VOV4.Sêdang - Ivá châ chăn kuăn mơngế kâi châ mơdât tơdroăng châi tamo ki tơtrro má môi, pro ăm mơheăm kơtâu lĕm. A rơnó ki ai hên pơreăng tâ tú, tơdroăng rak vế dêi ivá châ chăn cho hnoăng cheăng ki kal má môi dêi tơná tung pơlê pơla vâ hbrâ mơdât pơreăng tâ tú.

Miễn dịch, vâ tối ăm hlê cho mơheăm ki pro ăm pin kâi trâng vâ mơdât pơreăng ing pá kong ƀă pơreăng ki ối tung châ. Tíu ki pro mơheăm vâ kâi mơdât pơreăng dêi tơrêm ngế ga pơrá phá dêi rơpó. Tung môi kơpong ai mâu ngế ki ‘nâ tro, mâu ngế ki ‘nâ ôh. Mâu ki ôh tá tro vâ tối tíu ki mơjiâng mơheăm ki vâ mơdât mê gá lĕm tâ mâu ki hiăng tro pơreăng. ‘Nâ hía drêng tro pơreăng xuân kô kâi mơdât pơreăng xua ai trếo ki lĕm tung châ pro ăm kâi mơdât pơreăng.  

Mâu tơdroăng ki pro tơdjâk troh ivá ki vâ kâi mơdât pơreăng tung châ

Pakĭng mâu tơdroăng châi môi tiah AIDS, rêm ngế pin kô tro mâu tơdroăng ki pro kơdroh trếo mơheăm ki vâ mơdât pơreăng a kơlo ki pơrá phá dêi rơpó xua hên tơdroăng ki tung châ xuân môi tiah pá kong pro. Pơtih, mâu ngế hơnăm hiăng krâ, hơkăng tung tuăn ngôa, ối ôh tá ‘nâi vâ tơpui, kâ trếo kơhiâm ôh tá bê tŭm ƀă ôh tơdâng tơ’mô, iâ pơtâp ivá ƀă iâ lo pá kong ngăn xêh kong kế nhâ loăng, tung châ ai mâu tơdroăng châi tiô rơnó mê cho châi kliâm, mŭm tơkâ nhĕn, ôu pơkeăng, tro mâu trếo ‘mêi ing mâu trếo pơkeăng ƀă hên ki ê xuân cho ki xiâm pro chiâng kơdroh kế ki mơjiâng trếo kâi vâ mơdât pơreăng, pro kơdroh ivá ki kâi mơdât pơreăng ing pá kong ƀă tung châ pro.

Vâ ai kế mơjiâng chiâng mơheăm pro lĕm ăm ivá rơdêi, tơdroăng ki kal cho mơdêk vitamin ƀă trếo khoăng vitamin ƀă trếo khoăng ai hnoăng ki kal ƀă ki vâ mơdêk, pơtối rak bâ kế ki lĕm tung châ vâ pro chiâng mơheăm lĕm, hơ’leh chiâng mâu (en-yim) enzym ki vâ tơtrâ tung châ, cho mâu kế ki thế ai ôh tá chiâng lôi ƀă tơdroăng ki vâ mơjiâng chiâng mơheăm tối krế ƀă tung châ tối tơchoâm.

Tơdroăng kâ ôu ôh tá bê mâu trếo kơhiâm môi tiah acid amin (cho trếo đăm), vitamin A, B1, C, PP trếo khoăng ƀă mâu nguyên tố vi lượng ki ê môi tiah trếo sắt, kẽm ‘na ki vâ ton ta ah kô pro ăm châ rế pá ai trếo kơhiâm kô pro rế kơdroh kế ki vâ mơjâng chiâng mơheăm vâ mơdât pơreăng.

Mâu khu rơkê tí tăng hriăn plĕng ăm hlo tơdroăng kâ mâu kế kâ  môi tiah kâ sữa chuô ga kô pro lĕm, mâu vi sinh mê kô kum pro ăm mơdêk trếo ki mơjiâng mơheăm kâi trâng ƀă pơreăng tâng kâ rêm hâi.

Tung pơla kong prâi hơ’leh dế tô chiâng mêi, pơreăng kô tâ tú rơ-iô há, kuăn pơlê thế tơtrŏng tơ’nôm mâu trếo kơhiâm hên túa, kâ tŭm trếo kơhiâm vâ mơdêk ăm tung châ ai ivá.

Tung kế kâ, mâu kế kâ môi tiah toih, kơtĕm, kinh giới, hên trếo ki kâi mơdât pơreăng ƀă kô kum kâi mơdât mâu dêi mâu siêu vi ƀă kâi mơdât mâu trếo xiâm ki tí tá chiâng xêh ki ối tung châ. Toih cho kế ki râm tung mâu kế kâ ƀă cho “pơkeăng” kâi vâ mơdât pơreăng, mơdât kế ki chiâng kơmeăn pro thĕn, kâi mơdât mâu siêu vi trùng ƀă kí sinh trùng rơtế ƀă tơdroăng pơxúa troh ivá ai trếo ki kâi mơdât pơreăng, kô tơ-ƀrê tung mâu rôh tơngê kơ-o kơ-ôk, êi troăng krôk ki râ.

Mâu túa kơxêt  (thế tơtrŏng cho mâu kơxêt ki pêt, ôh tá xê kơxêt ai trếo ‘mêi ki hŭn xêh tung kong) tung kơxêt ki lĕm xuân ai trếo ki pro kâi rak vế châ kuăn mơngế kâi trâng ƀă pơreăng. A kơxêt kô pro ăm tung châ hbrâ mơdât mâu pơreăng ki pro êi môi tiah tơngế kơ-o kơ-ôk, êi krôk, êi troăng klêa ƀă troăng nŭm.

Pakĭng mê, tơdroăng kơhnâ pơtâp ivá rêm hâi kô kum ăm mơheăm kơtâu lĕm troh a mâu kơ koan ki kal tung châ, kô kum mơdêk mơ’no tah trếo ‘mêi tung châ lo pá kong, kơnôm ing mê trếo ki lêm kâi trâng mơdât pơreăng châ mơdêk. Xua mê, thế kơhnâ pơtâp ivá mơhé vâ pơtâi tuá ki lâi pin vâ lơ kơtâu, to rơxế mái, klê têa, prôk chêng ƀă hên tuá ki ê xuân kum pin ai ivá mo lĕm kâi mơdât ƀă pơreăng.

Hlá tơbeăng Sức khoẻ Đời sống

Gương tơplôu ƀă tơbleăng