VOV4.Xơ Đăng - Hbrâ ăm Roh hôp má 4, Kuô̆k hô̆i hneăng má 15 hiăng vâ chê troh la ngiâ, măng tĭng hdrối, tung lâp tơnêi têa hiăng po mâu rôh trâm mâ kuăn pơlê. A Pơlê kong kân Hồ Chí Minh, pôa Nguyễn Xuân Phúc, Kăn xiâm hnê ngăn tơnêi têa hiăng trâm kuăn pơlê mâu tơring Củ Chi ƀă Hóc Môn. Kăn xiâm hnê ngăn tơnêi têa hiăng pơkâ thế kăn pơkuâ Pơlê kong kân tiâ mơnhên ăm kuăn pơlê tơdrêng hlối a rôh trâm mâ, rơtế amê hlối pơkâ thế rĕng pơkâ tơleăng mâu tơdroăng ki rơhêng vâ dêi kuăn pơlê ki tối a kơpêng. A kơpong Tây Nguyên, kuăn pơlê tối hên tơdroăng ki kal dêi tơnêi têa, xuân môi tiah mâu tơdroăng ki nếo hlo trâm, malối cho rak ‘na yă têa châu têa kơxăng.

Tơdroăng ki kuăn pơlê Củ Chi ƀă Hóc Môn rơtế tối, mê cho  ‘na tơdroăng ki  hên tơdroăng tơkêa bro pêi hrá kêi, pơkâ pêi la hmôu pơ lối tá kâi hlo pêi, pro xơpá ăm tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê pro kuăn pơlê chiâng tơvâ hêng hôu a mâu tíu kơpong ki ai tơdroăng tơkêa bro, tung mê, ai tơdroăng tơkêa bro kơpong hngêi kơmăi Đông Nam, pro vâ chê 80 rơpŏng kuăn pơlê trâm hên xơpá, kuăn pơlê Huỳnh Văn Tây pâ thế:

“Á tối môi tơdroăng nếo pơlê kong kân thế tơmâng khât ăm kơpong hngêi kơmăi Đông Nam. Kuăn pơlê ối amê 1/3 chôu phut mê hâi ‘nâi tơná hôm châ châl thiăn ah há lơ ôh ‘na tơnêi xo ‘mâi pro pơlê nếo mê tiah lâi. A tối pơtih tơdroăng kŭn tê, bú ối mung hngêi tê liăn ăm mung ối mê sap 800 troh 1 rơtuh liăn tung pơla 14 hơnăm tê búa nhân klêng ga lo ‘nâi to lâi kơxô̆ liăn.Tơdroăng ki hlo khât mê thế tối cho tô tuăn hêng hôu ‘nâng ƀă  pro kuăn pơlê chiâng pá puât”.

Pôa Nguyễn Xuân Phúc, Kăn xiâm hnê ngăn tơnêi têa trâm mâ kuăn pơlê a Pơlê kong kân Hồ Chí Minh

‘Na tơdroăng achê kố mâu tíu mơdró têa châu, têa kơxăng klĭng péa, yă têa kơxăng to tung pơla hdrối kố nah, pro tơdjâk hên troh tơdroăng pêi chiâk deăng, cheăng kâ ƀă rêh ối, jâ Phan Thị Tuyết Anh, ối a tơring Hóc Môn pâ thế:

“Á pâ thế Khu xiâm ngăn tê mơdró, Khu xiâm ngăn ‘na liăn thế krếo mâu khu xiâm cheăng tê ăm têa châu, têa kơxăng, mâu xiâm ki tê hên vâ rơtế ƀă dêi rơpó ai tơchoâm rơkong tơpui tối, tơdroăng tơleăng mơnhên ki xơpá,  tơniăn ai pơxúa tơtro pơla rêm pâ, tơniăn xiâm têa kơxăng ki tê ăm kuăn pơlê tơniăn, ôh tá tro pơtê’’.

Tối ăm kuăn pơlê ‘na tơdroăng mê, pôa Nguyễn Xuân Phúc, Kăn xiâm hnê ngăn tơnêi têa ăm ‘nâi, xiâm têa châu ki hrik chuâ  tung tơnêi têa tơniăn ăm dâng 2/3 tơdroăng púi vâ tê. Xua mê, tơdroăng lôi ai tơdroăng nếo tối mê cho môi tơdroăng ki hlo ối tung tơdroăng rak ngăn pơkuâ:

“Tiô kơxô̆ riân ngăn dêi Khu ngăn tê mơdró Pơlê kong kân Hồ Chí Minh, tâng vâ pơchông ƀă hơnăm nah hiăng rôe tâk lối 20%. La  xua mơngế ki vâ rôe hên luâ râ. Hơnăm nah, xua pơreăng COVID-19 xua mê mơngế ki rôe bú iâ. Hơnăm kố xua kơxô̆ mơngế vâ xua tung pêi cheăng,  tung pêi chiâk hên, pin oh tá ‘nâi hdrối ôh, rơté ƀă yă tê tiô (lâp plâi tơnêi) tơdjâk há pin ôh tá pơkuâ teăm mê chiâng ai tơdroăng tiah mê.

A tơmiât tiah kố, cho tơdroăng ki u ối  xơpá  mê mâu kuăn pơlê hiăng tối tro khât vâ Chin phuh ƀă mâu khu xiâm, pơlê kong kân pơkâ luât vâ pêi teăm tơdrêng tâ’’.

Xuân tung măng hdrối, Khu kăn Kuô̆k hô̆i kong pơlê Lâm Đồng hiăng  tơkŭm trâm mâ kuăn pơlê a mâu tơring, pơlê kong kơdrâm tung kong pơlê. hên tơdroăng ki ối tơvâ tơvân tơdroăng kal châ kuăn pơlê tơmâng khât môi tiah: Tơdroăng cheăng hbrâ mơdât kâ kơluâ dêi Tíu xiâm tơnêi têa ƀă kong pơlê, tơdroăng hbrâ mơdât tơxiăn tôu pâ dêi rơpó tung on veăng, luât pơkâ khăm pơlât, tơdroăng pêi pro tiô mâu pơkâ dêi tơnêi têa, kơxô̆ liăn ‘no mơjiâng tơmeăm khoăng, pro troăng prôk tung mâu pơlê, rak tơniăn tơdroăng rêh ối pơlê pơla...

Kuăn pơlê dêi kong pơlê Lâm Đồng malối tơmâng khât troh tơdroăng kơdroh kơlêa xăm kơtiê  ‘na mơjiâng pro têa krúa a thôn pơlê, rak ngăn kong, tí tăng xo tơmeăm khoăng tung kơdrâm tơnêi, kơjo kum khu mơdró ƀă kuăn pơlê pêi chiâk pêi cheăng châ tơ ƀrê, ‘mâi hơ’lêh yă phon rơvât, ‘na tơmeăm phon, pơkeăng ki xúa tung pêi chiâk deăng ôh tá dâi lĕm.

Kuăn pơlê Lâm Đồng tơkôm kôm plâ măng vâ châ chêh inâi pro hlá mơ-éa mơnhên xúa tơnêi

A rôh trâm mâ kuăn pơlê, kuăn pơlê pâ thế khu kăn Kuô̆k hô̆i kong pơlê Lâm Đồng kal thế mơdêk hnoăng cheăng pêi khât tâ nếo tung tơdroăng séa ngăn, tơdroăng tơbleăng pêi mâu tơdroăng tơkêa bro ƀă mơjiâng tơmeăm khoăng a tíu ki kal tung kong pơlê; kal pơkâ pêi kơtăng tâ nếo tơleăng mơnhên mâu tơdroăng ko kong muih chêk hdi tơnêi; mơdêk tơdroăng rak ngăn tơniăn mơjiâng, pơxâu tơleăng mơnhên mâu khu mơjiâng tơmeăm ki hdi tơnêi ki vâ kring vế têa kroăng, têa krông, pro ăm têa chiâng lân lu  drêng ai kong mêi kân.

Tung mê, tơdroăng ki kal hên kuăn pơlê tơpui tối mê cho túa pro hlá mơ-éa séa ngăn, pro ăm hlá mơ-éa ki xúa tơnêi rôh apoăng ối tơvâ tơvân hên tơdroăng, hlối pro mơdoh mơdon.Teăng mâ kuăn pơlê a kong pơlê, pôa K’Sói kuăn pơlê ối a cheăm N’Thol Hạ, tơring Đức Trọng tối:

“Nôkố túa pro hlá mơ-éa séa ngăn ăm xuân môi tiah pro hlá mơ-éa mơnhên xúa tơnêi rôh apoăng ăm kuăn pơlê hlo tơvâ tơvân hên ƀă ối xơpá. Mâu kơ koan thế chêh ăm hlá mơ-éa tơhrâ hâi tơvêh hồ sơ chêh mâu tơdroăng tung pơla ton 20 hâi, la ki khât gá tơdroăng tơvêh hồ sơ ối ton tâ mê nếo sap 5 - 10 khế, ‘nâ hía ối hên hơnăm xuân ôh tá kâi hlo hlá mơ-éa khêi cho hlá mơ-éa mơnhên xúa tơnêi . Ing mê, pro kuăn pơlê chiâng tô tuăn, hêng hôu, xua pro pá ăm kuăn pơlê’’.

Khu kăn Kuô̆k hô̆i kong pơlê Lâm Đồng ‘măn ăm hên chôu tơpui tơno, mâu tơdroăng, ‘na troăng hơlâ tiâ mơnhên mâu tơdroăng kal, hlối tơmâng xo, tơkŭm mâu tơdroăng hnê tối pâ thế dêi kuăn pơlê.

            VOV/Tơplôu: Gương