VOV4.Sêdang - Mâu hơnăm achê kố pêt kơchâi tơniăn krúa le\m tiô pơkâ VietGAP hiăng châ pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột, kong pơlê Daklak tơmâng ngăn pêi pro. Kố cho troăng prôk ki ‘ló, vâ pêi pro tiô tơdroăng ki rơhêng vâ rế hía rế hên dêi mâu ngế ki roê kâ. Mâu kơpong ki hmâ pêt hiăng mơjiâng khu tơru\m cheăng pêt kơchâi tơniăn. Laga, ki tơdroăng ki vâ ‘no tê ‘na kế tơmeăm kố cho tơdroăng ki pá khât [ă mâu khu tơru\m cheăng pêt kơchâi tơniăn pơlê kơdrâm {uôn Ma Thuột. Ngế chêh hlá tơbeăng ki hmâ chêh ‘na tơdroăng kố ai chêh nhên ‘na tơdroăng mê. Pó vâi krâ nho\ng o kô tơmâng.

Tiô riân ngăn dêi [ơrô ngăn ‘na cheăng kâ pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột tối, nôkố tung pơlê kơdrâm ai lối 300 ha tơnêi pêt kơchâi drêh, [ă kơchâi ki châ tê rêm hơnăm châ sap 20 troh 22 rơpâu ta#n, châ 70% tiô tơdroăng ki rơhêng vâ dêi mâu ngế roê xúa. Tung mê, kơchâi hmâ châ pêt tiô pơkâ VietGAP châ vâ chê tơdế.

Cho ing tơdroăng ki rế hía rế hên kuăn pơlê rơhêng vâ châ kâ kơchâi krúa, tơdrêng a mê vâ thăm pêi lo kơxo# liăn vâ pơkâ rah xo hdrê kơchâi ki krúa xiâm dêi kơpong, pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột hiăng mơjiâng châ 2 khu tơru\m cheăng Thuận An a cheăm Ea Kao [ă 1 khu tơru\m cheăng pêt kơchâi Hòa Phú, túa pơkâ pêt kơchâi tơniăn châ tối tơbleăng ăm rơpo\ng kuăn pơlê [ă ai tơnêi pêt deăng lối 20 ha vâ pêt kơchâi tơniăn.

A cheăm Hòa Phú, túa pơkâ pêt kơchâi krúa tơniăn châ tối tơbleăng sap ing hơnăm 2014, veăng a mê ai 22 rơpo\ng, tung [ăng tơnêi ai lối 38 ha. Tiah mê, cheăm Hòa Phú hiăng mơjiâng khu rak ngăn tơdroăng tơkêa bro, mơjiâng tôh tơru\m cheăng, mơjiâng hngêi ki mơjiâng pro kơchâi krúa le\m. Mâu tơdroăng sap ing pêi tơnêi, rah hdrê, rak ngăn, troh pui xo, pơrá châ pêi pro tiô pơkâ dêi VietGAP [ă ki tê ‘no dêi kế tơmeăm kố xuân châ k^ tơkêa roê ‘mot. Pôa Dương Tấn Thoại, ối a thôn 3, cheăm Hòa Phú, pơlê kơdrâm {uôn Ma Thuột ăm ‘nâi:

‘’Ngin chêh inâi [ă mâu tíu ki tê mơdró, malối siêu th^ (Cô-ôp Mat) Co.opmart, [ă mâu hngêi trung mauh yăo, mâu tíu pơchên kế kâ ăm khu pú hên, vâ tăng troăng ki tê ăm vâi krâ nho\ng o. Nôkố, ngin hiăng k^ tơkêa [ă 2 tíu cheăng, [ă 2 tíu cheăng kố ngin dế tối tơbleăng vâ k^ tơkêa [ă vâ tê kơchâi krúa tơniăn.

Tiô riân ngăn dêi mâu rơpo\ng kuăn pơlê ki pêt kơchâi tiô pơkâ VietGAP pro châ xo liăn tơkâ 40 rơtuh liăn tung 1 sao 1 hơnăm. Ôh ti xê to pro ai pơxúa ‘na cheăng kâ mê ối pro ăm tơdroăng ki kơhnâ rơkê ‘na tuăn hiâm dêi kuăn pơlê, kum vâi ‘nâi nhên ki pơxúa dêi tơdroăng pêt kơchâi tơniăn. Pôa Nguyễn Ngọc Vinh, kăn pho\ hnê ngăn kuăn pơlê pêi chiâk pêi deăng cheăm Hòa Khánh, pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột mơnhên tối: Túa pơkâ pêt kơchâi krúa cho rế vâ rak tơniăn ăm ivá kuăn pơlê, pêi lo tơ’nôm kơxo# liăn pêi lo, tơdrêng amê, vâi krâ nho\ng o ‘nâi nhên khoa hok kih thua#t tung tơdroăng rak ngăn kơdrum deăng. Ing mê, ai mâu túa pơkâ pro ai pơxúa troh liăn tơkâ ăm vâi krâ nho\ng o sap 40 troh 100 rơtuh liăn, Ing tơdroăng mơnhên tối xuân môi tiah tơdroăng ki pêt a [ăng klâng mê mâu túa pơkâ kố châ tơ-[rê hôm khât.

Laga, nôkố ai mâu tơdroăng ki phá tơ-ê tung pơla ai tơdroăng ki rơhêng vâ roê dêi kơchô tê mơdró rế hía rế hên la mâu tíu ki pêt kơchâi krúa ôh tá po rơdâ [ăng tơnêi ki pêt. Xiâm kối châ ngăn cho tơdroăng ki pêt kơchâi tơniăn gá iâ, la yă tê xuân môi tiah mâu hdrê kơchâi ki ê mê kuăn pơlê ôh tá ai liăn vâ ‘no cheăng. ‘No cheăng ‘na tơdroăng kố tá hâi hlo tơniăn khât, ki hên kuăn pơlê ôh tá ‘nâi nhên pơla mâu hdrê kơchâi ki tiah hmâ [ă kơchâi ki krúa le\m. Ki nhên a kố, dế ối hlo a khu tơru\m cheăng Thuận Hòa, bêng Khánh Xuân, xuân xua ing mâu tơdroăng ki ối pá khât tung mơdâ pêt, hdrối nah ai 45 cheăm ki veăng mơdât pêt, troh nôkố bu ối 28 cheăm dêi khu tơru\m cheăng Thuận Hòa veăng mơdâ pêt kơchâi krúa. Pôa Châu Tâm, kăn pho\ pơkuâ Khu tơru\m cheăng Thuận Hòa, bêng Khánh Xuân, ăm ‘nâi: Sap ing hơnăm 2008 nah troh nôkố, ngin hiăng xúa khoa hok tung pêt kơchâi, [ă pêt tiô pơkâ VietGAP. La tơdroăng ki pêt gá ai hên la ki vâ tê kơchâi kố hlo ôh tá tơniăn. Pêi môi kg kơchâi tiô pơkâ gá pá [ă yă kơnâ tâ túa pơkâ tiah hmâ, la lăm tê tung kơchô ga tơniăn iâ, yă tê xuân môi tiah mâu hdrê kơchâi ki ê.

Thăm mơdâ pêt kơchâi krúa cho troăng hơlâ pêi pro ki tro, rế ai hên mơngế ki rôe kâ. Xua ti lâi ki hên iâ, kơxo# mâu khu tơru\m cheăng pêi kơchâi krúa a pơlê kong kơdrâm Buôn Ma Thuột xuân ối iâ, tung pơla mê mơngế ki rôe rế hía rế hên. Tơpui tơno [ă khu chêh hlá tơbeăng, pôa Nguyễn Thanh Liêm, kăn ngăn ‘na [ơrô cheăng kâ pơlê kong kơdrâm Buôn Ma Thuộ tối mơnhên:

Pôa Nguyễn Thanh Liêm: Tơdroăng cheăng hnê tối vâ ăm hên ngế ‘nâi troh 2 tíu pêi pêt kơchâi krúa ki hâi teăm ‘nâi troh. Má péa nếo, tơdroăng kơjo kum mâu ngế mơdâ pêt châ mung liăn xuân ối pá. Má pái, tơdroăng séa ngăn dêi mâu kơ koan, khu râ pơkuâ cheăng [ă mơngế ki pêi pêt, klêi mê mâu tíu mơdâ pêt tá troh tơdroăng tê ối trâm hên xơpá.

Êng: Tiah mê vâ pơtối rak vế [ă po rơdâ túa pêt kơchâi krúa mê tung la ngiâ, pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột kal ai pơkâ troăng hơlâ ki klâi vâ kơjo kum kuăn pơlê [ă mơnhông pêi pêt kơchâi krúa krá tơniăn.

Pôa Nguyễn Thanh Liêm: Ki hdrối thế pro tro tơdroăng cheăng hnê tối vâ mơdêk ki tơ-[rê ăm mơngế ki pêi pêt. Má péa, cho thăm kum tơdroăng hlê ple\ng ăm mơngế ki pêi dêi hnoăng cheăng ki hiăng châ x^ng xoăng, [ă malối cho mơngế ki rôe kâ, tê kơchâi kal thế hlê ple\ng i nhên, vâi thế rah rôe mâu hdrê kơchâi ki ‘nâi xiâm pêt, ai tíu pêi pêt tu\m, mê nếo mơhnhôk mơngế mơdâ pêt. Xuân kal athế ai tơdroăng pơkâ troăng hơlâ kơjo kum mâu ngế mơdâ pêt, châ hnê ‘na kih thua#t, châ mung liăn tơ’lêi klêi mê kum ‘na lăm séa ngăn, [ă ăm hlá mơ-éa mơnhên VietgGAP ăm mâu tíu mơdâ pêt mê. Má pái, tơnêi têa kal thế mơdêk hnoăng cheăng séa ngăn mâu khu, tíu ki mơdâ pêt vâ tơdroăng cheăng pêi pêt kơchâi krúa tro tiô hnoăng hiăng pơkâ.

Hôm mơnê kơ pôa.

Gương prế Katarina Nga tơplôu [a\ tơbleăng