Tơdah Hơngui hơnăm nếo kố, pôa Choa hiăng lối 60 hơnăm. Hên hơnăm hiăng hluâ, kuăn pơlê tung [uôn Đrao đi đo nhua#m pâ, hâk git mâu kăn [o# mât tra#n môi tiah pôa Choa, xua pôa đi đo kơhnâ [a\ tơdroăng, tá hiâm mơno pêi hnoăng cheăng [a\ vâi krâ nho\ng o tung pơlê. Ing tơdroăng krê xêh mơnhông mơdêk cheăng kâ dêi rơpo\ng, troh tơdroăng tơchuâm ivá mơjiâng thôn pơlê nếo, pôa Choa pơrá djâ troăng ahdrối [a\ mơhnhôk vâi krâ rơtế pêi tiô.

Pâ Non, kăn pơkuâ [uôn Đrao, tối ăm ‘nâi, vâ kuăn pơlê veăng mơjiâng pro troăng, plông kơtú [a long, pôa Choa hiăng troh rêm rơpo\ng hngêi, tơpui leăng, mơhnhôk rêm ngế hlê ple\ng. Bu krê tung hơnăm 2017, pôa hiăng mơhnhôk kuăn pơlê [uôn Đrao veăng tơlo lối 300 rơtuh liăn vâ mơjiâng pro troăng thôn, krúa le\m:

‘’Tâi tâng rêm ngế tung pơlê kố bố bố xuân tơmâng rơkong tơpui dêi pôa Choa pơtâng tối tung pơlê. Tung mơjiâng thôn pơlê nếo, pôa  Choa ôh tá xê to kum liăn vâ mơjiâng troăng thôn, kum tơlo 2 chih mêa vâ mơjiâng pro plông [a long ăm droh rơtăm, mê ối mơhnhôk vâi krâ veăng tơlo liăn vâ mơjiâng thôn pơlê nếo’’.

Pôa Choa mơnhên ai kring vế, gak ngăn tơniăn vâ mơnhông mơdêk cheăng kâ, xua mê rêm roh hôp pơlê, pôa đi đo pơchân tối rêm ngế. Pôa xuân veăng tơbleăng cheăng ăm khu râ kăn pơkuâ cheăng Đảng cheăm, khu kăn pơkuâ cheăm tơku\m po pơtâng tối, mơhnhôk kuăn pơlê pêi tiô [a\ pêi pro tro rêm troăng hơlâ dêi Đảng, luât dêi tơnêi têa; rơtế tơru\m dêi pó, xut tah mâu khôi túa ki ôh tá le\m tro vâ rak ngăn mơnhông cheăng kâ, mơdêk rêh ối. Tối tơchuâm mâu tơdroăng veăng kum dêi pôa  Choa [a\ pơlê, pôa Y Sin Niê, Kăn hnê ngăn Vi [an Măt tra#n Tơnêi têa cheăm }ư Né, tơring Krông {uk, kong pơlê Dak Lak, tối ăm ‘nâi:

‘’Pôa Y Tung đi đo pơtâng tối ăm rêm ngế rêh ối tiô luât dêi tơnêi têa. Pôa hiăng mơhnhôk mâu ngế ki tro prôk troăng ki ôh tá tro, loi mâu ngế ki ‘mêi pơlông djâ tơkâ lăm a kong têa Kul vêh le\m, vêh rêh dêi a pơlê. Pôa cho môi ngế đi đo ai hnoăng [a\ tơdroăng cheăng châ pơcháu, mơ-eăm xua tơdroăng hơniâp le\m dêi pơlê’’.

Vâ pêi kêi hnoăng cheăng dêi môi ngế kăn [o# mơhnhôk, pôa Choa cho môi um méa ‘na pêi cheăng, pêi chiâk deăng rơkê a pơlê. {a\ 5 ha kơphế, kơnôm ‘nâi xúa khoa hok kih thuât, pêt tơvât plâi sầu riêng, [ơr, rêm hơnăm rơpo\ng pôa Choa pêi lo châ dâng 1 rơtal liăn. Rơpo\ng pôa nôkố hiăng ai hngêi kân le\m rơdâ, ai tu\m kế tơmeăm, rơxế vâ to prôk lăm kum tung pêi hnoăng cheăng, môi tiah rơxế ô tô, rơxế tu tuh [a\ hía hé. Kum mâu ngế kơtiê ôh tá xê to [a\ liăn, [a\ phái, pôa ối mơ-eăm troh rêm rơpo\ng hnê mơhno túa ki rơkê tơtro rak ngăn kơphế, pêt loăng plâi kâ [a\ hía hé, hnê túa pêi vâ vâi mơ-eăm hlu\n ing kơtiê.

Mơnhên mâu tơdroăng veăng to\ng kum dêi pôa Choa, cho môi tung 29 ngế ki kơhnâ rơkê ‘’Mơhnhôk kuăn pơlê rơkê’’ tung vâi krâ hdroâng kuăn ngo dêi kong pơlê. Tơdah rơnó hơngui nếo tung tơdroăng rêh ối pơlê rế hía rế hơ’lêh nếo, pôa Choa tối:

‘’Á pêi cheăng ing hiâm mơno pâ nhua#m rêm ngế tung pơlê. Tung hơnăm nếo, a kô mơ-eăm pêi kêi đeăng hnoăng cheăng dêi tơná, pói tơngah tu\m tơdroăng le\m tro troh [a\ pơlê. Á thế djâ troăng a hdrối ăm rêm ngế pêi tiô. A kô mơ-eăm mơhnhôk kuăn pơlê tung pơlê veăng tơlo mơjiâng thôn pơlê nếo [a\ mơhnhôk rêm ngế rơtế mơjiâng ru\m môi tuăn tâi tâng kuăn pơlê. Á pói vâ rêm ngế ai tơdroăng rêh ối phâi tơtô’’.

            H’Zawut chêh

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng