VOV4.Bahnar - Bơngai Kinh mă lei [ok Dương Văn Tho tơ\ xăh Chư\ Drăm, apu\ng Krông Bông, dêh char Đăk Lăk lăp kơ tơdra ch^ng chêng, tơdra hơxuang kơ bơngai Êđê. {ok hlôi kơdih axong jên hơvơn nge# nhơ\n vih pơtho ăn minh [ar ‘nu tơdăm đe hơ ioh ho\k tro lơ\m xăh Chư\ Drăm pơhrăm tôn ch^ng kram păng minh [ar tơdra hơxuang kơ bơngai Êđê kơtă tơ\ hnam po kơdih, hăm tơdrong ‘meh vă vei răk tơ[ăk mong đei dôm um ai guăng ‘lơ\ng joh ayo\ juăt jue kơ kon pơlei Tây Nguyên.   

Jơva ch^ng kram ang bang lơ\m bơbu\ng hnam kơjung kơ unh hnam [ok Dương Văn Tho, tơ\ pơlei Chàm A, xăh Chư\ Drăm, apu\ng Krông Bông hlôi jing juăt hăm kon pơlei lơ\m pơlei hloh 1 xơnăm kơ âu.

Đơ\ng tơdra răh rai, chrih chrai lơ\m dôm ‘năr blu\ng, kiơ\ tơdrong pơtho pơhrăm hơdăh đơ\ng nge# nhơ\n hlôi jing ang hiôk ‘lơ\ng. Oh Y Gôn ÊBan, tơ\ pơlei Chàm A, năm ho\k lăm tôn ch^ng chêng ăn tơbăt, đơ\ng khei pơdơh ho\k xơnăm xơ\ truh dang ei, pơtăl kơ hăt hot dăng oei lơ\m anih Internet vă ngôi đie#n tưh, oh hlôi đei kơdih đon lăp ‘nao đơ\ng tơdrong hơlêm hăt hot đơ\ng [ok Dương Văn Tho: “ ‘Măng mă blu\ng met Tho truh tơ\ hnam, inh duh ưh kơ ‘meh pơhrăm tôn ch^ng chêng ôh mă lei đơ\ng ro\ng kơ noh met năm hơvơn dơ\ng inh oei ăh kuán Net  noh inh duh năm pơhrăm lăng, juăt bơih đang kơ noh kloh kle\ch hloh [ai hơxuang păng [ai hơvơn et tơdrô. Inh ‘meh vă ning mônh kơnh gơh răk vei ling lang dôm tơdrong juăt jue kơ bơngai Ềđê nhôn âu”.

Oei hăm oh Dương Văn Tú, đon lăp kơ joh ayo\ ch^ng chêng đơ\ng bơngai [ă pơdjoi ăn, tơgu\m ăn kơ oh [ônh [o\ pơhrăm gơh dôm tơdra mă nge# nhơ\n pơtho kiơ\ rim ‘măng pơhrăm: “ ‘Măng mă blu\ng noh inh năm ho\k noh tơnap kơlih inh [ôh adro# bơngai ‘lo\ đe\ch gưh tôn ch^ng chêng, inh tam mă tôn ch^ng lai yơ ôh. Đei [ok thây pơtho ăn noh dang ei inh duh gơh tôn ch^ng  kram âu bơih”.

Bơngai pơtho đe oh noh nge# nhơ\n Y Jut ÊBan, tơ\ xăh Chư\ Pui, apu\ng  Krông Bông, dêh char Đăk Lăk. {ok Y Jut ăn tơbăt, kơdih po ưh đei kloh kle\ch găh tơdrong pơtho, adro# chă pơtho kiơ\ trong pơm yuk trong hơlâu păng pơtho kơtă hăm rim ‘nu hơ ioh. Hloh kơ noh dơ\ng, tôn ch^ng chêng athei pơdreh kiơ\ tơdra, kiơ\ tơdra kơ minh hơmru\k ch^ng chêng ưh kơ đei tôn kơdih kơdih ôh, noh tơdrong pơtho duh ưh đei [ônh ôh. {ok Y Jut tơroi, mă blu\ng noh [ok ưh kơ pơ\n hăm tơdrong mă [ok Tho kơdih pơih lăm pơhrăm. Mă lei ăh [ôh Tho năm truh rim hnam hơvơn kon pơlei axong đe hơ ioh năm pơhrăm tôn ch^ng chêng, axong jên thuê tơmam drăm ăn đe oh chă pơhrăm. Phơ pho\ đei kơmăng ‘mi tih đe hơ ioh ưh gơh năm ho\k, [ok Tho hlôi truh xơng rim ‘nu oh năm ho\k tơ\ lăm. {ôh thoi noh [ok Y Jut adoi drơ\ng nơ\r vang jang, ưh kơ pơngơ\t hăm tơdrong tơnap tap, axong lơ jơ ‘năr. đak pơ uh vă pơtho ăn kon mon kon xâu: “Mă blu\ng ăh inh tơ[ơ\p xư noh xư apinh inh vă pơih lăm pơhrăm pơdreh ch^ng chêng ăn đe hơ ioh, kơtơ\ng akhan Y Jut noh nge# nhơ\n, noh inh truh hơvơn ih năm pơtho tơ\ hnam inh. Mă blu\ng noh inh ưh kơ lui mă lei dar deh noh inh drơ\ng nơ\r. Inh drơ\ng nơ\r bơih noh xư axong jên axong pơhrăm ăn đe hơ ioh ho\k noh inh duh kơchăng adrin năm đơ\ng hnam inh truh pơtho tơ\ âu”.

Hloh 1 xơnăm ho\k răh pơtoi pơhrăm răh, truh dang ei, khul tôn ch^ng chêng oei đei 9 ‘nu oh dro\nglo đơ\ng 12 truh 17 xơnăm hăt hot pơhrăm pơta#p, gơh pơdreh kloh kle\ch dôm [ai chêng tơm nhen Xơng tơmoi, Hơvơn et tơdrô. Dang ei, khul tôn ch^ng chêng duh oei pơtoi xơđơ\ng pơhrăm đơ\ng 1 truh 2 ‘măng vă hăp ưh đei hiơt [ai chêng. {ok Dương Văn Tho tơroi, âu jing tơpă tơdrong chơt hơ iă hăm [ok. Je# 30 xơnăm tơguăt hăm pơlei pơla păng pơm o\ng bơngai Êđê, bơ\ng pang tơdrong hiơt hiong kơ joh ayo\ kon pơlei Êđê tơ\ tơring, [ok roi ‘meh jang minh tơdrong kiơ noh vă vei răk tơ[ăk mong, pơdjoi ăn kon mon kon xâu. Đơ\ng tơdrong hơto\k rơgei đơ\ng đe hơ ioh lơ\m lăm pơhrăm, [ok Tho hi hơpơi, rim ‘nu ako\m lơ\m khul gô pơtoi pơtho pơhrăm vă tơdra ch^ng chêng gơh đei pơtoi. Atu\m hăm noh, gô đei lơ bơngai atu\m jơhngơ\m vă khul ch^ng chêng âu gô roi năr roi đei lơ bơngai vang ako\m, pơtoi đunh đai hloh: “Mă blu\ng inh kơche\ng truh pơlei pơla đe\ch, kơche\ng truh tơdrong juăt jue, ning nai kơnh đe kon xâu pă đei băt bơih găh joh ayo\ po noh thoi yơ. Inh kơche\ng tơ\ anăp noh pơih đei lăm ăn đe kon xâu rơgei  găh ch^ng chêng, vă ning mônh kơnh pơtih gia mă inh ke\ hơmet ako\m dơ\ng noh đe mon gô pơtho ăn đe kon xâu ‘la#p hloh. Oei khei năr ano# anăp kơnh noh đe kon xâu pơyua noh pơih đei tơdrong jang tơmang pơhiơ\ lơ\m pơlei pơla noh roi ‘lơ\ng, oei dang ei inh adro# hơpơi đei dôm anih jang mu\k drăm mă lăp kơ tơdra hri Tây Nguyên nhen inh noh tơgop jơhngơ\m vă pơih lăm pơhrăm ăn đe kon xâu pơhrăm dơ\ng”.

Tơdrong axong jơ ‘năr, jơhngơ\m, jên hu vă pơih lăm pởhăm tôn ch^ng chêng păng lăm hơxuang tơ\ hnam jing trong jang ‘nao, ‘măng mă blu\ng đei tơ\ apu\ng Krông Bông. Kiơ\ đơ\ng noh hlôi tơgop pơm tơplih đon kơche\ng kon pơlei, mă hăt noh kon pơlei Êđê tơ\ tơring lơ\m tơdrong vei răk tơơâưk mong joh ayo\ kăp g^t kơ hơdrung hơdre\ch. Trong jang âu duh tơgop pơjing cham pơhiơ\ ăn đe hơ ioh, tơgu\m đe oh tơre\k hăm tơmam pơdreh tơdra juăt jue, đơ\ng noh ako\m đei đon lăp hưch păng ‘meh vă vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ ch^ng chêng kon kông po.

Lan chih păng rapor