Pôa Bế Văn Long  ối a cheăm Nam Jong, tơring C|ư Jut, kong pơlê Dak Nông tro ai ‘mêi kliâm hiăng 10 hơnăm kố. Ki xiâm xua pôa ôu hên drôu, thăm nếo hlối ôh tá kâi gât ôu drôu. Kơtăn kố péa pái hâi, pôa Long hêa lo hên mơheăm. Klê djâ pơlât tơdrêng a hngêi pơkeăng [ă ăm kơmăi xup séa ngăn tung troăng klêa, mâu [ok thái pơkeăng hlo tung klêa pơtok nong dêi pôa ai hên mơheăm, [ă hlối hlo troăng mơheăm ki vâ troh a krôk hiăng tơyeăn, pơchêh.

Tơdroăng ki tro môi tiah pôa kố, mâu [ok thái pơkeăng thế pâ hlối, pro pơtâ a tíu ki tro pơchêh mê. Hlối ăm ngế ki mê koi pơlât ton hâi a hngêi pơkeăng vâ séa ngăn tơdroăng châi mê.

Xuân cho ngế ki ôh tá kâi gât drôu ton hơnăm,  kố cho rôh má 4 pôa Trần Văn Lanh ối a cheăm Ea Bhôk, tơring C|ư Kuin, kong pơlê Dak Lak mot pơlât tơdrêng a hngêi pơkeăng xua lo mơheăm tung klêa, hêa lo mơheăm klêi ôu drôu.

Pôa châ kơmăi xup séa ngăn [ă châ hlo tro tơyiăn troăng mơheăm. Tiô rơpo\ng hngêi pôa Lanh tối, ma luâ ‘nâi nhên lo mơheăm tung klêa xua ing ôu drôu, la mâu rôh pơlât hdrối mê, bú kơ’nâi péa pái hâi lo ing hngêi pơkeăng mê ah, vêh troh a hngêi pôa Lanh pơtối ôu drôu nếo.

Jâ Phan Thị Lâm, kơdrâi pôa Lanh, tối:

‘’A hngêi pôa ôu drôu lo hêa, hêa lo mơheăm hên lêi. Kố cho rôh má 4 djâ ga pơlât tơdrêng a hngêi pơkeăng. Hơnăm kố ivá pôa rế pá hro luâ tâ mâu hơnăm hdrối nah, tơdroăng châi rế râ tâ rôh pơlât hdrối nah. Pôa hiăng ‘nâi dêi tơná châi la xuân ối ôu drôu, ôu iâ tê, la hâi ki lâi xuân ôu’’.

Tiô [ok thái pơkeăng CKII Phan Phú Anh- Ngế pho\ pơkuâ xiâm Khoa nội Tổng hợp, Hngêi pơkeăng kân kơpong Tây Nguyên, vâ tối môi hâi khoa ki kố tơdah pơlât 3 - 4 ngế ki lo mơheăm tung klêa, pơtok nong, malối a mâu hâi leh, hâi Têt, kơxo# mơngế ki mot pơlât a hngêi pơkeăng hên tâ.

Ai hên xiâm ki pro chiâng lơ mơheăm tung klêa, pơtok nong, la ki xiâm má môi cho pro tơyiăn troăng mơheăm ki troh a krôk xua ing chếo kliâm a rôh ki má mơ’nui hiăng râ ó [ă hlối êi tơlêa troăng klêa kơbâng.

Pak^ng mê, ai hên ngế xua ôu drôu, biêr hên luâ râ, mâu ngế ki châi tơdroăng mê hmâ hlo hên cho mâu kơnốu. {ok thái pơkeăng CKII Phạm Phú Anh ăm ‘nâi:

‘’Tâng ôu drôu, bie#r hên pro chiâng lo hêa hên, klêi mê ngế ki châi mê kô hêa lo mơheăm. Tơdroăng kố xua a tíu ki tơdjêp a pơtok nong [ă krôk tro tơ’nhiê’’.

Ki xiâm drêng hiăng lo mơheăm tung klêa tơ’lêi ăm ‘nâi. Ki hmâ hlo má môi cho hêa lo mơheăm, ‘nâ hía hmâ trâm hlo a mâu ngế ki êi tơlêa tung klêa kơbâng. Tâng lo mơheăm xua tơyiăn troăng mơheăm ki troh a krôk mê kô pro hêa lo mơheăm hên, mơheăm khêi, mâu ngế ki hêa lo mơheăm hên tiah mê kô hlâ.

Ki ăm ‘nâi má péa cho drêng lăm dế, drâm prăng ‘nâ hía ai mơheăm mơni hiăng pro tơniăn troăng mơheăm, lơ pơchêh troh mơheăm, lơ lo  mơheăm a pơla ki ‘nâi dêi troăng klêa.

Tiô [ok thái pơkeăng Phạm Phú Anh, ai hên ngế lo mơheăm troăng klêa drêng lăm nu\m, lăm pơyâng la vâi ôh tá [e\ng ê dêi, ton ing mê pro chiâng ôh tá ai mơheăm tung châ, mot pơlât a hngêi pơkeăng drêng tung châ tâ châi ko ó, pôu pr^ng ko, vung vế ko.

Lo mơheăm troăng klêa tâng ôh tá teăm pơlât tơdrêng kô pro chiâng ai tơdroăng châi rơ-iô ki ê môi tiah kô pro ôh tá ai mơheăm, kô pro hlâ mơngế. Ki rơ-iô má péa cho hloh pơtok nong. {ă mơngế ki chếo kliâm, tơdroăng ki pro lo mơheăm hmâ hlo ó tâ, tơ’lêi hlâ tâ.

Vâ hbrâ ví lo mơheăm troăng klêa kal thế ngăn xiâm ki pro chiâng ai tơdroăng châi. {ok thái pơkeăng Phạm Phú Anh hnê tối:

‘’{ă mâu ngế ki chếo kliâm, tơdroăng ki hbrâ ví cho kal păng ‘nâng. Pơtih a Việt Nam, mâu ki chếo kliâm ki hên xua ing ôu hên drôu, bie#r lơ ing ai tơdroăng châi êi kliâm B, C mê thế lôi, pôi tá ôu drôu bie#r, mê cho ki vâ hbrâ ví xêh ‘na tơdroăng châi kố ton ta ah.

‘Na mơngế ki êi kliâm B mê hiăng ai pơkeăng vaccine pâk hbrâ mơdât tơdroăng châi, pin kô chiâng pâk vâ hbrâ mơdât xêh tơdroăng châi’’.

Pak^ng mê, tơdroăng êi pơtok nong, êi klêa kơbâng hmâ hlo a mâu ngế ki hmâ rôe ôu xêh pơkeăng pơlât tơdroăng châi ôh tá ai hnê tối dêi [ok thái pơkeăng, malối a mâu ngế ki hiăng tro châi kóu kơxêng chêng krâng.

Kố cho mâu khu pơkeăng ki pro tơ’lêi êi tơlêa pơtok nong, [ă pro lo mơheăm. Xua mê, tơdroăng ki [ok thái pơkeăng vâ hnê, pôi tá hmôu pơ        tí tăng rôe ôu xêh pơkeăng. Drêng tâ tung châ ai tơdroăng châi thế lăm khăm a hngêi pơkeăng ki vâi ô eăng vâ ‘nâi xiâm tơdroăng châi [ă vâ châ [ok thái pơkeăng hnê tối ăm pơkeăng pơlât ki tơtro. Tung rêh ối rêm hâi thế pôi tá ôu, kơdroh ôu drôu biêr, pôi tá ôu hât, thế kâ hên mâu châi hlá drêh, hơpê, plâi.

Mỹ Hạnh- Quang Nhật rah chêh

Gương tơplôu [ă tơbleăng