Mơnhên tối ki ai pơxúa kal kân dêi tơdroăng veăng pêi pro mâu tơdroăng tơkêa tê mơdró tơ’lêi hlâu FTA, mâu kăn hiăng vâ môi tuăn mơnhên tối mâu tơdroăng tơkêa ‘na mơdró kâ tơ’lêi hlâu FTA, ki má môi Tơkêa mơdró kâ tiô chal nếo, môi tiah Tơkêa ‘na tơru\m hên kơvâ cheăng [ă rơkê ple\ng lâp Thái Bình Dương, dó inâi CPTTP [ă tơdroăng Tơkêa mơdró kâ tơ’lêi pơla Việt Nam [ă Khu tơru\m châu Âu, dó inâi EVFTA cho roh ki tơ’lêi vâ châ po rơdâ kơchơ tế mơdró tối tơdjuôm, kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng tối krê.
Pôa Nguyễn Xuân Cường, Ngế xiâm ngăn ‘na chiâk deăng tối, kal athế mơdêk ki rơkê ple\ng drêng tơru\m [ă kong têa ê
Maluâ ti mê, pak^ng mâu tơdroăng ki tơ’lêi hlâu ối ai tơdroăng pơloăng mơnúa kân, môi tiah: mâu kong têa ki veăng kơdroh pro hnoăng mơhá la pơtối mơdêk tah lối tơdroăng pro hnoăng mơhá [ă séa mơnhên ngăn kơtăng khât tâ; mâu mơnăn ki kal vâ tơbriât tê mơdró thăm rế châ pêi pro kơtăng tâ. Mâu khu mơdró kâ athế pêi châ tơtro tiô mâu tơdroăng ki mơnhên ‘na ki dâi le\m, tơniăn ‘na kế kâ, kring vế tơnêi tíu, hyôh kong prâi, kơd^ng on tơhrik, rak ngăn tơdroăng rêh kâ ối dêi kuăn pơlê.
Tiô pôa Trần Tuấn Anh, Ngế xiâm ngăn ‘na mơdró kâ-cheăng kơmăi tối, Việt Nam hiăng [ă dế veăng pêi pro hên ‘na tơdroăng Tơkêa mơdró kâ ki kal, ai 16 tơdroăng Tơkêa tê mơdró ki tơ’lêi hlâu pơla péa pâ [ă hên khu kong têa hiăng châ k^ tơkêa. Tung mê, ai hên tơdroăng Tơkêa tê mơdró tơ’lêi hlâu FTA chal nếo ga kal ai kơlo pêi pro ki kân hên hnoăng cheăng, ai tơdjâk troh hên kơvâ cheăng, hên túa pêi pro dêi tơnêi têa, pơkuâ ngăn dêi rêm kong têa, troăng hơlâ vâ mơnhông pêi cheăng kâ, rêh ối pơlê pơla.
Pôa Trần Tuấn Anh, Ngế xiâm ngăn ‘na mơdró kâ-cheăng kơmăi tối, pin hiăng hbrâ rơnáu tu\m vâ tơru\m cheăng
Tối ‘na tơdroăng ki hiăng [lêi chiâng tung tơru\m dêi Việt Nam, tung mê, ai ‘na kơvâ pêi chiâk deăng [ă mơnhông thôn pơlê, [ă mâu tơnêi têa ki veăng Tơkêa tê mơdró tơ’lêi hlâu, pôa Trần Tuấn Anh tối tiah kố, tơdroăng pêi chiâk deăng hiăng xông tơtêk, châ hlo nhên kơlo ki hiăng tơtêk mê, malối tung tơdroăng pêi cheăng kâ dêi khu mơdró [ă kuăn pơlê pêi chiâk chôa ‘lâng mơjiâng troăng hơlâ ki kal khât. {ă ivá cheăng cho tơnêi têa ki ối má môi tung tơdroăng pêi lo liăn ngân [ă mơ’no tê kơphế ối má 2 lâp plâi tơnêi, phái ối má 3 lâp plâi tơnêi, ká xi xo\ng ối má 3 lâp plâi tơnêi:
‘’Ôh tá ai pơkâ mơdât ki klâi tung pêi mơjiâng kế tơmeăm, tâng lơ ‘nâi xúa tro tơdroăng tung mơdró kâ [ă ai roh ki tơ’lêi hlâu ‘na túa cheăng, mơdêk tơdroăng cheăng kơmăi [ă tơku\m po mơjiâng tơdroăng pêi chiâk deăng tro tiô túa ki pêi mơjiâng hên kế tơmeăm ki hên, tơdjâk troh vâ mơdêk pêi lo kế tơmeăm ki kơnâ. Mâu tơdroăng Tơkêa mơdró kâ tơ’lêi hlâu mê ki xiâm cho roh ki vâ kum ăm pin ai ivá châ tơbriât tê mơdró dêi kế tơmeăm, ki rơhêng vâ tối cho kơvâ pêi chiâk pêi deăng dêi Việt Nam’’.
Pôa Nguyễn Xuân Cường, Ngế xiâm ngăn ‘na chiâk deăng [ă mơnhông thôn pơlê tối nhên: Kal athế pơtối rak vế krá tơniăn tung tơdroăng tơru\m cheăng, mơnhên drăng lâi cho roh tơ’lêi hlâu [ă drăng lâi cho pơloăng mơnúa drêng veăng tơru\m [ă Tơkêa mơdró kâ tơ’lêi hlâu.
Tâ tá hneăng hôp
Tơkêa tơru\m pú hmâ kong têa dêi pó kal athế ai tâi tâng kơvâ cheăng [ă rơkê ple\ng tro tiô túa cheăng lâp Thái Bình Dương, dó inâi CPTTP [ă Tơkêa cheăng mơdró kâ tơ’lêi hlâu pơla Việt Nam [ă Khu tơru\m châu Âu, dó inâi EVFTA châ lối 30% GDP tung lâp plâi tơnêi, 35% tơru\m tê mơdró tung lâp plâi tơnêi, kố châ ngăn cho roh tơ’lêi hlâu la ôh tá hluăn ing tơdroăng ki trâm pá, pơloăng mơnúa, tâng ôh tá vâ kơdo mơ-eăm tơkâ luâ mê ti xê to hía tơdroăng châ tơru\m tê mơ’no dêi kế tơmeăm troh a kong têa ê, thăm nếo, tơdroăng mơdró kâ tung tơnêi têa xuân ôh tá kâi châ tơtêk ôh há.
Xo pơtih ing ká ngư ki kân tung têa kơx^, xuân hngăm to mê, ká ngư dêi Việt Nam tê bu châ 37 rơtuh liăn xo, tung pơla mê, ká ngư têa kơx^ dêi Nhuk tê châ yă 70 rơtal liăn, kơnâ luâ tâ châ rơpâu hdroh. Tơdroăng kố vâ mơhno tối tơdroăng ki rơkê tung tơnăng ká, mơjiâng pro [ă tơbleăng tê ki rơkê khât dêi kong têa Nhuk. Xua ti mê, kal athế mơnhên, ki tơdjâk dêi tơdroăng kơnâ kal athế châ ‘mâi rơnêu, tơdrêng, tơdâng dêi lâp kơpong ki tơnêi têa, khu mơdró kâ, kuăn pơlê hiăng pêi châ mê nếo châ [lêi chiâng.
Pak^ng mê, xuân ối kal pơtối ‘mâi hơ’lêh ‘na túa chêh bro hlá mơ-éa, re\ng pêi pro klêi ‘na túa pêi cheăng kâ vâ Luât, tơdroăng pơkâ, Hlá mơ-éa ki hnê mê châ mot rêh ối tung tơdroăng rêh kâ ối. Pôa Nguyễn Xuân Cường ối tối tơdrăng tiah kố, mâu tơdroăng ki klâi ki Khu xiâm ngăn ‘na chiâk eăng tá hâi pơkâ nhên mê mâu kong pơlê, pơlê kong kân, khu mơdró kâ kal athế chêh tối tơ’nôm vâ pêi pro klêi mâu hnoăng cheăng ăm i tơtro tâ tung tơru\m cheăng [ă mâu kong têa lâp plâi tơnêi:
‘’Kơ koan pơkuâ ngăn dêi Khu xiâm, mâu kơ koan athế ‘mâi rơnêu vâ tơtro? Khu mơdró kâ athế pêi cheăng ki klâi? Khu râ pơkuâ athế pêi pro klâi? Mê kuăn pơlê athế ai troăng tơdjâk pêi pro tiah lâi? Pin kô mơjiâng tơdroăng cheăng, ki rơhêng vâ tối ngăn tiô kơ rêm kơpong tung khu kơvâ cheăng kố kô ai troăng hơlâ krê, [ă pói rơhêng vâ pin athế hlê ple\ng i nhên tơdroăng ki rơkê tơtro, vâ ing mê châ chiâng pêi pro tro khâp [ă tơdroăng Tơkêa mơdró kâ tơ’lêi má môi, pro pơxúa vêh ăm tơná pin. Tâng châ chiâng pêi pro tơdroăng kố, mê tơdroăng tơru\m pêi cheăng kâ [ă kong têa ê nếo châ [lêi chiâng, ing mê, hơ’lêh túa pêi chiâk deăng’’.
Xuân a hneăng hôp kố, teăng mâ mâu kong pơlê, pơlê kong kân [ă Khu tơru\m xuân hiăng pâ thế Khu xiâm kơvâ chiâk deăng dêi tơnêi têa kal to\ng kum hên tâ nếo mâu tơdroăng ki ai tơdjâk troh Tơkêa mơdró kâ tơ’lêi tung tơru\m cheăng.
Minh Long chêh
Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng
Viết bình luận