VOV4.Bahnar - Năm tru\h hăm groi te\h Tây Nguyên, bu bu je\i tơche\ng tru\h tơdrong Hơ ‘mon Dăm Săn, Xinh Nhã, hăm jơva ch^ng chêng djơ djr^ng jơ\p bri kơdrơ\ng. Mă le\i đe\i m^nh tơdrong tơpă ‘no\h lơ\m hơgăt te\h ‘mêm kơ eng kon bơngai, phăl hơlăng hăm tơmoi au, lơ sơnăm au ki hlôi jing an^h ako\m đơ\ng rim hơdre\ch hơdrung ‘nho\ng o\h đơ\ng rim tơring tơrang v^h er^h sa tơ\ au. Kơ yuơ lơ lo\h, je\i ư\h kơ đe\i kiơ chr^h ôh mư\h to\ to\k bo\k groi te\h Tây Nguyên, bơ\n đe\i tơ [ơ\p khu\l jo\h hơri kră sơ\ păng đe\i chă mơ\ng dôm tơdra hơri quan họ Bắc Ninh, câu hò xứ Huế, câu ví dặm Nghệ Tĩnh dăh mă đờn ca tài tử kơ tơring thong đak Nam Bộ. Khu\l “Tiếng hát mãi xanh” tru\h đơ\ng pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Dak Lak mă năr au nhôn vă tơroi tơbăt ăn m^h ma duch nă păng kon pơlei bơ\n ‘no\h m^nh lơ\m khu\l lơ lo\h. Khu\l jing an^h ako\m dôm bơngai đơ\ng rim tơring tơrang lơ\m te\h đak, đe\i m^nh jơhngơ\m đon hưch hanh hơmanh bơnê kơtang hăm tơdrong hơri kră sơ\ kơ pơlei pơla po.

Pơ jing đơ\ng sơ năm 2013, đơ\ng 6 ‘nu bơ ngai blu\ng a, truh dang ei, Kâu lak [o# “Tiếng hát mãi xanh” tơ\ pơ lei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Dak Lak, đ^ đei hlo\h 20 ‘nu bơ ngai, bơ ngai ‘lơ\p hlo\h ku\m truh 50 sơ năm, oei bơ ngai kră hlo\h ‘no\h đ^ 70 sơ năm bơih. Dôm bơ ngai jang lơ\m Kâu lak [o# truh đơ\ng lơ tơ ring pha ra băl, tôch hưch lơ boa hơ ri kră sơ\. Kơ lih thoi no\h, đe sư vang pơ tâp pơ hrăm, tơ [ôh ăn băl trong hơ ri vă kơ tro\ boa tơ\ rim tơ ring lơ\m te\h đak. Kơ lih lơ lo\h mă ưh kơ chrih kiơ mưh kơ tơ\ng lơ [ai hơ ri quan ho\ nhen: “Ngồi tựa mạn thuyền, người ở đừng về, qua cầu gió bay”; dăh mă dôm lơ boa hơ ri “Đào liễu, luyện năm cung, đường trường bắn thước” kơ tơ drong hơ ri chào hăm lơ [ơ\r hơ ri truh đơ\ng tơ ring To\k bo\k, tơ ring pơ băh.

{ok Nguyễn Đình Vượng, jang lơ\m Kâu lak [o# tơ roi: “Inh ‘me\h hơ ri chèo đơ\ng ‘lơ\p, oei ‘lơ\p sơ\ [ât khul jo\h hơ ri pơ lei chă pơ tâp gơ măng yơ inh ku\m truh lăng, inh hưch ‘mêm đơ\ng no\h truh dang ei, lai yơ ku\m ‘me\h hơ ri chèo. Inh ưh kơ đei bu tho hơ ri chèo, quan họ kiơ, inh chă ho\k kơ dih đe\ch, inh io\k [ăng bro\ pơih mơ\ng nhip sư, dôm lơ boa đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h pơ hrăm hơ ri jur to\k kiơ\.”

{lo\k dơ\ng dôm năr blu\ng pơ gơ\r, yă Nguyễn Thị Toan, Bơ ngai vei lăng Kâu lak [o# ăn tơ băt, dôm bơ ngai jang lơ\m Kâu lak [o# sơ\ j^ dôm bơ ngai juăt jo\h hơ ri tơ\ tơ ring ngăl, mă ưh ‘no\h j^ jang lơ\m khul linh [ô đo#i, dăh mă bơ ngai đei [ơ\r hơ ri hiôk tơ\ an^h jang, hnam kơ măy. Mă đơ\ng pơ dơ\h hưu bơih ră mă lei jơ hngâm đon hưch hanh kơ tơ drong hơ ri oei dêh đe\ch, pơm ăn đe sư truh hăm băl vă pơ jing Kâu lak [o# âu. Blu\ng a đe sư lăp hơ ri ngôi ăn kơ băl mơ\ng đe\ch, đơ\ng ro\ng âu đei lơ bơ ngai băt truh, ‘me\h mơ\ng păng krao đe sư năm hơ ri lơ\m dôm ‘măng pơ gơ\r tơ [âp bôl boăl pôm pơ lei, dôm năr hơ ri pơ chơt tơ\ phường, khối, năr pơ kong… Truh hăm Kâu lak [o#, dôm bơ ngai jang athei tơ le\ch jên kơ dih vă pơ hrăm, răt tơ mam, hơ băn ao. Đơ\ng ro\ng vă je# 4 sơ năm bơ\ jang, truh dang ei Kâu lak [o# “Tiếng hát mãi xanh” pơ jing đei lơ tơ drong ‘lơ\ng lơ\m jơ hngâm đon bơ ngai mơ\ng tơ\ dêh char Dak Lak, hăm lơ [ai hơ ri so tôch kơ hiôk.

Yă Toan tơ roi: “’Nho\ng, mo\ o\h mât lơ\m Kâu lak [o# âu ku\m yoa kơ hưch hanh tơ drong hơ ri ngăl, ‘nho\ng mo\ o\h rim sơ năm vang tơ gop jên, răt bơ\n hơ băn ao kơ dih, mă lei oei tôch hơ iă đe\ch. Mă loi mưh io\k đei nơ\r krao hơ ri đơ\ng dôm an^h jang, đe ‘nho\ng, mo\ oh pơ hrăm kơ te\ch gie\ng, ưh jo# kơ măng dăh tơ\ ‘năr. Nhôn tôch hơ iă hăm Kâu lak [o# “Tiếng hát mãi xanh âu.”

Vă vei lăng tơ drong jang lơ\m Kâu lak [o#, hơ nơ\ng lơ\m năr 6, năr 7 rim gie\ng, dôm bơ ngai jang lơ\m Kâu lak [o# hơ ku\m tơ\ An^h jo\h hơri hơ xoang pơ lei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Dak Lak. Tơ\ âu đe sư chă pơ tâp dôm [ai hơ ri adrol kơ hơ ri hơ xoang ăn kơ đe lăng. Dôm [ai hơ ri đơ\ng Kâu lak [o# mă lơ ‘no\h j^ [ai quan họ Bắc Ninh, chèo, hơ ri văn păng 1, 2 [ai hơ ri kăch mang, [ai hơ ri hơ dai hăm chăl erih.... Mă đơ\ng ưh đei năng j^ khul juăt hơ ri, mă lei mưh năm tơ\ yơ, đe sư hơ nơ\ng io\k đei tơ drong ‘mêm kơ eng đơ\ng bơ ngai lăng.

Yă Nguyễn Thị Hường, jang lơ\m Kâu lak [o# tơ roi: “Truh dang ei Kâu lak [o# Tiếng hát mãi xanh hlôi đei an^h dơ\ng lơ\m pơ lei tơm Buôn Ma Thuột âu, ‘nâu j^ tơ drong adrin đơ\ng đ^ đăng ‘nho\ng o\h. Lơ\m kơ\l inh [ôh nhen thoi khul jo\h hơ ri kră chă hơ ri tơ\ jơ\p tơ ring, yak 2, 3, 4 j^t km, kră vă je# 60 sơ năm bơih mă hao gre truh 9-10 jơ kơ măng ‘nao vih. Inh [ôh, nhôn năm tơ\ tơ ring atăih yăih hơ ri hơ xoang tôch hơ iă, mă hơ ri ưh gan hiôk, hơ xoang ưh gan ‘lơ\ng mă lei đe oei tôch ‘me\h mơ\ng, lăng.”

Dôm lơ boa hơ ri kră sơ\ [e\nh jơ hngâm đon ‘lơ\ng đei hơ ri đ^ jơ hngâm đơ\ng Kâu lak [o# ưh lăp kơ tơ\ng lơ\m dôm năr pơ tâp, dôm ‘măng hơ ri mưh tơ [âp bôl boăl pôm pơ lei, năr et pơ kong đe\ch mă oei păr ang lơ\m dôm tơ drong jo\h hơ ri tih lơ\m păng ‘ngoăih kơ dêh char hai. Jơ hngâm đon hưch hanh ku\m hăm tơ drong ‘me\h mơ\ng đơ\ng lơ bơ ngai jing tơ drong tôch hơ iă tơ gu\m ăn đe sư che\p vei tơ drong hơ ri so đơ\ng pơ lei kơ dih tơ\ groi te\h Tây Nguyên.

{ok Nguyễn Khánh Quy, [ok pho\ vei lăng Câu lạc bộ tơ roi: ‘Nhôn j^ dôm bơ ngai kon rơ ne\h tơ\ groi tr\h đak krong Hồng ‘no\h ku\m ‘me\h che\p ba [ơ\r hơ ri, lơ boa, er đơ\ng yă [ok, me\ [ă sơ\ juăt hơ ri pơ lung bơ\n, blu\ng a ‘no\h vă pơ ]hơp jơ hngâm kơ dih, mă 2 ‘no\h vă đ^ đăng kon hơ ‘lơ\p bơ ngai Việt băt truh dôm lơ boa hơ ri kră sơ\, kơ jă kăp g^t đơ\ng jo\h ayo\ mă yă [o\k hlôi pơ jing ăn. Dar de\h, bơ\n hơ drin hơ ri, pơ lung kon hơ ‘lơ\p lơ\m u\nh hnam kơ dih, hơ nơ\ng thoi no\h vă rim bơ ngai ku\m hưch hanh, vă tơ drong jo\h hơ ri so sơ\ kơ hơ dre\ch bơ\n ling lang đei che\p vei kơ jăp.”

Nam Trang: chih

Dơ\ng: Tơ blơ\