VOV4.Xơ Đăng - Dak Lak cho kong pơlê ki tơdjâk ó má môi xua pơreăng COVID-19 a kơpong Tây Nguyên tung hơnăm 2021 ƀă 3 khế apoăng hơnăm 2022. La ƀă tơdroăng mơ-eăm dêi tâi tâng khu cheăng kal kí ƀă pơlê pơla, Dak Lak hiăng ƀă dế chôa lâng kâi mơdât pơreăng COVID-19 djâ tơdroăng rêh ối vêh môi tiah hmâ nếo. Kong pơlê xuân tơkŭm tơbleăng pêi mâu tơdroăng pơkâ ‘mâi mơnhông cheăng kâ, rêh ối; tơkŭm veăng kum; tơleăng mơnhên mâu tơdroăng pá, tơvâ tơvân ăm khu mơdró, kuăn pơlê tung kong pơlê mê tơdroăng mơnhông cheăng kâ - rêh ối dêi kong pơlê ‘mâi mơnhông ƀă tơ-brê.

Ƀuôn Tơng Jú hdrối nah cho tíu ki ai pơreăng hên má môi dêi cheăm Ea Kao, pơlê kong kơdrâm Ƀuôn Ma Thuột ƀă 230 ngế tro COVID-19 a khế 10 hơnăm 2021. Kơnôm ing tơdroăng ki veăng kơhnâ dêi kơvâ ngăn pơkeăng ƀă khăm pơlât ƀă khu kăn pơkuâ cheăm rơtế ƀă tơdroăng ki môi hiâm mơno dêi kuăn pơlê, troh nôkố pơreăng COVID-19 akố hiăng châ hbrâ mơdât, ki hên kuăn pơlê sap ing 18 hơnăm tơngi klêng hiăng pâk tŭm 3 trum vaccine hbrâ mơdât pơreăng COVID-19.

Pơreăng hiăng ôh tá pro xâu rơ-iêo xếo ƀă tơdroăng rêh ối kuăn pơlê a ƀuôn Tơng Jŭ hiăng vêh tiah hmâ nếo. Ki rơhêng vâ tối, kuăn pơlê a tíu kố ối ‘nâi troh pro tơdroăng ki pơxúa dêi tơdroăng ki lĕm kong kế, khôi túa tơlá rêh ối ƀă mơdêk ki kơnía dêi túa cheăng ton nah môi tiah teăn hmôu, pế drôu xiâm, tŏn chêng koăng ƀă hên ki ê chiâng mâu kế tơmeăm ôm hyô vâ tơ’mot tơmối troh lăm ngăn veăng kum mơđah tơbleăng um méa dêi pơlê cheăm ƀă mơdêk pêi lo liăn ăm kuăn pơlê.

Jâ HYam Ƀuôn Krông, ngế ki pơkuâ ƀuôn Tơng Jŭ ăm ‘nâi, nôkố a pơlê hiăng mơjiâng pro khu ki ngăn ‘na ôm hyô ƀă inâi khĕn cho Kơpong ôm hyô pơlê pơla ki lĕm Tơng Jŭ. Khu kố ai 9 ngế cho mâu rơpŏng kuăn pơlê Rơđế tung pơlê, rơtế veăng kum drêng ai tơmối troh a pơlê, cheăm.

"Ai hên khu tơmối lo ing mâu kong pơlê môi tiah Hà Nội, Pơlê kong kân Hồ Chí Minh, Huế ƀă mâu kong kong pơlê ki achê, vâi vêh troh akố kâ mâu kế kâ dêi hdroâng kuăn ngo, châ hmâng vâi tŏn chêng tơgôu koăng, châ mơnúa tí tăng ‘nâi ‘na mơhno túa lĕm tro dêi hdroâng kuăn ngo a cheăm. Nôkố 9 rơpŏng ngin xuân xoăng dêi rơpó rêm ngế môi tơdroăng cheăng, pơtih hngêi ki pêt kơchâi, hngêi ki păn chu, hngêi ki păn í, hngêi ki pế drôu xiâm. Á rơhêng vâ xo ah hmôi, drêng kơpong ôm hyô mơnhông tâ nếo mê kô ai hên vâi krâ nhŏng o veăng pêi hên tâ”.

Klêi kơ’nâi pơreăng COVID -19, on veăng nâ H’Mrơng Êban, a ƀuôn MDhar 1B, cheăm Ea Ñuôl, tơring Ƀuôn Đôn trâm tơdroăng ki ôh tá ai cheăng pêi. Ai tơnêi la ôh tá ai liăn vâ pêi cheăng mê tơdroăng rêh ối dêi on veăng nâ xơpá khât. Ing tơdroăng ki mơ-eăm dêi tôh kơdĭng liăn ƀă mung liăn dêi ƀuôn MDhar 1B, nâ hiăng châ mung 50 rơtuh liăn sap ing tơdroăng ki ăm mung liăn tŏng kum rak vế ƀă po rơdâ tơdroăng cheăng pêi tiô Pơkâ kơxô̆ 11 dêi Chin phuh. Ing kơxô̆ liăn mung kố, nâ hiăng roê phon vâ rơvât ăm loăng kơphế ƀă pêt tơ’nôm mâu hdrê loăng ki iâ hâi vâ ai tơ’nôm liăn pêi lo. Nâ H’Mrơng Êban ăm ‘nâi:

“Xua COVID-19 pơla hdrối nah mê on veăng á chiâng ôh tá ai cheăng pêi ton khế. Tơ’nôm ƀă tơdroăng ki xua tơdroăng rêh ối xơpá on veăng á nếo xo dêi rơpó, ôh tá ai liăn vâ pêi cheăng. Xuân kơnôm ing troăng hơlâ tơnêi têa tŏng kum ăm on veăng má chiâng kâi tơkâ luâ hneăng ki xơpá kố ai môi iâ liăn vâ pêt kơphế ƀă rak ngăn mâu hdrê loăng pêt ki ê. Á xuân mơnê tơdroăng kố hiăng tŏng kum ăm rơpŏng á”.

Tơmối ôm hyô châ ngăn túa ki teăn hmôu

Tiô kơxô̆ riân ngăn dêi Khu pêi cheăng dêi Hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla kong pơlê Dak Lak, riân troh hâi lơ 30/6, Hngêi rak liăn Tơnêi têa xing xoăng 400 rơtal 300 rơtuh liăn vâ tơbleăng tơdroăng ki ăm mung kơjo tiô pơkâ kơxô̆ 11, mê cho: Ăm mung tŏng kum tăng cheăng pêi, rak vế ƀă po rơdâ tơdroăng cheăng pêi; ăm mung pro hgêi ối; ăm hok tro, sinh viên ki ai tơdroăng rêh ối xơpá mung vâ roê kơmăi tĭnh, kế tơmeăm xúa tung hriâm tâp ing troăng hyôh Internet; ăm mung pêi mâu tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa ‘na mơnhông mơdêk cheăng kâ rêh ối kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă peăng kong ngo hneăng hơnăm 2021 – 2030; ăm mung ƀă mâu tíu ki hnê hriâm mầm non ƀă hngêi trung tơnêi têa tro tơdjâk xua COVID-19.

Troh nôkố, tíu pêi cheăng Hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla kong pơlê Dak Lak hiăng ‘no 2.443 tơdroăng mung ƀă kơxô̆ liăn 118 rơtal 140 rơtuh liăn.

Pôa Nguyễn Minh Hướng, kăn phŏ pơkuâ Hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi, tung la ngiâ ah, Hngêi rak liăn Tŏng kum rêh ối pơlê pơla Dak Lak kô tơrŭm ƀă mâu kơvâ cheăng ki ai tơdjâk troh ƀă mâu khu râ, kơvâ cheăng pơtối séa ngăn mâu ngế ki ai tŭm tơdroăng vâ tơkŭm ăm mung tro tơdroăng pơkâ, rĕng ‘no tâi kơxô̆ liăn ki châ xoăng. Tơdrêng amê hlối tơkŭm séa ngăn mơdêk ki tơtro dêi kơxô̆ liăn, rak tơniăn ƀă mơdêk tơƀrê kơxô̆ liăn ăm mung.

“Klêi kơ’nâi ai tơbleăng ‘na kơxô̆ liăn ăm mung mê tíu pêi cheăng Hngêi rak liăn hiăng tí tăng ‘nâi plĕng ăm Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê ai hlá mơ-éa pơkâ thế mâu kơ koan pơkuâ cheăng khu râ rơtế ƀă Hngêi rak liăn séa ngăn rêm ngế ki ai tơdroăng ki vâ mung liăn. Klêi kơ’nâi ai inâi Hngêi rak liăn tŏng kum rêh ối pơlê pơla pơkâ thế tíu cheăng ăm mung mâu tơring tơrŭm ƀă mâu kơvâ cheăng khu râ a tơring vâ tơbleăng tơdroăng ki ăm mung rĕng má môi, tro ngế ki châ mung ƀă tro tơdroăng pơkâ rơhêng vâ pêi”.

Tơmối châ ôu drôu xiâm

Vâ pêi pro tơdroăng pơkâ ‘mâi mơnhông cheăng kâ rêh ối pơlê pơla klêi kơ’nâi hiăng hbrâ mơdât pơreăng COVID-19, pơla hdrối kố nah Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Dak Lak hiăng pơkâ Tơdroăng ‘Mâi mơnhông ƀă mơdêk cheăng kâ rêh ối pơlê pơla hơnăm 2022 – 2023, tung mê, tơmiât troh mâu tơdroăng mơnhông rĕng mâu tơdroăng cheăng kâ, tê mơdró a kong pơlê, mơdêk mâu ivá tơtêk; kơjo kum mâu kơvâ cheăng ki kal, rak vế tơniăn pêi pro mâu tơdroăng pơkâ mơnhông mơdêk cheăng kâ rêh ối pơlê pơla hiăng pơkâ mơ’no. Pôa Nguyễn Đình Trung, Ngế cheăng tung Khu xiâm Đảng, Kăn pơkuâ hnê ngăn Đảng kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi:

“Kong pơlê dế pêi pro túa pơkâ kong pơlê xuân môi tiah túa pơkâ xúa tơnêi, túa pơkâ mâu kơpong mơnhông kế tơmeăm. Rak tơniăn ki dâi lĕm, tơtro ƀă tơdroăng ki khât drêng khu ki ‘no liăn pêi cheăng troh a kong pơlê mê vâi ai tíu vâ hriăn ngăn ƀă vâi séa ngăn ƀă pơkâ ‘no liăn pêi cheăng. Tơdroăng ki má péa nếo cho tơrŭm pơla mâu khu tung tơdroăng mơjiâng pro kố xuân cho hnoăng cheăng dêi kong pơlê, kong pơlê xuân athế pêi pro tơdroăng ki tơrŭm pơla mâu hngêi tung kơpong mơjiâng. Tơdroăng ki má pái cho tơdroăng ki tê kế tơmeăm xuân môi tiah tơrŭm ƀă kơmăi kơmok uâ pơliê ƀă mâu tơdroăng ki mơjiâng pro hngêi trăng. Tung tơdroăng ki ai tơdjâk xuân môi tiah hnoăng cheăng dêi kong pơlê, kong pơlê kô pro tơ’lêi hlâu má môi”.

Leh kĭ tơkêa ăm mung liăn tŏng kum mơnhông mơdêk cheăng kâ

Tơdrốu khế apoăng hơnăm, maluâ ối trâm hên ki tơdjâk dêi pơreăng COVID-19, laga ƀă mâu ivá mơ-eăm dêi kuăn pơlê, khu mơdró kâ ƀă khu kăn pơkuâ kong pơlê, cheăng kâ Dak Lak hlo mâu tơdroăng ki pơ’lêh tơƀrê drêng tâi tâng kế tơmeăm tiô riân tâk 7,37%, nâp liăn tơnêi têa châ 4.860 rơtal liăn, tâk vâ chê 40% tâng pơchông ƀă khế kố hơnăm hdrối; kơxô̆ liăn pêi lo ing tê tơmeăm ngi kong têa ê châ 845 rơtuh dollars Mih, tâk lối 61%. Mâu tơdroăng cheăng ôm hyô, tê mơdró, mơjiâng pro kế tơmeăm ai pơ’lêh khât. Mâu tơdroăng ki ăm hlo tơƀrê mê dế po ăm tơdroăng ki loi tơngah tung tơdroăng ki ‘mâi mơnhông cheăng kâ rêh ối dêi kong pơlê Dak Lak.

Nam Trang chêh

Katarina Nga tơplôu ƀă tơbleăng