Mâu tơdroăng hnê tối vâ môi tuăn [ă tơdroăng ki kal hơ’lêh dêi Luât droh rơtăm. Laga tơdroăng ki kal klâ nhên hnoăng chiâng pêi pro [ă tơdroăng ki thế pêi pro dêi droh rơtăm. ‘Na pơkâ to\ng kum dêi mâu droh rơtăm pơxiâm pêi cheăng, mâu ki ‘nâ tối tiah kố, kố cho luât pơkâ to\ng ki nếo cho luât pơkâ ki phá rơtế [ă tơdroăng kố xuân hâi pơkâ pêi tro tu\m tâi tâng tung mâu pơkâ a hlá mơ-éa luât ki tơdjâk troh pơxiâm pêi cheăng hriăn ple\ng ki nếo vâ mơhnhôk, mơdêk  pêi, mơdêk tơdroăng cheăng mâu hơnăm ối nếo pơxiâm hriăn pêi cheăng.

Vâ mâu pơkâ to\ng kum ing 16 pá xôp 18 hơnăm: Kố cho mâu kăn tối tiah kố: [ă mâu hơnăm ối nếo sap 16 hơnăm troh 18 hơnăm; Kố cho khu  hơnăm ối nếo pơxiâm xông kân, dế ai hơ’lêh kân ‘na châ chăn, tuăn tơmiât, tơdroăng rêh ối, tơ’lêi tro rong râ, xua mê, kal thế pơkâ mâu tơdroăng rak ngăn, kring vế tơtro.

Laga, mâu luât châ pơkâ to\ng kum a hlá mơ-éa luât ki xiâm cho luât pơkâ tơchoâm ăm mâu ngế droh pơxiâm xông droh rơtăm. Thế tí tăng ‘nâi ple\ng vâ mâu pơkâ to\ng kum tro ăm to khu ki kố.

Ngế pơkuâ Vi [an ngăn ‘na luât dêi Kuo#k ho#i cho jâ Lê Thị Nga tối tiah kố: Tâng tơdroăng tơkêa luât dêi droh rơtăm châ ‘mâi hơ’lêh, pơkâ tro tơdroăng ăm khu mâu droh rơtăm cho oh tá tơtro. Xua kố cho mâu ngế ki rơdêi  ôh tá xê mâu ki oh tá ai ivá, thăm nếo kô tơvâ tơvân tâ mâu luât ki ê.

Ngế pơkuâ Vi [an luât dêi Kuo#k ho#i, cho pôa Nguyễn Khắc Định ai tối tiah kố: Droh rơtăm nôkố ối hên tơdroăng ki pá ‘na mơ’no cheăng, luât ki kố pêi pro tơkâ luâ mâu tơdroăng ki pá mê. Pak^ng mê pơkâ thế hbrâ rơnáu ngăn ki djâ a hdrối dêi mâu ngế hơnăm ối nếo.

‘’Mê âi pin hiăng tơbleăng luât hbrâ mơdât ki rơ-iô dêi drôu [ier. Tung mê kuăn pơlê drêng prôk drô troăng ôh tá chiâng ôu drôu [ier. Mê cho tơdroăng ki oh tá tro, tơdroăng ki djâ troăng le\m ahdrối dêi mâu rơtăm hâi teăm ai. Kuăn pơlê ki ê hiăng ôh tá ôu, ki kố thế hbrâ rơnáu ngăn nhên ki djâ troăng le\m ahdrối, tơdroăng ki pêi pro le\m dêi mâu rơtăm thế châ mơhno tung luât mê’’.

A hneăng hôp, jâ Nguyễn Thị Kim Ngân, Kăn xiâm hnê ngăn Kuo#k ho#i tối tiah kố. Mâu luât pơkâ dêi tơnêi têa [ă khu rơtăm ối pơkâ tơchoâm [ă mâu pơkâ ki ê hiăng ôh tá châ mơhno nhên a mâu luât dêi kơvâ cheăng, môi tiah pêi cheăng, tăng cheăng pêi, hnê hriâm mơhno, tơno tối ki le\m tro ‘na pơtâp ivá, ‘na khoa hok kơmăi kơmok, kring vế tơnêi têa… Tơdroăng pơkâ nhên ‘na hnoăng, ki pơxúa dêi droh rơtăm, malối mơnhên pơkâ dêi Luât hơnăm 2013 [ă mâu tơdroăng ki pro tơniăn ăm mâu droh rơtăm tung tơdroăng hriâm, pêi cheăng, xah hêi, pơtâp ivá vâ rak mo le\m ivá, le\m tung tuăn ngôa, rak vế tơdroăng hmâ pêi pro ki le\m sap ing nah dêi kuăn ngo [ă ki hlê ple\ng dêi kuăn pơlê:

‘’Tơdroăng kuăn pơlê ôh tá xê to a mâu rơtăm ai hnoăng ki lâi, ai tơdroăng pêi pro ki lâi, mê ki xiâm cho mâu rơtăm kal ai mâu tơdroăng ki tơniăn ki klâi vâ mâu rơtăm pêi pro kâi troh ‘na tơdroăng pro tro hnoăng tơná a ngiâ pơlê pơla tro tiô Luât pơkâ.

Malối, hnê mơhno ăm hriâm tơnôm ‘na tuăn ngôa, hnê tối tơdroăng ton nah dêi kuăn ngo, ki hlê ple\ng dêi kuăn pơlê tung pơla nốkố. Tung tơdroăng ki kuăn pơlê thế veăng po ngăn Facebook vâ ‘nâi mâu tơdroăng nếo ai, tơdroăng ki vâi chêh tối, dêi mâu ki rơkê chêh [ă kơmăi… lôi tâi tâng mâu tơdroăng hmâ pêi pro dêi kuăn ngo, ki hlê ple\ng dêi kuăn pơlê, hnoăng cheăng pêi a ngiâ kuăn pơlê. Tung tơdroăng nôkố phá tâ to lâi chât hơnăm hdrối nah. Kố cho tơdroăng pêi pro ki pá dêi tơdroăng cheăng ‘na mâu rơtăm nôkố’’.

‘Na Vi [an Tơnêi têa ‘na mâu droh rơtăm, Vi [an pơkuâ Kuo#k ho#i xuân vâ môi tuăn [ă pơkâ dêi khu xiâm ngăn tơdroăng cheăng pôu râng hnoăng cheăng a ngiâ Chin phuh pêi pro tro hnoăng cheăng rak ngăn tơnêi têa ‘na mâu droh rơtăm; pak^ng mê, hlối tối thế tơ’nôm ing kơ koan xiâm Chin phuh pêi pro rak ngăn tơnêi têa ‘na droh rơtăm.

Lại Hoa - VOV1 chêh

Gương tơplôu [ă tơbleăng