VOV4.Xơ Đăng - Hlo rế krâm pơ’leăng mâ mơngế, Việt Nam dế mơ-eăm pêi hên troăng rơhlâ vâ kring vế, rak ngăn mơdêk ivá mâu ngế hơnăm hiăng krâ, malối tơmâng troh kơpong hdroâng kuăn ngo.

Ki nhên, Pơkâ kơxô̆ 1579 – TTg kĭ Tơdroăng rak ngăn ivá mơngế hơnăm hiăng krâ troh hơnăm 2030 ƀă pơkâ xiâm rak ngăn, mơdêk ivá ăm mơngế hơnăm hiăng krâ (mơngế sap ing tŭm 60 hơnăm tơngi klêng) tơniăn kâi kâi trâng ƀă mơngế hơnăm hiăng krâ tâk hên, kum pêi pro châ tơƀrê Troăng pêi ton xŏn pơ’leăng mâ mơngế Việt Nam troh hơnăm 2030.

Vâ pêi pro nhên pơkâ tơdjuôm, Tơdroăng rak ngăn ivá mơngế hơnăm hiăng krâ troh hơnăm 2030 hiăng tơbleăng 14 pơkâ xiâm troh hơnăm 2030. Tung mê ai hên pơkâ pêi ton xŏn ki kal môi tiah: 100% râ kăn pơkuâ Đảng, khu râ kăn pơkuâ mâu râ tơbleăng pơkâ,  tơdroăng pêi, mơ’no liăn ăm rak ngăn ivá châ chăn mơngế hơnăm hiăng krâ a hơnăm 2025 ƀă rak troh hơnăm 2030; Mơngế hơnăm hiăng krâ lơ nhŏng o pơtối rak ngăn mơngế hơnăm hiăng krâ ‘nâi tơdroăng ‘na mơngế hơnăm hiăng krâ tâk hên, hnoăng châ rak ngăn ivá dêi mơngế hơnăm hiăng krâ châ 70% hơnăm 2025; 85% hơnăm 2030; Mơngế hơnăm hiăng krâ châ khăm ngăn ivá rêm hneăng ki vâ iâ má môi 1 xôh/hơnăm, châ pro hô sơ séa ngăn pơkuâ ngăn ivá châ 95% hơnăm 2025; 100% hơnăm 2030; Châ hlo kơxô̆ Mơngế hơnăm hiăng krâ tâk hên, pơlât, pơkuâ ngăn mâu tơdroăng châ ôh tá tâ tú (ŭm tung châ, châi plâi nuih, mơheăm kơtâu têi, nŭm nhĕn, tơdroăng châi kreăng xôu ki râ, tuăn ngôa ôh tá chiâng chôu vế, pâ ƀă hía hé); Mơdêk kơxô̆ cheăm, bêng, pơlê  kân châ tiô pơkâ kong prâi lĕm tơniăn ƀă mơngế hơnăm hiăng krâ châ ki vâ iâ 20% hơnăm 2025; 50% hơnăm 2030 ƀă hía hé.

Pơtối mê, tơdroăng vâ pêi pro dêi Tơdroăng rak ngăn ivá châ chăn mơngế hơnăm hiăng krâ troh hơnăm 2030 pêi pro tung lâp plâi tơnêi. Tơkŭm a mâu kong pơlê, pơlê kong kơdrâm ƀă kơpong ai kơxô̆ mơngế hơnăm hiăng krâ hên tâ tơdâng tơdjuôm dêi lâp tơnêi têa; kơpong hơngế, hơhngo, kơpong pá puât, kơpong hdroâng kuăn ngo, kong ngo, rơlố.

Vâ châ mâu pơkâ mơ’no troh hơnăm 2030, Tơdroăng mơjiâng rơtế 6 hnoăng cheăng cho troăng pêi, mê cho: Thăm tơdroăng pơkuâ, hnê mơhno dêi mâu khu râ kăn pơkuâ Đảng, khu râ kăn pơkuâ ‘na tơdroăng rak ngăn ivá mơngế hơnăm hiăng krâ; thăm pơtâng tối mơhnhôk pơ’lêh tơdroăng pêi pro mơjiâng pơlê pơla môi tuăn ƀă veăng rak ngăn ivá châ chăn mơngế hơnăm hiăng krâ; Thăm pêi i krá, mơjiâng tơdroăng ki rak ngăn ivá châ chăn apoăng, hbrâ mơdât pơreăng ôh tá tâ tú, khăm pơlât ăm mơngế hơnăm hiăng krâ; chôa ‘lâng mơjiâng troăng pêi rak ngăn ivá ton xŏn ăm mơngế hơnăm hiăng krâ; Hnê mơjiâng, hnê mơhno tơdroăng cheăng ăm mơngế pêi tơdroăng rak ngăn ivá mơngế hơnăm hiăng krâ; Kêi đeăng troăng hơlâ luât tơdjâk troh rak ngăn ivá mơngế hơnăm hiăng krâ; Hriăn plĕng, tơrŭm lâp plâi tơnêi ƀă Tơniăn kơxô̆ liăn pêi pro Tơdroăng pơkâ pêi.

Tơring Đại Từ, Thái Nguyên nôkố ai 33 hdroâng mơngế nhŏng o rơtế rêh ối, tung mê hdroâng kuăn ngo châ lối 32%. Vâ pêi pro pơkâ mơdêk ki dâi lĕm pơ’leăng mâ mơngế, tung pơla kố nah, châ tơdroăng tŏng kum dêi Tíu xiâm Rak ngăn ivá Mơngế hơnăm hiăng krâ pơlê pơla kong pơlê Thái Nguyên, tơring Đại Từ hiăng mơjiâng châ 21 Kâu lăk ƀô̆ pơtâp ivá vâ rak vế ivá châ chăn Việt Nam, mơhnhôk lối 2.000 khu ngế hơnăm hiăng krâ veăng cheăng. Ƀă hên tơdroăng pêi cheăng ki pơxúa, mâu Kâu lăk ƀô̆ hiăng kum pro ăm ki tơniăn lĕm ivá châ chăn ƀă djâ tơdroăng phiu ro ăm mơngế hơnăm hiăng krâ tung tơring.

Pakĭng tơdroăng tơkŭm po tiô rêm khu a mâu kơpong kuăn pơlê rêh ối, kơtâu, tôh kơphô̆; veăng tơkŭm pơtâp ivá sap ing 3 – 4 roh tâi tâng Kâu lăk ƀô̆ rêm khế; mâu Kâu lăk ƀô̆ pơtâp ivá vâ rak vế ivá châ chăn ối tơkŭm po tơdroăng trâm mâ, hriâm tâp túa ki rơkê tơtro pơla mâu Kâu lăk ƀô̆ tung ƀă pa kong kong pơlê. Vâ pơtối rak tơdroăng, mâu Kâu lăk ƀô̆ mơjiâng kơxô̆ liăn ing hên tíu môi tiah: khu tơrŭm veăng tơlo, tŏng kum dêi mâu khu tơrŭm cheăng, ngế krê, khu tê mơdró, kuăn cháu mâu khu ki tơrŭm ƀă hía hé.

Tiô pôa Nguyễn Ngọc Yến, Kăn teăng mâ mơngế hơnăm hiăng krâ kong pơlê Thái Nguyên, vâ mơngế hơnăm hiăng krâ rêh ối phiu ro, rêh ối mo dâi, rêh ối ai pơxúa ƀă mơnhông mơdêk mâu túa ki rơkê tơtro dêi tơná tung tơdroăng rêh ối, đi đo cho tíu hgiân, um méa ki eăng bâ ăm kuăn muăn, cháu cháu pêi pro tiô ƀối mê tơdroăng rak ngăn ivá tŭm têk ăm mơngế mơni kô ai troăng pêi ton xŏn ƀă châ tơƀrê tâ.

‘’Thế ai kơxô̆ liăn tŏng kum mơngế hơnăm hiăng krâ rơtế mâu khu râ, mơjiâng hngêi tuăn pâ rak ngăn mơngế hơnăm hiăng krâ drêng châi tamo, mơjiâng mâu Kâu lăk ƀô̆ tơrŭm kum dêi pó, mê nôkố thế pâ tơnêi têa ai liăn vâ hnê mơhno ăm tâi tâng mâu kâu lăk ƀô̆’’.

Vâ pêi pro pơkâ xiâm mơdêk ki dâi lĕm pơ’leăng mâ mơngế, Thái Nguyên xuân thế trâm ƀă hên pơloăng mơnúa, tung mê ai tơdroăng kơbông krếo pơlê pơla tơdjuôm ivá rak ngăn tŭm têk mơngế hơnăm hiăng krâ. Laga, jâ Hồ Thị Thanh Thủy, Kăn pơkuâ Kơ koan xiâm Pơ’leăng mơngế - ai kuăn preăng kuăn iâ kong pơlê Thái Nguyên.

‘’Kơvâ kô pơtối tơbleăng ăm kong pơlê vâ pêi pro mâu troăng ki tơtrŏng troh tơdroăng tơbleăng tơdroăng ki vâ plĕng, tơbleăng tơdroăng ki vâ plĕng ăm mơngế hơnăm hiăng krâ, vâ mơngế hơnăm hiăng krâ kô chiâng rak ngăn xuân môi tiah rak vế ivá châ chăn dêi tơná, vâ mơdêk ivá dêi mơngế hơnăm hiăng krâ ƀă tơkŭm po tơdroăng khăm ngăn ivá, pơkuâ ivá ăm mơngế hơnăm hiăng krâ ƀă pói vâ hôm păng ‘nâng tơdroăng rêh ối xuân môi tiah ivá mơngế hơnăm hiăng krâ ai mâu tơdroăng ki pơ’lêh ƀă mơdêk dâi lĕm pơ’leăng mâ mơngế tối tơdjuôm’’.

VOV4 chêh

A Sa Ly tơplôu ƀă tơbleăng