Tơdroăng tơbleăng ing rôh hôp ăm ‘nâi, kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo châ dâng 14,7% pơ’leăng mâ mơngế Việt Nam (tơ’mô lối 14 rơtuh ngế), ƀă tơdroăng pơ’leăng ma mơngế tâk rĕng ƀă dế tung pơla pơ’leăng mâ mơngế rơkê. Laga, ki rơkê dêi mâu ngế pêi cheăng xuân ối iâ, kơxô̆ ngế pêi cheăng hiăng châ hnê bu châ dâng 6,2% tá hâi tơ’mô dâng 1/3 tâng vâ pơchông ƀă pơkâ tơdâng tơdjuôm. Mâu troăng hơlâ tŏng gum mơjiâng mâu ngế pêi cheăng hdroâng kuăn ngo tơ’mô, tá hâi châ mơdêk khât ivá mơ-eăm dêi kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo.

Tung tơdroăng ki kal dêi kơxop hlá mơ-éa, pơla hơnăm 2025 – 2035, Khu xiâm ngăn hnê hriâm ƀă hnê mơjiâng tuăn ngoâ rơkê hriâm lâm kân, tơkŭm tung mâu kơvâ cheăng môi tiah: Y khoa, Dược học, Công nghệ thông tin, Nông nghiệp, Tài chính – Ngân hàng ƀă hnê vâ pro thái cô. Troh hơnăm 2035, khu ngế pêi cheăng hdroâng kuăn ngo kô kâi rơdêi, mơdêk pêi lo liăn ƀă veăng gum ai pơxúa khât tung mơnhông cheăng kâ rêh ối pơlê pơla kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă tung lâp tơnêi têa.

Phŏ Yăo sư, Tiê̆n sih Nguyễn Văn Nam, phŏ ngế pơkuâ hngêi trung Đại học Tây Nguyên tối tiah kố, vâ châ pêi mâu tơdroăng pơkâ mơ’no, kal pro tơdroăng hnê mâu kơvâ cheăng ki xiâm ƀă tŏng gum pơkâ tơleăng tơdrêng mâu tơdroăng cheăng kâ rêh ối pơlê pơla a kong pơlê.

“Tung kơvâ pêi chiâk, kal tơkŭm pêi chiâk deăng xúa kong ngê̆ sinh hok, uâ pơliê ƀă mâu khu kơvâ cheăng ki ai tơdjâk vâ mơjiâng kơpong kơvâ cheăng ki kal. Tơdrêng amê hlối athế ai tơdroăng ki tơrŭm pơla mâu râ hriâm sap ing dư̆ ƀĭ, đại học troh kơ’nâi đăi hok. Laga, tơdroăng kố tơdjâk troh kơxô̆ ngế châ rah xo mot hriâm mê á tối tiah kố kal ai troăng hơlâ pơkâ krê, ‘mot tơ’nôm tơdroăng ki rah xo mot hriâm vâ mâu hngêi trung ai tơ’nôm ivá hnê cheăng pêi. Pakĭng tŏng gum a râ đăi hok, xuân athế ai liăn hriâm rơkê ăm mâu kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo hriâm pơtối troh thak sih, tiê̆n sih vâ ai mâu ngế cheăng ki rơkê khât”.

A víu ki rak ngăn tơdroăng hnê mơhno, Phŏ Yăo sư-Tiê̆n sih Tô Văn Phương, ngế xiâm pơkuâ Ƀơrô hnê cheăng Đại học, Hngêi trung Đại học Nha Trang, tối ‘na ki tôu tuăn ki tơdroăng nâp liăn hriâm tung pơla mâu hngêi trung dế pêi pro tơdroăng tơniăn krê xêh. Pôa pơkâ mơ’no kal ai tơ’nôm troăng hơlâ tŏng gum tâ nếo ƀă mâu sinh viên hdroâng kuăn ngo.

“Nôkố, tơdroăng cheăng kâ rêh ối pơlê pơla a kơpong hdroâng kuăn ngo ối hên xơpá, tung pơla la ngiâ ah mâu hngêi trung athế pơkuâ xêh tâi tâng mâu kơxô̆ liăn ‘no hrê ‘na tơdroăng nâp liăn hriâm gá xơpá. Xua mê, troăng hơlâ tŏng gum liăn nâp hriâm, liăn hrê ôu kâ ƀă mâu tơdroăng ki hriâm tâp ăm sinh viên kal châ rak vế tŏng gum, tơmâng ngăn hên tâ vâ pro chiâng tơdroăng ki tơ’lêi hlâu ăm mâu vâi o pơtối châ hriâm đăi hok”.

Sap ing ví ngăn ki nhên a mâu tíu hnê hriâm kơvâ ngăn pơkeăng pơlât tư thuk, Tiê̆n sih, Ƀok thái pơkeăng Lưu Viết Tĩnh, phŏ ngế pơkuâ Hngêi trung Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột tối tiah kố xuân ối ai mâu tơdroăng ôh tá tơniăn ‘na troăng hơlâ tŏng gum pơla kong lâ̆p ƀă tư thuk (hngêi trung tơnêi têa ƀă hngêi trung krê pá kong).

“Ngin xuân ai tŭm ivá liăn ngân veăng tung mâu tơdroăng hnê mâu ngế pêi cheăng rơkê vâ kum pêi cheăng pơlât, rak ngăn ivá kuăn pơlê. Mê, ngin púi rơhêng vâ ai tơdroăng ki tơdâng tâ tung tơdroăng mơjiâng troăng hơlâ tŏng gum ăm kơpong cheăng tơdjuôm ƀă kơpong cheăng krê”.

Mâu rơkong tơpui tối a hneăng hôp xuân tơpui tối leăng, tối nhên kal pêi pro klêi tơdroăng ki rah xo mâu ngế mot hriâm tro ƀă tơdroăng ki ai kơpong hdroâng kuăn ngo; mơjiâng troăng hơlâ tŏng gum liăn hriâm rơkê, liăn nâp hriâm, tíu ối; tơdrêng amê hlối ai troăng hơlâ xúa tơƀrê mâu ngế cheăng drêng hiăng klêi hriâm. Hên mâu kăn xuân pơkâ mơ’no kal tơmâng ngăn mơjiâng mâu khu ki hnê cho hdroâng kuăn ngo a mâu hngêi trung đăi hok, kao đăng a kong pơlê.

Phŏ Yăo sư – Tiê̆n sih Nguyễn Anh Dũng, phŏ ngế pơkuâ Vŭ yăo yuk Đại học, Khu xiâm ngăn hnê hriâm ƀă hnê mơjiâng tuăn ngoâ rơkê tối rơdêi, Khu xiâm kô tơmâng xo, rah xo mâu rơkong ki tơpui tối vâ rĕng chêh pro klêi kơxop mơéa pơtroh ăm Chin phuh kĭ, veăng gum pêi pro pơhlêh tơdroăng pơkâ pêi mơnhông krá tơniăn, ăm rêm ngế kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo pơrá châ hnê hriâm tơdroăng ki rơkê plĕng.