VOV4.Sêdang - Rĕng xo on veăng, xo dêi rơpó ối pơchoâm môi mơheăm môi hdrông hdrê pro chiâng ai hên tơdroăng tơdjâk troh ƀă tơdroăng rêh ối dêi hên ngế hdroâng kuăn ngo. Mâu vâi ‘nĕng ki nếo kot mâ hmâ tro hên tơdroăng châi sap ing klêh klêa dêi nôu, malối mâu tơdroăng châi tơdjâk ‘na mơheăm; ‘na tuăn ngôa ôh tá plĕng rơkê. Mâu tơdroăng tơdjâk mê kô pro ‘mêi troh tơdroăng rêh ối hơniâp ro dêi rơpŏng hngêi, chiâng tơdjâk troh tơdroăng rêh ối ki vâ hơniâp ro tung rơpŏng hngêi, pêi cheăng oh tá tơ-ƀrê… Mê xuân cho môi tung hên tơdroăng ki xiâm ki hmâ pro chiâng hrâ mơnguâ kơklêa đi đo tung hdroâng kuăn ngo.

Rơtế kơjôi ƀă dêi pó ƀă nếo 16 hơnăm laga nâ La Thị Hoa ƀă ngoh La Văn Nam mơngế Đan Lai ối a Cò Phạt cheăm Môn Sơn, tơring Con Cuông, kong pơlê Nghệ An xuân ối xo dêi pó. Ngế kuăn kơdrâi rơmúa dêi prế hiăng châ 2 hơnăm, laga sap ing kot mâ hiăng tro chó sap ing pơxiâm kot mâ. Nâ La Thị Hoa tối ăm ‘nâi:

‘’Á ƀă kơnốu á trâm dêi pó tâ hâk vâ dêi pó mê xo dêi pó tê. Nôu pâ á xuân môi tuăn, má rêh ối ƀă dêi pó ƀă ai rơneh kuăn laga tá hâi pơkoăng klâi ôh. Hdrối nah tâng hơ’muăn tối á ƀă kơnốu á xuân cho nhŏng o, laga ôh tá tro klâi xuân chiâng xo dêi pó’’.

Tơdroăng hok tro Đan Lai lôi pơtê hriâm tơdế rá vâ xo kơnốu mê hơnăm ki lâi xuân ai, kuăn kơdrâi 14 hơnăm tá hâi xo on veăng mê châ ngăn cho hiăng hluâ hơnăm, hdrốu. Ƀă hlê plĕng ‘na xo on veăng xuân tơ’lêi hlâu, vâi hdrêng vâ dêi pó mê mơngế kăn ăm mơngế ki pro troăng kơ-êng, klêi mê tơkŭm po ôu kâ klêi mê rêh ối ƀă dêi pó, ƀă pơkoăng mê drêng lâi xuân chiâng. Nâ La Thị Nga ối a pơlê Cò Phạt tối ăm ‘nâi, tơdroăng xo on veăng tá hâi tro hơnăm ƀă ối achê hdroâng hdrê môi mơheăm chhá cho tơdroăng ki hmâ hlo ai:

‘’Vâi vâ xo kơnốu, xo kơdrâi, ôh tá ‘nâi pro ti lâi, hdrối nah tơ’mô hơnăm mê vâi hiăng ai kuăn, ôh tá bê tơmâng lơ nhŏng o ki klâi, nhŏng o xo dêi pó tơ’nôm achê, vâi hâk vâ dêi pó mê ăm rêh ối ƀă dêi pó klêi mê rơneh kuăn ‘nĕng, ôh tá vâ xêo mê tơlôi dêi pó vêh rêh ối ƀă nôu pâ’’.

Tơdroăng ki xo on veăng tá hâi tro hơnăm ƀă xo on veăng ối achê hdroâng hdrê dêi mâu on veăng mơngế Đan Lai a Con Cuông, kong pơlê Nghệ An cho môi tơdroăng ki tô tuăn ‘na tơdroăng xo on veăng ƀă ivá mơhum kuăn ngá, xua gá chiâng ai hên tơdroăng ki tơdjâk ‘mêi, tơdjâk troh pơ’leăng mâ mơngế. Tiô tối dêi jâ Nguyễn Thị An – Kăn pơkuâ HealthBridge Canada a Việt Nam, nôkố tíu cheăng dế pêi pro mâu tơdroăng tơkêa bro rak ngăn ivá a kong pơlê Sơn La mê tơdroăng kố hiăng tơdjâk hên troh tơdroăng rêh ối.

“Pin hlo nhên tơdroăng dâi lĕm pơ’leăng mâ mơngế tơdjâk hên a hơnăm vâi hdrêng tá xông kân păng ‘nâng, châ chăn tá hâi xông kân tŭm mê hiăng rơneh kuăn mê chiâng ai tơdroăng mơngế kuăn mê chiâng ai hên tơdroăng ‘na trếo piê kơhiâm troh châ chăn, hiâm mơno, tơ’nôm amê nếo xua mâu vâi hdrêng rĕng xo on veăng, mê vâi hdrêng kơdrâi hmâ lôi pơtê hriâm ƀă chiâng ôh tá hlê plĕng, ôh tá hlê plĕng ‘na tơdroăng rêh ối rơpŏng, troăng hnê kuăn ‘nĕng, rak ngăn kuăn ‘nĕng. Tâng tơdroăng ki kố u ối pơtối mê chiâng tơdjâk troh rơxông kơ’nâi, pơtối tiah mê rế pro chiâng pro ôh tá tơniăn tâ’’.

Tơdroăng xo on veăng tá hâi tro hơnăm ƀă xo on veăng ối achê hdroâng hdrê môi mơheăm chhá tơdjâk kân troh tơdroăng rêh ối. Mâu vâi hdrêng drêng kot mâ hiăng tro tâ hên pơreăng, ôh tá bê trếo piê kơhiâm, ôh tá tŭm tơdroăng rak ngăn. Kố xuân cho xiâm kối chiâng pro kơdroh hdrê, tơdjâk troh rơpŏng xuân môi tiah pơlê pơla. Xua mê, tơdroăng pơtâng tối, lơ hriâm tơdroăng ki rơkê ăm ngế nôu cho tơdroăng ki kal châ tơmâng má môi.

Việt Phú - VOV4 chêh

A Sa Ly tơplôu ƀă tơbleăng