VOV4.Xơ Đăng - Xuân tung khế pêi pro tŏng kum vâi hdrêng, pêi pro Hâi lâp plâi tơnêi mơdât vâi ‘nĕng pêi cheăng hơnăm 2022 pơxá: “Pêi cheăng vâi ‘nĕng ƀă tơniăn rêh ối pơlê pơla”, tơdrêng amê hlối mơdêk pôu râng hnoăng cheăng dêi mâu Khu xiâm, kơvâ cheăng, khu pú hên, mâu khu tơrŭm ƀă pơlê pơla tung tơdroăng ki mơdât, kơdroh pêi cheăng a vâi ‘nĕng,

Khu xiâm ngăn cheăng pêi mố đô̆i rong ƀă pơlê pơla tơrŭm ƀă khu ngăn pêi cheăng kong têa ILO, Khu râng liăn khu lâp kong têa UNICEF a Việt Nam tơkŭm po rôh hôp “Mơdât ƀă kơdroh pêi cheăng a vâi ‘nĕng ƀă rak tơniăn rêh ối pơlê pơla tung tơdroăng pêi pro pơkâ mơnhông krá tơniăn”.

Tơdroăng cheăng mơdât ƀă kơdroh pêi cheăng a vâi ‘nĕng a Việt Nam tung pơla hdrối nah hiăng pêi pro châ hên tơdroăng ki tơƀrê. Klêi kơ’nâi tơnêi têa séa ngăn ‘na pêi cheăng vâi ‘nĕng ăm hlo, kơxô̆ vâi ‘nĕng pêi cheăng hiăng kơdroh sap ing 15,5% hơnăm 2012 chu ối 9,1% hơnăm 2018. Kơxô̆ pêi cheăng vâi ‘nĕng a Việt Nam iâ tâ 2% tâng vâ pơchông ƀă kơxô̆ ki pơkâ dêi kơpong châu Á – Thái Bình Dương.

Tơdroăng kố cho kơnôm ing mâu troăng hơlâ mơdêk ki hnê hriâm ăm mâu vâi ‘nĕng, châ pêi pro péa tơdroăng ƀă mâu troăng hơlâ tơniăn rêh ối pơlê pơla, troăng hơlâ kơdroh kơtiê a Việt Nam. Vâ mơ-eăm pêi pro mâu tơdroăng tơhrâ dêi Việt Nam tung khu tơrŭm pơkâ 8.7 ‘na xut tah tơdroăng ki pêi cheăng a vâi ‘nĕng tung tơdroăng pơkâ 2030, jâ Vũ Thị Kim Hoa, kăn phŏ ngăn vâi ‘nĕng, Khu xiâm ngăn cheăng pêi mố đô̆i rong ƀă pơlê pơla pơkâ mơ’no mâu troăng hơlâ ki kal:

“Tơkŭm tơbleăng mâu tơdroăng ki veăng tŏng kum ‘na mơdât, châ ‘nâi tŏng kum tơdroăng ki mâu vâi ‘nĕng pêi cheăng, tung tơkŭm tơbleăng pơkâ xuân môi tiah mâu tơdroăng ki rĕng châ ‘nâi vâi ‘nĕng pêi cheăng tơtro ƀă tơdroăng ki rak vế, tŏng kum hơ’lêh mâu tơdroăng pêi tơtro ƀă hơnăm dêi ngế ‘nĕng, hơnăm ki hiăng kân mê nếo mâu tơdroăng pơlâ dêi luât ƀă tơdroăng ki xúa pêi cheăng tá hâi teăm kân, tŏng kum pêi cheăng vâi ‘nĕng, vâi ‘nĕng kô mơni chiâng ngế ki pêi cheăng châ xúa mâu troăng hơlâ tŏng kum xuân môi tiah tơdroăng kơdroh kơtiê ƀă tơniăn rêh ối pơlê pơla.

Tŏng kum ăm vâi ‘nĕng ki mơni xuân môi tiah tơdroăng ki vâi ‘nĕng pêi cheăng châ hriâm phôh thong ƀă hnê hriâm cheăng tơtro, tơbleăng tơdroăng mơdât, kơdroh pêi cheăng a vâi ‘nĕng tung kơvâ pêi chiâk deăng”.

Tối ‘na tơdroăng ki krá tơniăn pơla mâu troăng hơlâ tŏng kum rêh ối pơlê pơla ƀă tơdroăng ki mơdât, kơdroh pêi cheăng a vâi ‘nĕng, veăng kum pêi pro pơkâ 8.7 ‘na xut tah lôi pêi cheăng a vâi ‘nĕng, tiê̆n sih Nguyễn Hải Hữu tối tiah kố, tơdroăng ki kal má môi cho mơdêk ki hlê plĕng dêi mâu nôu pâ ƀă pơlê pơla ‘na tơdroăng ki rak ngăn rêh ối ăm vâi ‘nĕng:

 “Ƀă Việt Nam kal tơmâng ngăn ki apoăng cho hlê plĕng, hlê plĕng dêi mâu nôu, pâ ƀă pơlê pơla vâ rak ngăn vâi ‘nĕng môi tiah lâi ăm hriâm tâp la xuân ối chiâng vâ veăng kum pêi cheăng ki ôh ti xê athế cho ăm vâi ‘nĕng pêi cheăng, pôi tá pro phá tơ-ê ƀă luât. Ƀă péa tơdroăng ki hlê plĕng ‘na mâu rêm râ pơkuâ ai tơdjâk troh tŏng kum ăm tơdroăng tơniăn rêh ối pơlê pơla, tŏng kum ăm vâi ‘nĕng, xua tơdroăng ki kum ăm vâi ‘nĕng dêi pin gá iâ.

Tơdroăng ki má 2 mê pin athế rak ngăn ăm vâi ‘nĕng pơtối châ xúa tơdroăng ki khăm pơlât, hriâm tâp mê gá tro. Xua vâi ‘nĕng mê athế châ hriâm tâp ƀă ai ivá vâ xo ah hmôi nếo ai tơdroăng cheăng pêi tơtro. Ƀă rơpŏng hngêi mê athế mơ-eăm tŏng kum, malối cho mâu rơpŏng kơtiê vâ chê kơtiê mê pin athế tŏng kum ‘na tơdroăng rêh ối. Tối tơdjuôm nôu pâ ai tơdroăng cheăng pêi tơniăn, tơniăn ‘na liăn ngân pêi mê kuăn ‘nĕng nếo ôh tá lăm pêi cheăng vâi”.

Mâu khu ki rơkê plĕng ai tối tiah kố vâ Việt Nam pêi pro châ tơdroăng pơkâ 8.7 ‘na xut tah lôi tơdroăng ki pêi cheăng a vâi ‘nĕng, kal ai tơdroăng ki tơrŭm krá pơla Khu xiâm ngăn chiâk deăng ƀă mơnhông thôn pơlê, Khu xiâm ngăn hnê hriâm ƀă hnê mơjiâng tuăn ngoâ rơkê rơtế ƀă Khu ngăn tơdroăng pêi cheăng Việt Nam tung pêi pro mâu troăng hơlâ, túa pơlâ mơdât, kơdroh pêi cheăng a vâi ‘nĕng.

Katarina Nga tơplôu ƀă tơbleăng