VOV4.Xơ Đăng - Măng tĭng hdrối, a rôh hôp má 10, môi tung mâu tơdroăng ki kal xiâm cho Vi ƀan pơkuâ Kuô̆k hô̆i hiăng pơkâ rah xo 4 tơdroăng séa ngăn dêi Kuô̆k hô̆i, Vi ƀan pơkuâ Kuô̆k hô̆i tung hơnăm 2023 ƀă ăm rơkong veăng tơpui tối tung tơdroăng hneăng hôp má 3, Kuô̆k hô̆i hneăng 15.

Tung 4 tơdroăng séa ngăn hơnăm 2023, Kuo#k ho#i, séa ngăn 2 tơdroăng [ă Vi [an pơkuâ Kuo#k ho#i séa ngăn 2 tơdroăng. Mê cho: Tơdroăng mơhnhôk, rak ngăn [ă xúa mâu tơdoăng hbrâ mơdât COVID-19; tơdroăng pêi pro tiô luât pơkâ to\ng kum, luât ‘na khăm pơlât a hngêi pơkeăng cheăm, hngêi pơkeăng hbrâ mơdât pơreăng. Tơdroăng tơbleăng mâu pơkâ dêi Kuo#k ho#i ‘na mâu Tơdroăng pơkâ tơnêi têa (Mơjiâng thôn pơlê nếo pơla hơnăm 2021-2025, xăm kơtiê krá tơniăn ton pơla hơnăm 2021-2025, mơnhông mơdêk cheăng kâ rêh ối kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo pơla hơnăm 2021-2030). Tơdroăng pêi tiô pơkâ kơxo# 88 hơnăm 2014, Kuo#k ho#i hneăng 13 [ă pơkâ kơxo# 51 hơnăm 2017, Kuo#k ho#i, hneăng 14 ‘na tơdroăng hơ’lêh nếo tơdroăng, hlá mơ-éa hriâm phôh thong. Tơdroăng pêi mâu pơkâ to\ng kum, luât ‘na mơnhông mơdêk on tơhrik ‘mâi pro.

Ai mâu ki ‘nâ tối pâ thế tơ’nôm tơdroăng séa ngăn; ’na tâi tâng séa ngăn tơdroăng rah xo pôk, pơ’lêh lăm pêi cheăng u ê dêi mâu kăn [o# pơla sap hơnăm 2011 troh nôkố xua tơdroăng kâ kơluâ rế tâk ó [ă pơkí kí hlối rơ-iô; Tơdroăng pro mơdon tung rak ngăn pơkuâ a hên  tíu; tơdroăng ki tơbrê tung mơjiâng pơkuâ cheăng pơxiâm ing ki tơ-[rê dêi mâu ngế pêi cheăng, mâu kăn. Laga, pôa Bùi Văn Cường, Kăn xiâm chêh tôm xo rơkong dêi Kuo#k ho#i ai tối tiah kố, tơdroăng rah xo mâu tơdroăng séa ngăn châ pêi pro tiô pơkâ. Ngăn a tơdroăng tơbleăng  tối tung mâu rôh kơ-êng [ă tiâ rơkong kơ-êng lơ Tơdroăng séa ngăn a rôh ki tơtro. Krê [ă tơdroăng tối thế séa ngăn [ă tơdroăng ‘nâi kơd^ng, mơdât mơhrê liăn, pôa Vương Đình Huệ, Kăn xiâm hnê ngăn Kuo#k ho#i tối:

‘’Hơnăm ki lâi pin xuân séa ngăn tối tơbleăng ‘na tơdroăng kơd^ng liăn liăn, mơdât mơhrê liăn ngân hmâng vâ. Ngin nôkố xuân thế séa ngăn ‘na tơdroăng mê. Xua mê á ôh tá môi tuăn [ă tơdroăng hiăng tối tơbleăng rêm hơnăm klêi mê ôh tá séa ngăn.  Malối cho tơdroăng kơd^ng liăn, mơdât mơhrê liăn hmâng vâ  hơnăm ki lâi xuân ai tơbleăng tối tâi mê ôh tá xê tối tơbleăng mê ối tơpui tơno a Kuo#k ho#i. Hiăng tối séa ngăn, tơkéa vâ tối tơdjâk troh tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê’’.  

Tiô tối hdrối tơdroăng rôh hôp má 3, Kuo#k ho#i tơku\m a Hngêi Kuo#k ho#i. Laga xuân ai hbrâ troăng rơhlâ hôp tơdrêng tung măng Internet tung tơdroăng ki kal. Tiô tối hdrối tung pơla pêi cheăng dêi Kuo#k ho#i ai 20 hâi. Kuo#k ho#i pơxiâm po a hâi môi, lơ 23/5, tiô tối mơgêi hâi lơ 17/6. Chin phuh pơkâ thế pro mơdon tơdroăng pơtroh tơdroăng tơkêa bro Luât tơnêi (‘mâi hơ’lêh) xua tung tơdroăng mơjiâng tơdroăng tơkêa Luât hiăng ai nếo mâu tơdroăng ki nếo kal ai tơ’nôm hâi khế tung pơla vâ tí tăng ‘nâi ple\ng nhên. Ngế pơkuâ Vi [an ngăn cheăng kâ dêi Kuo#k ho#i Vũ Hồng Thanh ăm ‘nâi:  

‘’Tơdjâk troh Luât tơnêi, ngin dế mơ-eăm tơru\m [ă khu xiâm ngăn tơmeăm khoăng [ă hyôh kong prâi vâ  veăng  mâu hneăng hôp, hôp tơpui mơgêi tâi tâng Luât tơnêi. Mâu kơ koan xuân thế tối tơbleăng hên mâu tơdroăng cheăng pơrá phá mê nếo tơniăn tơ-brê dêi tơdroăng tơkêa Luât. Thăm nếo tơdroăng tơkêa luât mê ối thế pâ kuăn pơlê nếo. Vâ kring vế tơniăn vâ ăm Chin phuh hbrâ nhên klêi mê pơtroh ăm Kuo#k ho#i hôp roh má pu\n’’.

Chin phuh xuân pâ thế tơ’nôm pơtroh ăm Kuo#k ho#i tơbleăng luât ‘mâi hơ’lêh, tơ’nôm mâu tơdroăng luât Ko\ng an kuăn pơlê; tơdroăng  pơkâ pro ton hâi khế hơnăm xúa pơkâ kơxo# 42 hơnăm 2017, Kuo#k ho#i hneăng 14 ‘na tơdroăng mơnúa tô che\n ki ôh tá kâi tơvêh dêi mâu khu ăm mung; Tơdroăng pơkâ ‘na mơnúa mâu luât pơkâ to\ng kum mơnhông kong pơlê Khánh Hòa. Pơtroh ăm Kuo#k ho#i hnê tối 3 tơdroăng tơkêa luât: Luât Troăng prôk; Luât rak tơniăn drô troăng prôk; Luât veăng kring vế tơniăn a pơlê cheăm. Pak^ng mê, Kuo#k ho#i pơkâ troăng rơhlâ ‘no liăn mơjiâng pro 5 tơdroăng tơkêa pro: Troăng ví 4 kơpong pơlê kong xiâm Hà Nội; troăng ví 3 kơpong pơlê kong kân Hồ Chí Minh; Troăng kân tơdrăng Châu Đốc – Cần Thơ - Sóc Trăng; Troăng kân tơdrăng le\m Khánh Hoà - Buôn Ma Thuột; Troăng kân tơdrăng le\m Biên Hòa - Vũng Tàu. Tơdjâk troh tơdroăng tơpui tơno ‘na tơbleăng pêi pro tơdroăng tơkêa bro troăng kân Hồ Chí Minh pơla ki pơtối, pôa Lê Quang Huy, ngế pơkuâ Vi [an Khoa hok ko\ng nge# [ă Hyôh kong prâi dêi Kuo#k ho#i tối ki khât tơdroăng u ối hâi tơleăng mơnhên klêi nôkố cho tơdroăng xing xoăng ăm liăn mung pêi cheăng:

‘’Liăn ‘no mơjiâng tơmeăm khoăng tơnêi têa môi tung mâu luât pơkâ mê cho mâu tơmeăm khoăng mơjiâng pro hâi kâi klêi, ối iâ ‘nôi vâ pơtối rak ki pơxúa. Ngin pâ thế hên rôh vâ mơhno, hrá ‘nâng mê nôkố bú ối 200km tê. Troăng kân Hồ Chí Minh tơkâ luâ  dâng 30 to kong pơlê. Nôkố ối dâng 200 km rơtế [ă dâng 9 to kong pơlê Thái Nguyên, Phú Thọ, Hòa Bình, Hà Nội. Peăng Hdroh tơnêi têa peăng mâ hâi lu pa Hdroh tơnêi têa bú rơtế to [ă kong pơlê Kiên Giang, Bạc Liêu [ă Cà Mau… Ngin pâ thế ai tơpui tơno ‘na chôu tơpui ki ton lơ ôh gá ngăn tiô kăn xiâm pơkâ’’.

Pôa Vương Đình Huệ, Kăn xiâm hnê ngăn Kuo#k ho#i pơkâ thế  tơmâng khât troh mơdêk tơ-brê tơdroăng tơku\m, tơku\m tâi tâng mâu tơdroăng pâ thế dêi Kuo#k ho#i tơpui tơno a tôh [ă a hngêi hôp kân; tơru\m, hbrâ nhên tơdroăng tối ăm ‘nâi mâu todroăng, hlá mơ-éa chêh ton nah, hnê tối, hlá tơbeăng, mâu tơdroăng ‘na tơmeăm khoăng, hbrâ mơdât pơreăng, vâ hneăng hôp châ tơniăn le\m.

Lại Thị Hoa

Gương tơplôu [ă tơbleăng