VOV4.Bahnar - Tơ\ hơ năp tơ drong tơ po\h lanh hre\nh đơ\ng j^ trong dui jơ hngơ\m yua đơ\ng virus Corona (nCoV) tơ\ Trung Quốc păng 1,2 te\h đak lơ\m apu\ng ple\nh te\h, lơ\m no\h đei Việt Nam, ku\m hăm an^h jang pơ gang lơ\m te\h đak, an^h jang pơ gang de#h char Dak Lak hlôi kơ chăng, hơ drin tơ le\ch lơ trong jang tang găn j^ âu, vă vei lăng jơ hngơ\m pran, hơ kâu jăn ăn kon pơ lei, ư\h kơ le# j^ tơ po\h lang să.
Đơ\ng ro\ng kơ An^h tơm vei lăng găh tơ drong jang pơ gang tơ le\ch tơ drong tơ chơ\t kơ so# 03 găh tơ drong hơ to\k loi dơ\ng tơ drong jang tang găn j^ trong dui jơ hngơ\m yua đơ\ng virus Corona (nCoV), io\k đơ\ng lơ\m dôm năr blu\ng sơ năm, hơ drol păng lơ\m năr pơ dơ\h têt Nguyên Đán Canh Tý 2020, an^h jang pơ gang Dak Lak hlôi pơ gơ\r hôp hăt hot tơ le\ch jang tơ drong jang tang găn j^. Đơ\ng ‘năr 2 Têt, kơ dră che\p kơ\l an^h vei lăng găh tơ drong jang pơ gang, hlôi athei Hnam pơ gang đa khoa tơ ring Tây Nguyên jang kiơ\ hloi trong jang tang găn j^, pơm an^h ăn oei hơ dro#, vei sơ đơ\ng pơ gang, tơ mam pơ gang, an^h, tơ mam pơ yua ăn tơ drong jang sơng io\k, ăn oei hơ dro# bơ ngai j^ kiơ\ hơ găt đơ\ng An^h tơm vei lăng găh tơ drong jang pơ gang. Hơ dai hăm, athei rim an^h jang tơ roi tơ băt kơ tơ\ng ang mă [lep, hu\t le# dôm tơ drong tơ roi glăi lơ\m mạng tơ pôl păng lơ\m trang tơ roi điện tử ư\h kơ tro\ vă pơm hli tăr văr lơ\m kon pơ lei.
Lăp đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h, an^h vei lăng găh tơ drong jang pơ gang ku\m hlôi pơ gơ\r hôp trực tuyến tơ le\ch jang lơ trong jang tang găn j^, pơ jing trong tơ le\ch jang pơ tru\h ăn An^h vei lăng kon pơ lei de#h char k^ ăn kiơ\ lơ\m tơ le\ch 4 tơ drong pơ t^h gia mư\h đei [o#h lơ\m tơ ring ‘no\h: Tam mă đei bơ ngai j^; mư\h đei bơ ngai j^, mư\h j^ tơ po\h đơ\ng bơ ngai tơ\ bơ ngai tam mă lơ, mư\h j^ tơ po\h đơ\ng bơ ngai tơ\ bơ ngai lơ. {ak si Nguyễn Hữu Huyên, kơ dră An^h tơ le\ch trong jang găh pơ gang, an^h vei lăng găh tơ drong jang pơ gang Dak Lak pơ ma hơ dăh: An^h jang pơ gang hlôi kơ chăng tơ le\ch jang hloi păng hre\nh rim hla ar athei đơ\ng An^h tơm vei lăng găh tơ drong jang pơ gang. Nhôn ku\m kơ chăng jang tơ gu\m ăn An^h vei lăng kon pơ lei de#h char ap^nh pơ jing khu\l jang pơ gơ\r jang tang găn j^ trong dui jơ hngơ\m yua đơ\ng nCoV kơ de#h char. Hơ dai hăm ‘no\h, nhôn hơ to\k loi dơ\ng tơ roi tơ băt vă kơ kon pơ lei hlo#h, hoei kơ pơm hli tăr văr, bơ ngơ\t. Găh tơ drong jang hơ met, nhôn athei rim an^h khăm hơ met j^ hơ met ăn an^h ăn oei hơ dro# bơ ngai j^ năm khăm păng hơ met rim tơ drong j^ trong dui jơ hngơ\m yua kơ chăng dăr hơ len, ăn oei hơ dro# dôm bơ ngai jâu j^.
Dang ei Dak Lak to\k bo\k tơ\ tơ drong đei [o#h mă 1, vă khan ‘no\h j^ tam mă đei bơ ngai j^ trong dui jơ hngơ\m yua đơ\ng nCoV, yua thoi no\h, an^h jang pơ gang to\k bo\k ako\m ăn tơ drong jang tang găn hiă hơ drol. An^h vei lăng j^ jăn Dak Lak hlôi hơ met ăn dôm khu\l jang prăt năr prăt măng, ke\ pơm lăp hăm tơ drong jang tang găn j^ mư\h đei ăn năm jang, vei sơ đơ\ng ‘lơ\ng tơ drong jang dăr hơ len, gơ var tơ ring j^, chă asong tơ mam vei lăng hơ kâu jăn ăn kang [o# jang pơ gang, tơ mam pơm rơ go\h ăn kơ rim hnam pơ gang. Hơ dai hăm ‘no\h, hơ to\k loi dơ\ng tơ roi tơ băt, pơ\ih pơ re dôm nơ\r pơ ma păng pơm tơ le\ch hla ar pơ tho tang găn j^ trong dui jơ hngơ\m yua đơ\ng nCoV. {ak si Trịnh Quang Trí, Pho\ kơ dră an^h vei lăng j^ jăn Dak Lak tơ băt: Jang kiơ\ athei đơ\ng An^h tơm vei lăng găh tơ drong jang pơ gang păng An^h vei lăng kon pơ lei de#h char Dak Lak, an^h jang pơ gang hlôi hơ met ăn tôm rim trong tơ le\ch jang vă tang găn j^ lơ\m tơ drong ‘nao. An^h vei lăng j^ jăn ‘no\h j^ an^h jang pơ gơ\r tang găn j^, kiơ\ kơ ‘no\h, nhôn hlôi pơ jing trong vă jang, klăih song năr jang mă hơ dăh rim năr păng rim ‘măng hơ tuch năr, nhôn jang kiơ\ tơ roi tơ băt ăn An^h vei lăng găh tơ drong jang pơ gang ku\m nhen rim an^h jang [ơm tru\h.
Vă pơm lăp hăm tơ drong jang hơ met j^ tơ\ rim tơ ring, an^h tơm vei lăng găh tơ drong jang pơ gang hlôi ăn kơ Hnam pơ gang đa khoa tơ ring Tây Nguyên ‘no\h j^ an^h jang pơ gang gơ\h sơng io\k, ăn oei hơ dro# păng hơ met bơ ngai j^ virus Corona. ‘Ngoăih kơ ‘no\h, vă tang găn hơ drol tơ drong kơ ne# hlo\h hơ mơt đei [o#h, an^h vei lăng găh tơ drong jang pơ gang hlôi pơ jing trong tơ le\ch jang ăn an^h jang pơ gang mă ‘no\h j^ Hnam pơ gang hơ met j^ hie\n hiang păng j^ tơ so\h lơ\m an^h ăn oei hơ dro#, hơ met bơ ngai j^. {ak si Võ Minh Thành, Pho\ kơ dră vei lăng hnam pơ gang đa khoa tơ ring Tây Nguyên tơ roi: Mư\h đei kơ tơ\ng ang găh dôm bơ ngai j^ Corona mă blu\ng tơ\ Việt Nam, hnam pơ gang đa khoa tơ ring Tây Nguyên hlôi pơm hloi an^h khăm păng kâp kư\u hơ dro# ăn dôm bơ ngai j^ đei [o#h j^trong dui jơ hngơ\m. Mư\h đei [o#h jâu j^ virus Corona, bơ ngai j^ gô đei ba tru\h an^h ăn oei hơ dro#. Tơ drong ăn bơ ngai j^ đơ\ng an^h khăm tru\h an^h ăn oei hơ dro# ku\m đei hơ met ăn trong năm hơ dro# vă dă [iơ\ kơ po\h j^. Hơ dai hăm ‘no\h, hnam pơ gang hơ nơ\ng chă tơ roi tơ băt athei bơ ngai j^ păng u\nh hnam bơ ngai j^ gom mu\h măt hơ nơ\ng lơ\m hnam po gang, oei bơ ngai jang pơ gang đei asong che gom lơ\m kơ plăh bơ\ jang.
Ku\m lăp đơ\ng ro\ng kơ de#h char Khánh Hòa ch^h io\k 1 ‘nu bơ ngai tơ po\h j^ trong dui jơ hngơ\m yua đơ\ng virus Corona (nCoV) păng tơ băt hơ dăh tơ drong j^, An^h vei lăng găh tơ drong jang pơ gang Dak Lak hlôi pơ gơ\r dăr hơ len tơ drong jang tang găn j^ âu tơ\ apu\ng M’Drak, tơ ring tơ je# hăm tơ ring đei j^. Tơ\ âu, đơ\ng ro\ng kơ hơ len lăng tơ drong jang hơ met ăn tơ mam, pơ gang, an^h khăm, an^h ăn oei hơ dro# tơ\ Hnam pơ gang apu\ng, khu\l dăr hơ len hlôi bơ\ jang hăm An^h pơ gơ\r jang tang găn j^ krê hơ mơt tơ\ bơ ngai đơ\ng apu\ng păng tơ le\ch đei dôm nơ\r athei kăl ‘no\h: pơ jing hơ dro# Khu\l pơ gơ\r jang tang găn j^ trong dui jơ hngơ\m yua đơ\ng nCoV păng khu\l do\ng io\k hre\nh tang găn j^, pơ jing hnam pơ gang tơ\ ‘ngoăih, mư\h đei j^, kăl kơ pơ jing 1 an^h tơ klăh hơ dro# ‘ngoăih kơ hnam pơ gang apu\ng vă ăn oei hơ dro# ăn bơ ngai j^, tang găn [iơ\ tơ drong tơ po\h đơ\ng âu tơ\ to, jang kiơ\ tơ păt tơ drong jang ăn oei hơ dro#, chơ ba tơ\ hnam pơ gang t^h kiơ\ hơ găt đơ\ng An^h tơm vei lăng găh tơ drong jang pơ gang.
Hơ dai hăm tơ drong vei lăng. Dăr hơ len tơ drong jang tang găn j^, An^h vei lăng găh tơ drong jang pơ gang ku\m hlôi gơ\ih hla ar ăn An^h jang pơ gang rim apu\ng, thị xăh, pơ lei tơm pơ jing khu\l hơ len lăng rim an^h te\ch mơ dro che gom, đak ôp ti păng dôm kơ loăi tơ mam pơ gang [ơm tru\h hơ nơ\ng đơ\ng dang ei tru\h đ^ khei 3/2020, athei rim an^h jang âu ‘ne\ kơ hơ to\k kơ jă tơ mam, ‘ne\ kơ ako\m tơ mam te\ch vă đei lơi păng tơ păt sek phak dôm an^h pơm glăi, trăp de#h ‘no\h j^ io\k hla ar ăn te\ch mơ dro kiơ\ athei đơ\ng Pho\ Thủ tướng te\h đak. Dăr hơ len kơ An^h vei lăng găh tơ drong jang pơ gang hlôi pơ tơm jang kiơ\ tơ drong jang âu tơ\ rim an^h te\ch mơ dro lơ\m pơ lei tơm Buôn Ma Thuột io\k đơ\ng ‘năr 1/2/2020.
Hăm dôm trong jang kơ chăng, hơ drin, an^h jang pơ gang de#h char Dak Lak tơ le\ch tơ drong hơ găt gô tang găn ke\ j^ trong dui jơ hngơ\m yua đơ\ng virus Corona mư\h đei [o#h lơ\m tơ ring, ư\h kơ le# j^ tơ po\h lanh să, vei lăng jơ hngơ\m pran kon pơ lei păng mu\k drăm tơ ring.
J^ trong dui jơ hngâm yoa pơ rang j^ ‘nao đơ\ng vi rus Corona (nCoV) to\k bo\k jing tơ drong krê hơ mơt atu\m kơ apu\ng plenh te\h. Mă lei, kiơ\ nơ\r tơ tă đơ\ng an^h jang pơ gang, kon pơ lei le# măh hli tăr văr kiơ, mă athei hơ met ăn kơ dih dôm tơ drong kăl vă đei trong tang găn j^ tro\ [lep, vei lăng ‘lơ\ng jơ hngâm pran ăn kơ dih, unh hnam păng tơ pôl. Đơ\ng ro\ng âu, [ak si Trịnh Quang Trí – Pho\ Kơ dră An^h vei lăng tơ drong j^ jăn dêh char Dak Lak roi tơ [ôh găh trong tang găn j^ trong dui jơ hngâm yoa đơ\ng nCoV.
-{ak si ăi! J^ trong dui jơ hngâm yoa đơ\ng nCoV mưh tơ po\h sư đei [ôh thoi yơ? Pơm thoi yơ vă gơ\h băt, kơ năl tơ drong j^ ‘nâu hăm dôm tơ drong j^ hơ nơ\k, hơ drap nai?
-{ak si Trịnh Quang Trí: Tơ drong j^ trong dui jơ hngâm yoa đơ\ng virus Corona ưh kơ đei pha kiơ hăm dôm tơ drong j^ hơ nơ\k, hơ drap hmă, blu\ng a j^ yuh, đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h hie\n, mưh j^ dêh ‘no\h dui jơ hngâm mơ mat, j^ ăl dơ\ng ‘no\h [ơm truh tơ\ tơ so\h păng athei năm hơ met tơ\ hnam pơ gang. Yoa thoi no\h, vă gơ\h băt bơ ngai j^ yoa đơ\ng virus Corona dăh mă ưh, blu\ng a athei lăng kiơ\ tơ\ yăn âu, mă 2 ‘no\h lăng năng bơ ngai ‘no\h hăm truh đơ\ng dôm tơ ring đei j^ ưh. Mưh jâu tơ po\h j^ thoi no\h ‘no\h athei ăn oei hơ dro# păng io\k set hơ len pham, dang ei lăp pôm set hơ len pham đe\ch gơ\h băt bơ ngai j^ ‘no\h đei virus Corona dăh mă ưh.
-Tơ pôl athei tang găn tơ drong j^ ‘nâu thoi yơ hă [ak si?
-{ak si Trịnh Quang Trí: Dang ei tơ drong j^ âu tam mă đei pơ gang hơ met klăih ku\m nhen tam mă đei vắc xin tang găn hơ drol. Yoa thoi noh dôm nơ\r tơ tă atu\m hăm dôm tơ drong j^ yoa đơ\ng virus pơm tơ le\ch mưh tam mă đei pơ gang hơ met klăih păng vắc xin tang găn hơ drol ‘no\h athei vei rơ go\h hơ kâu jăn kiơ\ đơ\ng hơ nơ\ng ôp ti hăm sơ [o\ng mă ưh ‘no\h đak pơ gang pơ lôch pơ rang j^. ‘Ngoăih kơ ‘no\h pơm kiơ\ dôm trong tang găn j^ nhen gom muh măt mưh năm truh tơ\ an^h kơ drâm bơ ngai, mưh hao gre păr, gre treng. Găh no\h dơ\ng, athei so\ng xa tơ mam s^n, nhă đak rơ\ to\ păng vei lăng ‘lơ\ng jơ hngâm pran, yoa virus Corona dăh mă dôm kơ loăi virus nai đa tơ po\h yoa jơ hngâm jăn ưh kơ pran, nhen bơ ngai kră, bơ ngai j^ huyêt ap to\k, j^ hơ yô đak s^k…
Mưh hie\n dăh mă kơ se\h ‘no\h athei pe\ng [ơ\r hăm khăn che, hla ar, đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h pơ pu, hu\t le# tơ\ kơ thu\ng mong râm re\k. Đang kơ ‘no\h ôp hơ met ti hăm sơ [o\ng yoa pơ rang j^ đ^ tơ klep tơ\ ti bơih. Păng tơ dăh rôp ti bơ ngai nai ‘no\h ưh ê sư pơm tơ po\h j^ hloi.
Hrei ‘nâu, che gom muh măt j^ tơ mam yoa tôch g^t kăl kơ lơ bơ ngai. Lei, ap^nh ih roi tơ băt athei gom muh măt thoi yơ ‘no\h tro\?
-{ak si Trịnh Quang Trí: Hmă hmă che gom đei 2 măt, măt kơ mâu dreng tơ\ đăih, kơ mâu kok tơ\ lăm. Nhôm tơ\ kơ pal, kơ t^t [ât muh. Mưh gom athei pe\ng đ^ [ơ\r păng muh, đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h io\k ti pe\t, kơ t^t ‘long nhôm vă che gom klơ\p kle\p đ^ muh. 1 blăh che gom đei 3 tăl, tơ\ đăih kơ mâu dreng đak ưh gơ\h mât, tơ\ lăm ‘no\h che, păng to\k bo\k ‘no\h kơ lư\i găn virus păng pơ rang j^. Mưh gom le# io\k ti pơ pel tơ\ che gom, mưh pơ ma nuh le# dui che gom jur tơ\ hơ la [ơ\r, dăh mă nhă đak, kơ se\h, đang kơ ‘no\h dui hơ to\k dơ\ng, thoi noh ưh kơ tro\, ưh đei yoa vă tang găn j^. Mưh vă pơih che gom ‘no\h dui tơ lei tơ vo\h 2 păh đon, đang kơ ‘no\h tăh lơ\m kơ thu\ng râm re\k, ưh pă đei io\k yoa dơ\ng bơih. Kơ loăi che gom âu lăp yoa 1 ‘măng đe\ch. Đơ\ng ro\ng kơ so\ng xa, nhă đak ‘no\h athei tơ plih che gom nai hloi. Hrei ‘nâu đe te\ch lơ kơ loăi che gom đei kơ mâu pha ra băl, mă lei măt gom tơ\ lăm ‘no\h j^ kơ mâu kok ngăl.
Dang ei kơ so# bơ ngai tơ po\h vi rút corona tơ\ Việt Nam ku\m nhen Dak Lak tam mă lơ, yoa thoi no\h, tơ drong krê j^ tơ po\h lơ\m tơ pôl tam mă dêh kơ na ‘ngoăih kơ che gom tang găn j^ bơ\n gơ\h gom che gom hmă ‘năi. Kơ loăi che gom âu gơ\h tơ gu\m ăn dôm bơ ngai hie\n, kơ se\h huei pơm tơ le\ch virus tơ\ ‘ngoăih ‘năi. Mă lei, che gom hmă ưh đei pơm nhen thoi che gom tang găn j^, bơ\n gơ\h io\k yoa che gom âu hơ nơ\ng lơ ‘măng kiơ\ đơ\ng p^h, sơ\k hơ met. Kơ plăh dang ei bơ\n oei gơ\h yoa che gom hmă vă tang găn pơ rang j^ virus Corona ku\m nhen dôm kơ loăi virus nai hai.
-Lei a, bơ nê kơ ih [ak si hơ!
Thuem hăm Dơ\ng: Tơ blơ\
Viết bình luận