VOV4.Bahnar -  Lơ\m tơring kơdra#m Buôn Ma Thuột, dêh char Đăk Lăk đei minh anih kơchơ đei tơ iung pơjing đơ\ng đunh xơ\, hăm hơnăn krao juăt jue noh “Chơ\ Đê”, dang kơchơ kơ bơngai Ê Đê. Atu\m hăm tơmam juăt yua ‘năr hmă, tơ\ âu oei đei dôm tơmam kăp g^t kơ var pơgar kon pơlei Ê Đê đei lơ bơngai lăp. Tơdrong te\ch răt tơ\ âu duh oei [enh um ai kơchơ pơlei pơla lơ\m kơpho#.

“Chơ\ Đê” jing nơ\r krao juăt jue kơ kon pơlei tơ\ tơring, mă lei noh jing Kơchơ phương phường Ea Tam, plei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Đăk Lăk. Anih pha hăm “Chơ\ Đê” noh hơnơ\ng ako\m lơ bơngai te\ch răt ăh pơgê hrôih păng kơsơ\ măng. Atu\m hăm dôm anih te\ch tơmam, ki-ốt đei ming man ‘lơ\ng, oei đei lơ anih te\ch tơmam drăm, ‘nhot, plei ‘long, ka hơdang, đei bơngai Ê Đê io\k đơ\ng pơgar hnam dăh mă chă rôp yâu lơ\m cham char plenh teh. Yă Amí Quan tơ\ pơlei Alê B, phương Ea Tam, plei tơm Buôn Ma Thuột te\ch tơmam tơ\ âu ăn tơbăt: “Inh te\ch hla [lang, pơtăm tơ\ hnam ruih đak. Inh te\ch hla hơnuăn, hơ[răng noh xâu inh chă yâu. Đei to\ xe\t duh năm te\ch tơ\ kơchơ. ‘Nguaih kơ noh inh chă te\ch plei pơ o\. Pơ o\ âu duh hnam inh pơtăm. Inh chă te\ch tơmam thoi âu vă chă thêm kon jên pơwih ăn tơdrong erih unh hnam. Rim năr te\ch thoi âu noh đei đơ\ng 50 - 100 rơbâu hlj."

{ok Y - Mit Knul oei tơ\ pơlei Alê B, phương Ea  Tam te\ch tơmam tơ\ âu ăn tơbăt, “Chơ\ Đê” đei tơ iung pơjing đơ\ng ro\ng kơ năr đei io\k jơnei rơngei tơring pơbăh, rơngei teh đak. Mă dang ei kơchơ đei pơih xă păng hơmet pơ ‘lơ\ng, te\ch lơ tơmam drăm, mă lei dôm tơmam drăm đơ\ng var pơgar kơ bơngai Ê Đê duh đei bơngai răt yua klưh lăp: "Inh te\ch pro tăng, ‘nhot hla [ăr, plei [ơr, hla xơ[ei, hla hru\m... adoi pơtăm tơ\ hnam. Inh te\ch hloh 10 xơnăm kơ âu bơih. Inh duh ưh kơ băt kơchơ âu đei đơ\ng lai yơ. Inh adro# băt inh đei rơneh tih vơ\ noh hlôi đei kơchơ âu. Adrol ki kơchơ âu adro# đei minh [ar bơngai  Ê Đê đe\ch te\ch tơmam. Đơ\ng ro\ng kơ noh đei đe Yuăn atu\m chă te\ch. Đunh noh roi đei lơ bơngai atu\m chă te\ch tơmam. Xơ\ đe Yuăn ưh đei te\ch pro, hơmre\, hla plei tăng... dang ei đe xư duh te\ch nhen bơngai Ê đê bơ\n đe\ch yơh. Tôm tơmam âu noh inh pơtăm tơ\ hnam, ưh đei yua pho\ng dăh mă pơgang kiơ ôh, ‘nhot rơgoh ‘lơ\ng, nhen ka âu inh năm yâu tơ\ dơnâu đak lah"

Oei yă Aduôn Tâm  (60 xơnăm) tơ\ pơlei Alê B, phương Ea Tam, plei tơm  Buôn Ma Thuột noh ăn tơbăt, dôm tơmam xa hmă lơ\m rim ‘măng xo\ng xa kơ bơngai Ê Đê hrei âu hlôi jing tơmam xa “kăp g^t”. Dôm tơmam âu ưh kơx^ te\ch răt đơ\ng kơchơ âu truh kơchơ nai, mă yuơ kơdih po kon pơlei pơtăm lơ\m pơgar hnam dăh mă chă rôp đơ\ng đak krong, đak glung, noh đei krao “tơmam xa rơgoh”, đei lơ bơngai răt: "Inh oei tơ\ âu 10 xơnăm bơih, mă lei khei năr tơje# âu inh pơtơm te\ch. Dôm tơmam xa kơ bơngai Êđê đei te\ch tơ\ kơchơ nhen hla [lang, rơbua, pro, đei ve\ch hloi. Xơ\ noh kơchơ ie\ đe\ch, to\ xe\t bơngai te\ch răt, mă lơ noh te\ch ka, hơdang, hơ[răng... Đơ\ng ro\ng kơ noh đei đe Yuăn truh te\ch tơ\ kơchơ. Đơ\ng ro\ng kơ xơnăm 1975 noh đei lơ bơngai ako\m te\ch tơ\ kơchơ âu"

Đơ\ng ro\ng jơ bơ\ jang, pai xa ăn unh hnam ăh kơmăng, pơmai Nguyễn Thị Thu oei tơ\ xăh Hoà Khánh, plei tơm Buôn Ma Thuột, veh “Chơ\ Đê” vă răt ‘nhot tơmam xa âu to. Kiơ\ pơmai Thu, anih pha tơ\ kơchơ âu noh tơmam xa juăt jue kơ bơngai Ê Đê te\ch hăm kơjă păh lăp: “Kơchơ âu ‘nhot âu to [ônh kơ răt. Đe ưh đei hơto\k kơjă. Tro\ hăm kơdu\ng jên po ke\ đei. Hnam inh tơ\ Hoà  Khánh. Vih đơ\ng jang noh inh veh kơchơ âu răt hloi. Kơchơ âu đei đơ\ng đunh bơih. Inh duh năm kơchơ âu rim năr chă răt bơ\n hơdang, ka ‘lơ\ng păng reh jên. Kơchơ tơ\ kơpho# đei yơh mă lei ưh kơ lăp hăm jên lơ\m kơdu\ng kơdih ôh"

Tơring kơdra#m Buôn Ma Thuột, dêh char Đăk Lăk roi năr roi hơto\k tơ iung, đei lơ anih te\ch pơdro, siu th^, lơ tơmam drăm, mă lei duh ưh gơh kơ[ah kơchơ juăt jue tơ\ rim xăh, phương. Lơ\m noh, “Chơ\ Đê” – Kơchơ phương Ea Tam đei lơ um ai phara kơdih. Dôm tơmam te\ch tơ\ âu noh đei pơtăm rôp yâu đơ\ng pơgar hnam kơdih kơ bơngai Ê Đê hlôi jing tơmam kăp g^t đei lơ bơngai klưh lăp. Đơ\ng noh “Chơ\ Đê” hlôi pơjing đei um ai ‘lơ\ng ro\ kơ kơchơ pơlei pơla lơ\m kơpho#.

Lan chih păng rapor