Pêi tiô tơdroăng Pơkâ kơxô̆ 45/QĐ-TTg pơla hơnăm 2019-2021 kơ koan  khu chêh hlá tơbeăng hiăng pêi tro tiô tơdroăng pơkâ ƀă troăng rơhlâ hnê tối; đi đo po ngăn, hơ’lêh nếo tơdroăng chêh ƀă tơdroăng hnê tối; mơdêk ki tơƀrê dêi tơdroăng nếo ai, ƀai chêh, mâu um, tơdroăng chêh tối ki tro tŭm, tơdroăng rêh ối dêi kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo, kơpong kơtiê xơpá; tơdroăng chêh bro lĕm ăm mơnâ mâ, tơdah, tơtro ƀă túa tơlá, tuăn tơmiât, khôi túa, vêa vong dêi hdroâng kuăn ngo...

Pakĭng mâu tơdroăng ki tơƀrê tung hnê tối, xuân ối mâu tơdroăng ki xơpá, mê cho: Kuăn pơlê châ xúa luât pơkâ ki hên rêh ối a kơpong hngế hngo, kơpong troăng prôk pá puât, tơmeăm khoăng hâi teăm ai, mê tơdroăng ăm, xoăng hlá tơbeăng vâ pơchuât ngăn ối hrá, malối drêng kong mêi têa lân lu, kong prâi ôh tá tơniăn.

Tơdroăng chêh bro tung hlá tơbeăng ai drêng ki ‘nâ hâi tro tơdâng tiô kơpong kong ngo ƀă mâu tơdroăng cheăng; ‘na ai tơdroăng nếo ai, mâu ƀai ki ‘nâi... hâi tơtro ƀă tuăn ngôa hlê plĕng, tuăn tơmiât ƀă tơdroăng púi vâ dêi kuăn pơlê. Tơdroăng cheăng tung tơrŭm pêi pro pơla kơ koan Tíu xiâm  ƀă kong pơlê hâi krá khât.

Ai mâu kong pơlê, tơring, cheăm, malối cho râ cheăm, thôn hâi rak ngăn krâu mâu hlá tơbeăng ki xoăng ăm vâ pơchuât ngăn, tơdroăng séa ngăn hâi pêi đi đo. Ngế xiâm pơkuâ Vi ƀan ngăn Kuăn ngo Hầu A Lềnh tối,  tơdroăng púi vâ ‘no liăn cheăng a kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo gá hên, la tung pơla pêi ối tơvâ hên tơdroăng, tơdjâk troh ‘na xo liăn ngân vâ mơjiâng pro tơmeăm khoăng. Ƀă luât pơkâ Mơnúa hbru radio ăm  kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo, kơpong kơtiê xơpá, tíu tơkăng kong, pôa Hầu A Lềnh tối:

“Tơdroăng tơkêa bro mê châ Ngế pro xiâm hnê ngăn Chin phuh pơkâ kĭ a hơnăm 2017, troh hơnăm 2018 Ngế pro xâm hnê ngăn Chin phuh kĭ pơkâ pơcháu liăn, la klêi kơ’nâi liăn troh khế 8/2019 , Vi ƀan nếo pro klêi hlá mơ-eá vâ tơkŭm po tơbleăng tăng mâu khu mơjiâng pro, klêi hiăng tơbleăng tăng mâu khu mơjiâng pro rôh apoăng, ôh tá hâi ai  khu vâ mơjiâng pro ki lâi ai tŭm ivá kâi pro.

Pakĭng mê, a pơla ki mê nah, Vi ƀan ngăn kuăn ngo dế pơtroh hlá mơ-éa ăm Kuô̆k hô̆i pơkâ tơdroăng tâi tâng vâ mơnhông cheăng kâ rêh - ối kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo. Tung mê, hiăng tơkŭm mâu tơmeăm kơmăi tơmâng vâ ngăn ăm kơpong hdroâng kuăn ngo tung tơdroăng tơkêa bro 10, xuân môi tiah luât pơkâ tŏng kum ki ê ki hâi pêi pro.

Hơnăm 2020- 2021, Khu xiâm rak liăn ngân ôh tá pơcháu xếo liăn pêi tơdroăng tơkêa bro ki mơnúa, ngin thế tơkôm Tơdroăng Pơkâ pơcháu liăn ‘nôi vâ pêi. Troh hâi kố, hiăng pơcháu  liăn dêi tơdroăng pơkâ pêi, tung mê, ai tơdroăng tơkêa bro 10, Vi ƀan ngăn kuăn ngo hnê mơhno ăm mâu kơ koan cheăng tơdroăng ki mê séa ngăn ƀă hlối pơtối pêi pro tơdroăng tơkêa pro ƀă kơxô̆ liăn ngân dêi hơnăm 2022’’.

Nôkố, hên kong pơlê, tơring, cheăm kơpong hdrôang kuăn ngo ƀă kong ngo hiăng ai hlá mơ-éa hnê mơhno tơbleăng pêi tơdroăng pơkâ tŏng kum mâu hlá tơbleăng ki chêh, cho hlá tơbeăng dêi Tơdroăng pơkâ Tơnêi têa mơnhông cheăng kâ - rêh ối kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo pơla hơnăm 2021-2030, pơla  pêi rôh má 1: Sap hơnăm 2021-2025.

Ing mê,  Vi ƀan mâu kong pơlê pơcháu ăm Khu ngăn kuăn ngo dêi kong pơlê pơkuâ, tơrŭm ƀă mâu tíu pêi cheăng, kơvâ cheăng ki tơdjâk troh, Vi ƀan mâu tơring hbrâ tăng ngăn, rêm hơnăm mơjiâng pơkâ tí tăng ngăn tơdroăng xoăng hlá tơbeăng in, xoăng hlá tơbeăng vâ pơchuât ngăn tung kong pơlê, tơniăn tro tiô mơngế, ai tŭm kơxô̆ ƀă teăm hâi khế pơkâ.

Tơkŭm inâi mâu ngế ki xúa, kơxô̆ tơrêm túa hlá tơbleăng ki ăm troh cheăm, thôn, hngêi trung ƀă mâu khu tơrŭm cheăng kal kí- rêh ối, mơngế ki kuăn pơlê pâ nhoăm tung kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo tung kong pơlê tiô inâi túa hlá tơbeăng, hlá tơbeăng châ bro tiô tơdroăng Pơkâ 45 dêi Ngế pro xiâm hnê ngăn Chin phuh.

Khu ngăn tơdroăng nếo ‘nâi ƀă hyôh rơ’jiu internet, hnê mơhno séa ngăn, tăng ngăn tơdroăng chơ pơtroh ăm mâu hlá tơbeăng, kơxop hlá tơbeăng vâ tơniăn hlối teăm, ăm tro mơngế, tro kơxô̆, tro tíu. Krê Vi ƀan mâu tơring mơdêk hnoăng tơrŭm  ƀă mâu khu grup kal kí- rêh ối pơlê pơla: Ai hnoăng pêi rak ngăn, tí tăng ngăn, xúa, pro tơ’lêi hlâu ăm mâu đoân viên, mâu ngế tung khu xuân châ pơchuât ngăn, châ hmâng, hlối xúa hlá mơ-eá ki kal mê vâ hnê tối, hnê tung mâu rôh po tơkŭm hôp ƀă hên ki ê. 

Nếo achê kố, Vi ƀan ngăn Kuăn ngo tơrŭm ƀă mâu Khu xiâm, kơvâ cheăng dêi tíu xiâm tơnêi têa rơtế ƀă Vi ƀan mâu kong pơlê, pơlê kong kân tơkŭm po hôp tơpui mơhno tơdrêng tiô troăng hyôh Internet tung lâp tơnêi têa vâ veăng hnê tối tung hlá mơ-éa. Tơdroăng tơkêa bro “Pơtối pêi tro tiô luât pơkâ ăm mâu hlá tơbeăng, ƀă tí tăng ngăn pơ’lêh nếo tơdroăng ăm hlá tobeăng ki chêh tơdroăng nếo ai ăm tơtro ƀă tơdroăng ai khât dêi kơpong  hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo, kơpong kơtiê xơpá” pơla hơnăm 2023-2025.

A hneăng hôp, mâu kăn tối: Pơkâ kơxô̆ 45/QĐ -TTg cho luât pơkâ  ki xiâm, veăng hnê tối troăng rơhlâ luât tŏng kum dêi Đảng ƀă tơnêi têa, cho hneăng hôp vâ kuăn pơlê châ hriâm túa pêi cheăng ing dêi rơpó, tơmâng xo tơdroăng kuăn pơlê hnê tối vâ ‘mâi rơnêu, bro tơ’nôm, mơjiâng luât pơkâ tŏng kum ăm kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo.

Tung la ngiâ, púi vâ khu xiâm, kơvâ cheăng, mâu kong pơlê thế mơdêk ki tơƀrê, pơ’lêh túa pêi cheăng, vâ hnê ăm kuăn pơlê mâu tơdroăng ki tơtro ƀă troăng tơhlâ luât dêi Đảng ƀă Tơnêi têa. Ngăn nhên a mâu Pơkâ dêi Đảng, Kuô̆k hô̆i, Chin phuh vâ pơxúa ăm kuăn pơlê, séa ngăn tơdroăng púi vâ dêi kuăn pơlê kal vâ ki klâi.

Khu ngăn kuăn ngo mâu kong pơlê xuân pâ thế Vi ƀan ngăn Kuăn ngo pơtối tí tăng ‘nâi plĕng tối ăm Ngế pro xiâm hnê ngăn Chin phuh ăm la ôh tá xo liăn mâu hlá tơbeăng chêh in mê ăm kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo pơla hơnăm 2022-2025; mơdêk chêh in hên hlá tơbeăng ăm mâu Khu grup cheăng kal kí - rêh ối pơlê pơla a thôn, kơtâu, mâu hngêi trung hnê kuăn ngo ai tíu kâ koi ối pơtê; Hlối po rơdâ ăm mâu kơkoan cheăng ngăn ‘na kuăn ngo rêm râ, kăn ƀô̆ pơkuâ tơdroăng cheăng kuăn ngo râ cheăm  malối mâu hlá tơbeăng chêh in tí tăng ‘nâi plĕng, chêh trâu tâ, chêh ‘na kơvâ cheăng’’.

Tiô jâ Hoàng Thị Hạnh- Kăn phŏ, Phŏ pơkuâ Vi ƀan ngăn Kuăn ngo, nôkố Vi ƀan ngăn Kuăn ngo hiăng tối mâu tơdroăng hơ’lêh nếo ‘na tơdroăng kal, tối ăm ‘nâi mâu tơdroăng nếo ai ăm tơtro ƀă tơdroăng rêh ối ki ai khât dêi kơpong kuăn ngo ƀă kong ngo, kơpong kơtiê xơpá. ‘Na tơdroăng mâu hlá tơbeăng, hlá tơbeăng chêh in pêi pro tro tiô hnê mơhno, ki pơxúa dêi hlá tơbeăng tơná chêh mâu tơdroăng kal ki tro tiô kơvâ cheăng ăm mâu ngế ki xúa luât pơkâ tŏng kum, vâ tơkâ luâ xơpá  ki lơ chêh mâu tơdroăng nếo ai ki tơvâ tơvân, chêh hên hĭn, hrá hlê, pá séa ngăn, hên troh ukố umê, kơdroh má môi ki chêh ôh tá tro, mơ’nhiê liăn ngân.

‘Na tơdroăng ki tối ăm ‘nâi tơdroăng nếo ai: Pâ thế mơjiâng APP ki hmâ chêh tung kơmăi điê̆n tưh kuăn ngo ƀă kong ngo vâ chêh tối mâu tơdroăng kal ki tro châ tơkŭm ing mâu hlá tơbleăng ki châ xúa kŏng ngê̆ chiâng pơchuât xêh ƀă nâl Xuăn ƀă mâu rơkong kuăn ngo vâ tối ăm ‘nâi mâu tơdroăng teăm tơdrêng troh mâu tíu xơpá tung prôk lăm, troh rêm ngế kuăn pơlê, kơ koan rak ngăn ing điê̆n tưh ki rơkê, kơmăi tính ƀă mâu tơmeăm hmâng- ngăn ki ê:

“Tơdroăng cheăng ‘na tối mâu tơdroăng nếo ai ƀă hyôh internet  dêi pin thế mơdêk tơƀrê tâ nếo, rĕng hlê tâ nếo, achê tâ nếo, tơtro ƀă túa tơlá rêh ối dêi hdroâng kuăn ngo, vâ kuăn pơlê, vâ vâi tối ăm dêi rơpó ‘nâi. Ƀă hlối hnê tối ing péa pâ mê ôh tá chêh iâ, mê thế chêh tối tiô ing hiâm mơno.  Tơdroăng hnê  tối ‘na hlá tơbleăng tơpui, hlá tơbeăng um ƀă mâu kơ koan ki ê, cho mâu  hlá tơbeăng, rơ’jíu,  um tơvi mê cho tíu ki hnê tối teăm tơdrêng má môi, ƀă troh a kơpong hdroâng kuăn ngo ối tơ’nôm mâu tơdroăng ki kal, mê cho chư chêh, nâl Xuăn ai yoh, la vâ achê tâ ƀă ăm vâi hlê hên tâ mê nôkố Um tơvi, Rơ ‘jíu xiâm Việt Nam  ai mâu ƀâng tơpui nâl kuăn ngo, ‘na hlá tơbeăng chêh in kal hên troăng pêi pro hnê mơhno ki pơrá phá, má lối cho um, chư chêh ƀă hên ki ê”.

Xúa  ki mơnhông tơƀrê dêi tơdroăng chêh hlá tơbeăng hên túa, tung la ngiâ, luât pơkâ ăm hlá tơbeăng kơ mâu hdroâng kuăn ngo thế ăm pơxúa khât,  vâ pôi tá ai tơdroăng ki hlá tơbeăng hrá in hrá pơtroh ăm mâu pú ki vâ pơchuât ngăn, chiâng ôh tá xê tơdroăng ki nếo ai “chiâng tơdroăng pơklêp ki tâi ki tá’’ a mâu hlá tơbeăng ki ‘nâ môi tiah hiăng hlo a mâu tíu.

Ôh tá xê to tối ăm ‘nâi mâu tơdroăng troh kuăn ngo, mê ối kal thế kum kuăn pơlê tung tơnêi têa ƀă tung lâp pơlâi tơnêi ai tơ’nôm rôh ki châ hlê plĕng mâu tơdroăng ‘na kơpong hdroâng kuăn ngo rĕng tâ, tơdroăng ki kal khât, tơƀrê tung hnê mơhno ƀă châ mơdêk tơƀrê.