VOV4.Bahnar - A Pheh noh (bơngai Bahnar) tơ\ pơlei Kon Klor, phương Thắng Lợi, plei tơm Kon Tum, dêh char Kon Tum noh nge# nhơ\n pơdreh ch^ng chêng. Xư dăp đon dăp bơnôh hăm tơdrong pơtho pơdreh ch^ng chêng ăn đe kon mon kon xâu, hăm tơdrong hơpơi vă vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ ch^ng chêng juăt jue kơ kon pơlei Bahnar.

Lơ\m hnam kơjung juăt jue kơ unh hnam, nge# nhơ\n A Pheh io\k pơđ^ hnam vă pơm anih pơdăh ch^ng chêng. Đơ\ng chêng kon truh chêng yo\ng hăm je# 30 to\ đei A Pheh ‘măn bot ‘lơ\ng. Hơ ‘nhăk đơ\ng mum hnam kơjung đei hơmru\k ch^ng chêng tih hơnơ\ng ‘măn yua lơ\m rim ‘măng et xa g^t, nge# nhơ\n A Pheh tơroi: “Hăm bơngai Bahnar, ch^ng chêng jing tơmam pơtih ăn tơdrong graxia, kăp g^t, tơguăt kơjăp hăm khôi erih xa rim năr kơ kon pơlei. Jơva ch^ng chêng nhen kơ nơ\r pơma vă kon pơlei tơbang đon bơnôh po hăm yang hơpang, plenh teh găh tơdrong hơpơi đei minh tơdrong erih ph^ tơto\ dơno\ ‘lơ\ng, păng jơnap”.

Vih hơdơ\r kơ tơdrong xo xơ\, nge# nhơ\n A Pheh ăn tơbăt: [ă [ok noh kră A Phor, adrol xơ\ jing bơngai pơdreh ch^ng chêng mă đe ư ang lơ\m pơlei. Kơplăh oei ‘la#p, A Pheh kiơ\ [ă năm ako\m lơ tơdrong et xa tih ie\ noh đei chă tơmơ\ng lơ [ai chêng hiôk. Đơ\ng dôm ‘măng kiơ\ [ă chă năm ako\m jơja#p, dôm tơdra ch^ng chêng hlôi hram lơ\m bơngai A Pheh. Yuơ noh ăh io\k jang xơnong pơm kơdră khul chêng mơlôh, A Pheh tenh kuăng tơbang tơdrong rơgei po.

Nge# nhơ\n A Pheh ăn tơbăt, dang ei [ok to\k bo\k oei pơih lăm pơtho khul drăkăn, khul kră păng khul tơdăm rơchong pơdreh ch^ng chêng. Rim khul đei 15 ‘nu. Gơnơm thoi noh, lơ\m dôm tơdrong ako\m lêh âu to tơ\ pơlei, ưh đei pơngơ\t găh tơdrong ưh đei bơngai pơdreh ch^ng chêng. Gơnơm đei nge# nhơ\n A Pheh [ôh băt păng chơng trong, lơ đe hơ ioh lơ\m pơlei hlôi tơbang đei tơdrong rơgei po găh pơdreh ch^ng chêng kiơ\ dôm tơdrong pơlong yuơ hnam trưng dăh mă tơring pơgơ\r. Mă kăl, nge# nhơ\n A Pheh oei pơtho găh trong pơdreh ch^ng chêng kăp g^t kloh kle\ch hloh.

Nge# nhơ\n A Pheh tơroi: ‘Năr hmă [ơ\t pơdreh ch^ng chêng, noh ch^ng athei vei tơdra, oei hơmru\k chêng iơ ie\ noh athei pơre tơdra kơ [ai hri. Hăm dôm tơdrong juăt jue, pơre nơ\r hri kră xơ\, hri hơ ‘mon noh đei tơdra tơnap, athei đei minh khul chêng lơ bơngai, rim bơngai io\k pơdreh minh [ar tơdra. Mă lei lơ\m ‘măng chă hơlen băt, [ok [ôh đei lơ [ai hri chăl hla đei tơdra [ônh hloh, noh pơdreh đơ\ng blu\ng a hloi mă ưh kăl lơ bơngai pơdreh. {ok hlôi io\k yua trong pơdreh âu vă hơto\k đon lăp ăn đe oh lơ\m kơplăh pơhrăm pơdreh ch^ng chêng juăt jue.

Atu\m hăm tơdrong pơtho pơdreh ch^ng chêng, nge# nhơ\n A Pheh oei tơnăp lơ\m tơdrong tơblang ăn đe hơ ioh băt găh tơdrong ‘lơ\ng kơ joh ayo\ ch^ng chêng kiơ\ rim tơdrong pơkăp tơdra pơdreh ch^ng chêng, tơgu\m ăn đe oh băt vao kloh kle\ch hloh lơ\m rim [ai chêng pơhrăm đei. Oh A Trung (16 xơnăm)- minh lơ\m kơso# bơngai ho\k rơbot lơ [ai chêng hloh tơroi: Nge# nhơ\n A Pheh pơtho nhôn athei băt pơdreh ch^ng chêng dăp đon dăp bơnôh. Ưh adro# pơdreh tro\ tơdra, athei băt hơyak hơtu\n mă rơhau noh đon athei tơmơ\ng lăng mă ‘lơ\ng, [ai chêng noh pơtơm đei tơdrong vơch hăp, pơtơm hiôk. {ok hơnơ\ng pơtho nhôn băt găh tơdrong kơche\ng truh trong pơdreh ch^ng chêng, dôm tơdra mă đe hơtu\n hăm dôm tơdrong pơtih ăn tơdrong pơm jang tơ\ mir [a rim năr kơ kon pơlei.

{ôh đe hơ ioh hăt hot hăm tơdrong pơhrăm păng pơhrăm tơnăp, nge# nhơ\n A Pheh roi chơt hơ iă hloh. Minh [ar khul pơdreh ch^ng chêng mơlôh hlôi vơ\ pran, pơdăh kloh kle\ch tôm [ai chêng juăt jue păng dôm [ai ‘nao dang ei. Noh jing đon lui mă nge# nhơ\n A Pheh (bơngai Bahnar) tơ\ phương Thắng Lợi, plei tơm Kon Tum vă pơdjoi tơdrong  joh ayo\ juăt jue kơ hơdrung hơdre\ch po.  

Lan chih păng rapor