VOV4.Xơ Đăng - Ƀă mâu troăng kơxái on tơhrik bâ eăng troăng pơlê, khu đoân viên - droh rơtăm a Dak Lak dế mơ-eăm mơdêk tuăn hiâm hlê plĕng dêi kuăn pơlê tung tơdroăng tơrŭm mơjiâng troăng pơlê, hơlâ troăng “Eăng bâ - ngiât - krúa- lĕm”. Kố cho tơmeăm khoăng ki ai pơxúa dêi mâu hơnăm ối nếo veăng rơtế ƀă kong pơlê mơjiâng thôn pơlê nếo.

Tiah hmâ sap ing 18 chôu rêm hâi, mâu pul on tơhrik châ mơ’no a drô troăng xiâm a thôn 1 cheăm Ea Tiêu, tơring Čư̆ Kuin, kong pơlê Dak Lak. Pôa Lê Đắc Cừ, kuăn pơlê ki rêh ối a troăng kố tối, sap ing ai troăng on tơhrik mơ’no bâ eăng, tơdroăng gâk kring tơniăn tung kơpong châ hơ’lêh khât, mơ’no on tơhrik bâ eăng xuân phiu ro, kong măng lo a troăng bâ lơ veăng tung mâu tơdroăng cheăng pơtâp ivá. Mâu pơlê cheăm rế hía rế tơrŭm tâ.

“Hdrối nah, troăng ki kố tá hâi ai on tơhrik mê tối tơdjuôm tơdroăng gâk kring tơniăn ôh tá hlo tơƀrê, mâu tơdroăng ki tong hveăng hên. La sap ing ai on tơhrik mê kuăn pơlê hlo tơniăn tâ. Troăng đi đo ai mơngế prôk lăm ƀă gâk kring tơniăn châ hlo tơniăn tâ, rêm ngế hlo phiu ro tung tơdroăng ki hơniâp ai on tơhrik mơ’no bâ eăng”.

Tíu ki krâ ‘măn on tơhrik pro bâ eăng a troăng pơlê châ mâu ối nếo tơring Čư̆ Kuin krâ bro a thôn 1, cheăm Ea Tiu, tơring Čư̆ Kuin

Troăng krâ pul on tơhrik bâ eăng xŏn lối 1,2km, kơnâ 25 rơtuh liăn xua Khu pơkuâ ngăn Đoàn Droh rơtăm tơring Čư̆ Kuin tŏng kum liăn roê, đoàn viên cheăm Ea Tiu ƀă kuăn pơlêa cheăm veăng kum hâi pêi cheăng krâ ‘măn pul on, châ tơbleăng pro sap ing khế 3 hơnăm kố. Pôa Mai Văn Hùng, ngế ki pơkuâ chi ƀô̆ thôn 1, cheăm Ea Tiu ăm ‘nâi, sap ing rôh krâ ‘măn pul on a troăng, vâi krâ nhŏng o tung thôn hiăng hơniâp ro veăng mơgrúa lĕm troăng prôk tung thôn pơlê, trâ văng nhâ vâ troăng prôk chiâng rế krúa lĕm tâ. Rơtế amê, thôn xuân pôk ngế ki rak ngăn vâ séa ngăn, rak vế troăng on tơhrik vâ xúa tơƀrê, ton xŏn.

“Drêng veăng pro troăng krâ pul on tơhrik mê á xuân hôp ƀă mâu vâi krâ nhŏng o akố ƀă Khu ki rak ngăn tơbleăng mơjiâng tôh rak vế troăng on tơhrik, rế nâp liăn on tơhrik vâ rak tơniăn. Krê tơdroăng ki tơlo liăn on tơhrik mê ki hên tâi tâng kuăn pơlê môi tuăn vâ, tơkéa vâ tối cho ai troăng on tơhrik nếo kố ƀă bâ eăng ôh ti xê to ƀă troăng ki kố mê cho tơdjuôm tâi tâng ăm mâu ngế ki hmâ prôk lăm akố”.

Mâu kế tơmeăm xúa pul on tiô chal nếo, pul on tơhrik kơtâu ƀă hyôh tô mâ hâi vâ krâ

Tiô nâ Đặng Thị Vân, kăn pơkuâ ngăn Đoân Droh rơtăm tơring Čư̆ Kuin, mâu kế tơmeăm ki droh rơtăm pro “Krâ pul on ăm bâ eăng a troăng pơlê” châ khu tơrŭm Đoân tơbleăng pro sap ing hơnăm 2017 a hên troăng prôk a mâu thôn pơlê, cheăm tung lâp tơring. Ôh ti xê kơnôm to a mâu kơxô̆ liăn ‘no sap ing râ Đoân kơpêng hbru ăm, hên tíu cheăng Đoân hiăng kơhnâ krếo thế tơlo kơxô̆ liăn sap ing pơlê pơla vâ tơbleăng. Kơnôm mê, tung mâu hdrối nah, lối chât ki-lô-met troăng a mâu thôn, pơlê hiăng châ krâ pul on ăm bâ eăng, pro tơ’lêi hlâu ăm kuăn pơlê prôk lăm a kong măng. Tơdrêng amê hlối veăng kum pro kơdroh tơdroăng ki tơklâm rơxế a troăng, rak tơniăn gâk kring a cheăm, pơlê.

“Sap ing hơnăm 2017 nah troh nôkố, kế tơmeăm ki krâ pul on pro bâ eăng a troăng pơlê kố mê ki xiâm cho vâ tŏng kum ăm vâi krâ nhŏng o tơ’lêi hlâu tung tơdroăng ki prôk lăm a troăng a kong măng. Xuân môi tiah mê, kố xuân cho môi tung mâu kế tơmeăm ki tối nhên ki pơxúa dêi đoàn viên droh rơtăm tung tơdroăng tơdjuôm ivá mơjiâng thôn pơlê nếo”.

Troăng on tơhrik bâ eăng hiăng kum hơ’lêh ngiâ méa troăng prôk, kum ăm tơdroăng prôk lăm dêi kuăn pơlê rế hía rế tơniăn lĕm tâ

Sap ing hơnăm 2014, kế tơmeăm ki pro bâ eăng troăng pơlê hiăng châ hơnăm ối nếo Dak Lak tơrŭm ƀă kơvâ on tơhrik pêi pro a hên cheăm, pơlê tung kong pơlê. Tung mê, tơmiât troh mau pơlê, cheăm kơpong hngế hngo, kơpong xơpá, kơpong tơkăng kong. Mâu hơnăm achê kố, rơtế ƀă tơdroăng ki xúa mâu pul on tiah hmâ krâ tơdrêng a trăng on tơhrik dêi kuăn pơlê, a mâu tíu, đoân viên droh rơtăm hiăng xúa mâu pul on tiô chal nếo, pul on kơtâu ƀă tô mâ hâi vâ krâ, rak tơniăn, kơdĭng liăn. Kế tơmeăm kố hiăng kum pro hơ’lêh ngiâ méa troăng prôk, kum tơdroăng ki prôk lăm dêi kuăn pơlê rế hía rế tơniăn lĕm tâ.

H’Xíu H’Mok chêh

Katarina Nga tơplôu ƀă tơbleăng