VOV4.Bahnar - Hơdrung Ka Yong er^h sa đunh đai tai sơnăm tơ\ jơ\ng kông Ngo\k L^nh lơm tơring Trường Sơn - Tây Nguyên. Bơngai Ka-Yong đe\i tơdrong oe\i sa jo\h ayo\ ‘lơ\ng hơ iă, mă kăl lơ\m au ‘no\h kong hơnam, hơbe\n ao tanh joăt joe đơ\ng sơ\ hlôi pơm ăn đe\i tơdrong kơ d^h hơdro# hơdrăn kơ hơdrung au pơtêng hăm rim hơdre\ch hơdrung ‘nho\ng o\h anai lơ\m tơring.

Hơn be\n ao tanh kơ bơngai Ka-Yong

Hơbe\n ao joăt joe kơ bơngai Ka Yong đe\i kơmau tơm hlo\h ‘no\h kơmau găm păng jơk. Hơbe\n ao, kơpen đe\i tanh pơnga, dônh duêt doat ‘lơ\ng lie\m, găh kơpen mă kăl đe\i pêng kơmau ‘no\h dreng, kok, [rê. Hơbe\n ao hru\k kơ đe dro\ kăn Ka Yong ‘no\h, hơbe\n ao tanh păng tơ\n, chă tanh đơ\ng brai kơpăih hăm lơ kơmau phara d^h băl, mă kăl ‘no\h kơmau [rê, dreng păng kok. Tơ\ jơ\ng hơbe\n ‘noh đe\i rơtong brai [rê. Atu\m hăm hơbe\n mă đơ\ng dang yơ je\i đe\i tơ\n vă hơbe\n hoe\i tơyăih păng pơm đe\i tơdrong ‘lơ\ng dơ\ng mư\h đe hơdru\h chă asoang lơ\m năr kơm kang kơnang gie\ng, et ot au to.

Đe hơdruh Ka Yong tôch lăp chă [a\k hơnam, cho# hơnam tơ\ kơ ie\ng. Hơdro# đe dro\ kăn Ka Yong hlôi đe\i klo păng dro\ kăn kră, ‘ngoăih tơ\n, đe sư oe\i io\k hơnam kong cho# pơro\ tơ\ kơ ie\ng, chă [ot kong grơng tơ\ ako, kơko\ng, jơ\ng vă pơm ăn ‘lơ\ng ro\ lơ\m năr kơ\m kang kơnang gie\ng, et ot au to. Bơngai Ka-Yong lăng kong hơnam au tôch g^t kăl, păng hăp je\i jing tơmam ư\h kơ lai yơ kơ [a\h lơ\m năr pơkong kơ bơngai Ka-Yong. Gô mơ\ng kiơ\ u\nh hnam đe\i [o#h dang yơ, ‘ngoăih dôm mu\k drăm joăt joe hmă, u\nh hnam păh dro\ nglo chă pơ ‘nho\ bơ\n kong găr, kong hu vă bre hơdru\h tơdăm chă hơl^h d^h băl.

Tơmam hru\k kơ bơngai dro\ nglo ‘no\h: kơpen păng khăn pơchoang chư X. Kơpen đe\i chă tanh tôch kơ ‘lơ\ng lie\m hăm pêng kơmau tơm ‘no\h: {rê, kok păng dreng ‘moi kiơ\ ioi kơpen, kie\ng kơpen đe\i chă kơte\h tôch kơ ‘lơ\ng. Lơ\m năr kơ\m kang kơnang gie\ng, brư\ yang đang pơsat ‘no\h, bơngai dro\ nglo Ka Yong đe\i chă pơchoang che dơ\ng, pơm ăn akau jăn ‘lơ\ng ro\ kơ kon pơlei groi kông.

Kong hu kơ bơngai dro\ kăn Ka-Yong.

Adoi nhen rim hơdre\ch hơdrung anai er^h sa ‘moi kiơ\ hơbon Trường Sơn - Tây Nguyên, đơ\ng sơ\ bơih, bơngai Ka-Yong hlôi băt tơchă dôm tơmam drăm đe\i kơ d^h lơ\m bri kông dăh mă ‘moi kiơ\ chă te\ch răt, tơpl^h d^h băl vă đe\i tơmam pơm tơle\ch tơmam drăm. Hăm bơngai Ka Yong, kong hơle hơnam ‘no\h j^ chă pơro\ vă kơ ‘lơ\ng, adoi tơbăt hơdăh tơdrong joăt joe g^t kăl lơ\m er^h sa, lơ\m tơdrong chă soi tơbe\h, lơ\m năr kơ\m kang kơnang gie\ng au to dơ\ng…

Đơ\ng sơ\ bơih tơmam pơro\ đơ\ng kong, đơ\ng hu păng dôm hơnam tên jơk dreng ‘lơ\ng lie\m … jing tơmam drăm pơjing kơd^h gơ\h hơge\i kơ đe dro\ kăn hơdrung Ka-Yong.

Kiơ\ tơdrong joăt kơ bơngai Ka-Yong, đơ\ng sơ\ bơih kong găr (cót), kong hu (niê) [ot tơ\ kơko\ng, tơ\ ako ‘no\h an^h oe\i kơ yang lăng tông nông gia oe\i sa ‘lơ\ng hơ iă, pran jăng grăng akau, ph^ tơto\ dơno\ ‘lơ\ng dơ\ng kơ jăp ‘no\h jing tơmo\ng yang ve\i. Kong hlôi jing boăl kơ jăp, [o#h hơdăh dôm tơdrong oe\i sa lơ\m jơ ‘năr pran jăng grăng akau dăh mă j^ păn hnong kơ rim đe dro\ kăn Ka-Yong. Mư\h đe dro\ kăn bơngai Ka Yong lôch, đe sư je\i pơ kiơ\ ăn kong găr, kong hu mă sư ngăl chă [ot. 

Dro\ kăn Ka Yong [a\k hơnam tên, hơnam hmă, kong grơng đe\i hơtol kre\ng ne\ng

Mă kăl, kong au jing tơmam chă hơl^h, pơkăp d^h băl tôch g^t kăl lơ\m pơkong u\nh om chom go\ kơ bơngai Ka Yong. Gô mơ\ng kiơ\ u\nh hnam đe\i, ‘ngoăih dôm tơmam drăm joăt joe, ‘nho\ng o\h u\nh hnam păh dro\ nglo kăl răk đe\i kong găr, kong hu vă ăn u\nh hnam păh akăn. Dôm kong au mu\k drăm hơla ăn tôch g^t kăl kơ bre klo akăn hle bơngai Ka Yong. Adoi kơ yuơ tơdrong g^t kăl ‘no\h, bơngai dro\ kăn Ka Yong ling lang chă pơtho khan ăn kôn mon kon sau băt ve\i lăng năng tông hăp păng lăng ‘nau nhen le\ mu\k drăm me\ [a\ yă [ok chă pơsư\ ăn.

Hmă hmă, dôm bơngai Ka Yong pơdro\ng năm tơchă răt kong găr, kong hu vă chă [ot. Kơ yuơ lơ lo\h dôm u\nh hnam pơdro\ng io\k bơ\n kơpô vă chă tơpl^h kong găr, kong hu g^t. Hre\i au, mă đơ\ng tơdrong kăp g^t pă gan bơih mă le\i dôm kong găr, kong hu oe\i jing tơmam chă pơro\ kơtang hăm kon pơlei. Tơpă yan au, lơ dro\ kăn kră bơngai Ka Yongg, ư\h kơ lai yơ chă plôih kong găr, kong hu đơ\ng kơ ko\ng po. Đe sư akhan, tơmam pơro\ au đe\i pơ hngol kơna mư\h ư\h kơ [ot ‘no\h bơngai kră [ônh chă j^ jăn. ‘Ngoăih kơ ‘no\h, tơdăh chă ăn đe nai mơng [ot ‘no\h tơdro\ng đe\i [o#h gô pă đe\i.

Bơngai Ka-Yong choă hơnhu\n hăm kơđo\h ‘long sari.

Tơmam pơro\ hơnam (prét kha luân) đe\i lăng jing m^nh lơ\m dôm tơmam drăm kăl hlo\h hăm đe dro\ kăn hơdrung Ka Yong. Hơnam đe\i lơ kơ loăi t^h ie\ phara d^h băl păng đe\i lơ kơmau dreng jơk đe\i chă hring mă le\i kơmau kăl hlo\h ‘no\h kơmau dreng păng jơk chă hring pơm hơnam vă chă [a\k. ‘Ngoăih dôm hơnam, bơngai dro\ kăn Ka Yong oe\i chă pơro\ hăm kong grơng đe\i hơtol kre\ng ne\ng pơm roi ‘lơ\ng lie\m lơ\m năr kơ\m kang kơnang gie\ng dơ\ng.

Rim ‘măng pơgơ\r kơ\ng kang kơnang gie\ng, pơkong u\nh om chom go\, bơngai dro\ kăn Ka Yong ngăl io\k dôm kong hơnam mong răk le\ch tơbăt ăn kôn mon kon sau. M^nh to\ kong găr, kong hu, hơnam tên păng kong grơng tơ klep kơ jăp hăm jơhnơr er^h kơ đe dro\ kăn Ka-Yong.

Bơngai ch^h: Nguyễn Văn Sơn

Ch^h ako\m: Huệ

Tơblơ\ nơ\r: Amazưt