VOV4.Sêdang -  Têa ki tiê xo ing mâu plâi kơchâi ai hên Vitamin [ă trếo kơhiâm, gá pro le\m ivá, mơdât hên tơdroăng châi. Pak^ng mê nếo, mâu têa ki tiê xo ing plâi kơchâ iối ai trếo ki pro le\m kéa [ă mơdât kéa ho\n, re\ng krâ. Kơ’nâi kố ngế chêh hlá tơbeăng ‘na tơdroăng kó ai chêh tối ki pơxúa dêi mâu têa ki mơdiê ing plâi kơchâi pôm  hmâ kâ rêm hâi, pó vâi krâ nho\ng o kô tơmâng:

            Hên ngế hmâ ôu têa ki tiê xo ing plâi kơchâi pôm gá xú le\m [ă hnối pơxúa pro le\m ivá (tơ’mot hên trếo vitamin C). Pak^ng mê, têa ki tiê xo ing plâi kơchâi pôm xuân ai tannin, flavonoid [ă trếo ki mơdât ôxy hoă ai pơxúa ăm mơngế ki ai cholesterol hên tung mơheăm [ă mơdât pơchêh troăng veăn, troăng mơheăm. Rêm túa plâi xuân ai hên trếo kơhiâm ki pơrá phá, ai hên trếo vitamin [ă khoăng cha#t ki kâi mơdât mâu tơdroăng châi tiô rơnó [ă tơdroăng châi ki rơ-iô pơrá phá. Xua mê,  tâng tơku\m hên mâu plâi kơchâi pôm ki tiê xo têa plâi tung mâu rôh kâ hmê rêm hâi kô pro ăm pó ai ivá mo le\m.

Kơ’nâi kố cho mâu túa têa ki tiê xo ing mâu plâi kơchâi pôm tơ’lêi hlâu tăng vâ pro ôu rêm hâi:

Plâi tômât:

Tiê xo têa plâi tômât tâng ôu rêm hâi gá kô pro ăm rơngiâp tung châ tah trếo ‘mêi,  mơheăm ki ‘mêi. Lycopene ki ai tung plâi tômât kâi mơdât mâu kơmeăn [ă vi khuâ#n. Gá ối chiâng vâ pro mơheăm, kơdroh khăng krôk, kum tơ’lêi pơyâng [ă pro tơ’lêi lo nu\m.

Pía tâng Xuăn:

Pía tâng Xuăn ai trếo ki rơngiâp, pro tơ’lêi lo nu\m, mơdât tơdroăng châi chó, pro le\m tung klêa, kơdroh châi. Xo têa ki uâ ing pía tâng Xuăn ai hên vitamin [ă trếo khoăng. Propanoic poison ai tung pía tâng Xuăn kô mơdât xik pro chiêng trếo ki piê, mê pía tâng Xuăn xuân cho kế kâ ki pro kơdroh piê.  Pía tâng Xuăn ai hên têa, malối tơtro tâng uâ tiê xo têa gá ôu, cho môi tung mâu túa têa ôu ki mơdât tô tung châ. Têa ki tiê xo ing pía tâng Xuăn ki nếo klêi krí kô chiâng pro kế pik ngiâ vâ tah kéa ki hiăng ton, ăm lo kéa le\m nếo.

Ka rôt:

          Ôu têa ki tiê xo ing pôm ka rôt kô pro le\m kơtêi kơtâu, le\m plâi nuih, ôi ki êi, [ă mơdât lo tơhe\n. Tơvât têa ka rôt [ă mâu têa kơchâi plâi ki ê vâ ôu tơchuâm, ăm gá xú rế kơhiâm. Têa ka rôt [ă têa tôu ro rêm hâi hơ’lâk [ă môi iâ, kô ai têa ôu ki pro le\m ivá, hnối ai hên vitamin, hnối ai hên protid [ă calci.

Têa protid [ă kơchâi cần:

Kơchâi cần prâp gá ngeăm, rơngiâp, pro tơ’lêi lo nu\m, pro rơngiâp tung mơheăm. Gá cho têa ô ki kum mơdêk pro hêng kâ, pro tơ’lêi pơyâng, kơdroh kơtêi kơtâu têi. Xo têa ki tiê ing plâi kơchâi cần [ă mâu tơdroăng pro tâk kơtêi tâu têi, châi ko, pôu pr^ng ko, nu\m tô heăng ôh tá lo hên, mơdât châi chó, vâi kơdrâi lo têa rơbông [ă hía hé. Drêng ôu têa kơchâi cần hơ’lâk [ă têa pôm ka rôt thế tơtro\ng tah hlá kơchâi cần vâ pôi tá xăng, thế xo kơchâi cần ki ai mơngiơk prâp mê trếo kơhiâm gá hên tâ.

Têa ki tiê ing tơpăng:

Tơpăng gá ai trếo ngeăm, rơngiâp, ai trếo ki kơdroh tô, kơdroh kơtêi kơtâu têi, tơ’lêi lo nu\m. Têa ki tiê ing tơpăng kô ai trếo mơdât pơreăng [ă Staphylococcus aureus (tụ cầu vàng), E-coli, Pseudomonas aeruginosa (pơreăng ai rơtốu drêh).

Tiê xo ing kơchâi pôm, drêng hiăng klêi uâ thế ôu tâi tung hâi ki ê, tâng lôi ton kô ‘mêi, ôu kô tro hơ-ôu.

Tiô tí tăng ‘nâi ple\ng ‘na khoa hok, tâng rêm hâi môi ngế tơ’nôm tu\m 8/10 kế kâ cho kơchâi plâi [ă têa plâi kâ, mê kô tơ’lêi châi plâi nuih lơ mơheăm oh tá kơtâu troh a plâi nôih, ga kô kơdroh 30% tâng vâ pơchông [ă mâu ngế ki ôu iâ tâ 2 hdroh tung môi hâi. Pak^ng mê, tơdroăng mơdât mâu tơdroăng châi ki ê tung châ xuân tâk tơ’nôm 12%. Xua mê, têa ki tiê xo ing plâi kâ rêm hâi tâng ôu ôh tá xê to kum mơdêk ivá mo le\m mê ối cho pơkeăng ki mơdât tơdroăng châi [ă pro tơniăn le\m má môi ăm rêm ngế tung rơpo\ng hngêi, malối cho vâi kơdrâi [ă vâi ‘ne\ng.

Gương tơplôu [ă tơbleăng