố pơrá hiăng châ ok ƀê tong, tôh chhá kơxu

Hiâm mơno tơrŭm, pâ nhuô̆m tŏng kum dêi rơpó dêi kuăn pơlê thôn Kiên Cường hiăng chiâng tơdroăng tiah hmâ, châ á hnê tối ing mâu hơnăm tơplâ ki ó. Jâ Võ Thị Hường, ngế ki tong tơmâng, tơbleăng tơdroăng gak kring, ngế ki ối a kơpong tơnêi kố chôu pâ, sap ing hơnăm 1961, rơpŏng jâ cho môi tung 105 rơpŏng kuăn pơlê ối tung rơpŏng ki tro nhôm ai tơdjâk troh kăch măng tro khu xâ djâ sap ing kong pơlê Quảng Nam mot rêh ối akố vâ tơ’lêi séa ngăn.

Drêng mê nah, bu kal ai môi iâ tơdroăng ki nhôm cho ngin pêi pro tŭm mâu tơdroăng vâ tối, tơxiăm tơpâm, kơ-êng tơdroăng. Troh hơnăm 1975, drêng tơleăng lĕm Ƀuôn Ma Thuột, tung thôn ai 38 rơpŏng tê ối. Kố cho mâu rơpŏng ki môi tuăn tơdrăng, môi hiâm mơno tiô kăch măng. Hngêi ki lâi xuân ai ngế ki lăm ‘na tơbleăng ƀă djâ troăng, tŏng kum kế kâ lơ tơbleăng mâu tơdroăng kal ăm tíu ki pro kăch măng. Hên ngế ki hiăng hlâ, tung mê ai tá kơnốu jâ Hường - mố đô̆i ki hiăng hlâ Trần Lang, kăn ƀô̆ Kinh tài H6.

Jâ Võ Thị Hường tối, tung rôh tơplâ, maluâ ai ngế ki hlâ rong, tâi tâng pơrá môi hiâm mơno khŏm mơeăm “rak hlá cơ”, rak tơrêm xơtá tơnêi kơpong pro đông.

“Tâi tâng rak hlá cơ, khu xâ lăm troh mê pin plâ, vâi pĕng tơ’nhiê hlá cơ mê pin chuâ hlá cơ ki ê nếo. Vâi pâm ‘nhiê mâu tơmeăm ki lâi mê pin xuân ối lăm lo tăng túa vâ tơbleăng mâu khu xâ lăm prôk mot a hơlâ troăng ki lâi ‘nâi nhên tơdroăng mê tơbleăng vâ peăng pin hbrâ plâ. Peăng pin tơplâ ƀă xâ rak vế tơrêm xơtá tơnêi kơpong dêi pin mê xâ ôh tá châ xo ki klâi ôh.

Kuăn pơlê pin ôh tá vâ chiu pro têk, ôh tá vâ hía tơnêi, ai hlâ rong dêi mâu vâi vâi ngoh mố đô̆i nếo châ ai tơdroăng ki hơniâp lĕm, phâi tơtô môi tiah hâi kố”.

Tíu mơeăm xối tơbâ mố đô̆i – tíu ki chêh inâi 39 ngế mố đô̆i dêi thôn Kiên Cường hlâ tung rôh tơplâ

Mâu tơdroăng ki hlâ rêh châ kuăn pơlê pro chiâng ivá, khên tơnôu rak vế tŏng kum kăch măng, păn roăng kơtoâ mố đô̆i. Xua mê, maluâ bu ối 38 rơpŏng kuăn pơlê rêh ối akố troh hâi tơleăng la thôn ai troh 39 ngế mố đô̆i, 6 ngế nôu Việt Nam khên tơnôu, 10 ngế mố đô̆i tro rong. Ai pâ ƀă ngoh cho mố đô̆i ki hiăng hlâ mê pôa Võ Tấn An hlo tơdroăng ki châi heăng ki rôh tơplâ ‘măn chôu ăm. Pôa pâ hơnăm ối kŭn nah dêi tơná.

“Nah tơplâ rêm hngêi ai môi to klôh, tâng hnêa pơtôu cho mot ối tung klôh tâi, lăm hriâm mê xuân ôh tá tơniăn môi tiah nôkố ôh, xâu lơ ai vâi ‘nâi. Tơnêi têa pin châ tơleăng, kuăn pơlê pin châ rêh ối hơniâp lĕm mê hlo hâk tơngăm khât. Troăng prôk nôkố xuân hiăng lĕm, mâu kế tơmeăm, rơxế xuân hiăng ai tŭm.

Tơplâ hiăng ôh tá ai xếo hiăng tơkâ luâ châ 46 hơnăm, thôn Kiên Cường nôkố hiăng krâ ngiâ méa nếo. Sap ing 38 rơpŏng kuăn pơlê rêh ối, nôkố hiăng mơnhông mơdêk troh 365 rơpŏng ƀă 1.653 pơ’leăng mâ mơngế. Mơdêk hiâm mơno tơrŭm, kuăn pơlê tung thôn mê tŏng kum dêi rơpó mơnhông mơdêk cheăng kâ, mơdêk pêi chiâk deăng. Vâ chê 1/3 kơxô̆ tung thôn ối tung rơpŏng kro, rơpŏng chía niân, ƀă bu ối 1 rơpŏng kơtiê.

Ngiâ méa thôn pơlê xuân hiăng hơ’lêh drêng tâi tâng mâu troăng prôk tung thôn ƀă mâu troăng mot tung thôn pơlê pơrá châ ok ƀê tong ƀă tôh chhá kơxu. Tiô jâ Nguyễn Thị Hường, kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan cheăm Hòa Thuận, thôn Kiên Cường hiăng ai hên ivá veăng kum rơtế ƀă khu kăn pơkuâ cheăm mơjiâng thôn pơlê nếo ƀă thôn pơlê nếo mơdêk.

Kố cho môi tung mâu thôn ki apoăng dêi kong pơlê pêi klêi 15/15 tơdroăng pơkâ tung mơjiâng thôn pơlê nếo.

“Mơdêk hiâm mơno dêi kuăn pơlê veăng rơtế ƀă khu kăn pơkuâ cheăm tung tơdroăng pơkâ ‘na mơjiâng thôn pơlê nếo dêi cheăm. 15 tơdroăng pơkâ dêi thôn pơrá pêi klêi, troh hơnăm 2014 mê cheăm Hòa Thuận hiăng châ mơnhên ‘na thôn pơlê nếo ki apoăng dêi kong pơlê, troh hơnăm 2020 châ mơnhên cheăm thôn pơlê nếo mơdêk mê, tung mê ai veăng kum môi iâ dêi thôn 1.

Sap ing râ Đảng, chi ƀô̆, khu rak ngăn thôn tá troh mâu khu râ xuân môi tiah kuăn pơlê a cheăm pơtối rơtế ƀă khu kăn pơkuâ mơjiâng cheăm Hòa Thuận rế hía rế mơnhông mơdêk tâ, mơ-eăm troh hơnăm 2022 dế mơjiâng thôn pơlê nếo tiô túa pơkâ”.

Pơtê mâu tơdroăng ki châi heăng, hlâ rong xua tơplâ, kuăn pơlê thôn Kiên Cường, cheăm Hòa Thuận dế pơtối mơ-eăm, kơhnâ veăng pêi cheăng kâ, mơnhông mơdêk cheăng kâ, rak vế gak kring tơdroăng kal kí, mơ-eăm mơjiâng thôn, cheăm thôn pơlê nếo túa pơkâ.

H’Xíu H’Mok chêh

Katarina Nga tơplôu ƀă tơbleăng