VOV4.Bahnar - Pơyan puih mak truh hơ ‘nhăk tơdrong ‘nao; hơyuh plenh rơngơp ‘lơ\ng, ‘long ‘nhe\t hon tơ ‘mơ\ng chôh pơkao, kon bơngai xo# xôn jơnap. ‘Nâu duh jing ‘măng đei lơ lêh ako\m puih mak lơ\m ja#p tơring tơ\ teh đak bơ\n. Tơ\ Dak Lak, tơring đei truh 47 hơdrung kon kông atu\m erih jang xa, noh pơyan puih mak roi chơt hơ iă hloh. 

            Ăh gơ\ng đei pơdơ\ng ăh tong ane# cham anăp hnam hơku\m tơpôl, ăh jơ va chêng Liêng đei tôn ang bang, ăh [uih tơdrô ge hlôi đei tơkang tăp dăr jrăng kang lơ\m hnam, noh jing kơplăh pơlei H’Ring, xăh Ea H’Đing, apu\ng Chư\ Mgar, dêh char Daklak lơ\m khei et xo\ng [a ‘nao.  

            Hơmet ăn tơdrong et xa tơ\ hnam hơlu\m tơpôl kơ pơlei H’Ring, yă H’Sáp ăn tơbăt, por prung âu đei bơ\ đơ\ng phe tơyông ‘nao kăt đang, ôp rơgoh tong minh măng, tăh lơ\m đing phat đei rơih mă ‘lơ\ng, ưh kơ kră duh ưh kơ pơda jat. Thoi noh ăh [uh đing prung noh por gơh [âu phu păng rơmuơn. Ưh adro# đei por prung, rim unh hnam lơ\m pơlei oei axong băl hơmet lơ tơmam drăm nai nhen ‘nhe\m kơne [uh, ‘nhe\m nhu\ng, ier, tơdrô ge vă plang ăn yang hơpang păng tơgop atu\m pơxo# hăm pơlei pơla. Yă H’Sáp akhan, xo\ng [a ‘nao jing minh lơ\m 2 năr ako\m tih hloh kơ pơlei, noh rim tơdrong athei hơmet mă tơnăp hloh: “Kiơ\ khôi kră xơ\ truh ‘năr et mă âu noh kon xâu pơlei pơla gô chang truh ‘năr et âu kơlih kon pơlei oei pơngot hin dơnuh noh gô truh ‘năr mă âu vă đei et xa ph^ tơto\. Tơdrong xo# hơ\k xơng tơmoi lơ\m ‘năr et âu đơ\ng rim bơngai noh hơ iă dêh, gô chang truh dêh, đơ\ng xơ\ bơih. Mă dang ei xo\ng xa măh mai [iơ\  mă lei tơdrong et xa duh oei đei pơtoi vă kon xâu băt vao khôi kră xơ\ đơ\ng yă [ok"

            {ơ\t dôm tơmam plang hlôi ‘măn tăp dăr gơ\ng, rim bơngai truh ako\m tôm, Kră pơlei pơtơm xơkat xoi tơbeh kơ yang.

            Nơ\r kră pơlei xơkat xoi tơbeh kơ yang noh nơ\r pơtruh ăn yang hơpang băt găh tơdrong pơm jang đơ\ng kon pơlei lơ\m minh xơnăm kơ âu, plang pơtruh dôm tơmam drăm mă kon pơlei kơdih pơm tơle\ch, apinh yang hơpang pơtoi pring vei axong ăn hơyuh to# ‘mi xơđơ\ng vă jang xa đei yua, kon pơlei đei tơdrong erih măh mai tơno\. Tơdrong xoi tơbeh kơ yang đang noh tơdra ching chêng ang bang, tơdra hơxuang hơvơn tơmoi đơ\ng dôm pơlei ataih je# truh atu\m et xa hăm kon pơlei tơ\ pơlei H’Ring.   

            {ok A Siết, Kơdră Jơnu\m jang mặt trận pơlei  H’Ring ăn tơbăt, tơpôl kon pơlei Sơdang tơ\ pơlei H’Ring jăk đơ\ng apu\ng Đak Tô (dêh char Kon Tum) truh oei tơ\ Dak Lak erih jang xa đơ\ng xơnăm 1972. Truh dang ei đe ye\t duh oei răk vei dôm um ai joh ayo\ ‘lơ\ng ro\ kră xơ\ kơ kon pơlei po. Tơdrong erih hơto\k hloh, mă lei tơdrong et xa lêh ako\m duh oei đei kon pơlei pơgơ\r tôm, jing minh tơdrong ako\m hăm đon bơnôh ưh gơh kơ[ah lơ\m xơnăm ‘nao: “Lơ\m minh xơnăm jang xa hrat bơih păng vă đei io\k yua pơyan jang vih truh tơ\ hnam noh ba athei et xa, mă mônh noh et thơ thâu grăng hơkâu, mă [ar noh et xo# hơ ‘nhăk [a ‘nao vih tơ\ xum. Pơtih nhen xơ\ hnam inh đei lơ [a noh athei hơvơn ‘nho\ng oh kơtum kơto\ng, kon pơlei đơ\ng pơlei ataih je# atu\m vih ako\m et xa hăm unh hnam. Dang ei noh pă đei pơgơ\r kơdih bơih mă pơgơ\r atu\\m minh anih ăh hnam hơku\m tơpôl kơ pơlei H’Ring. Kon pơlei lu\ lăp, đe xo# hơ\k dêh. Ưh pha kiơ [ơ\t kơtơ\ng jơva ching chêng ang, nhen le\ pơhngol kon bơngai, tơbăt ăn kơ ba băt truh xơnong jang kơ po lơ\m xơnăm ‘nao".

            Ưh adro# hăm pơlei H’ring, mă kon pơlei kon kông tơ\ lơ tơring lơ\m Chư\  M’ga, Chư\ Kuin, Ea Sup, Krông Bông kơ dêh char Dak Lak duh oei hơmet lơ lêh ako\m juăt jue, mă hăt noh lơ\m 'măng xơng puih mak  – pơyan et xa kơ xơnăm. Tơdrong [ônh kơ băt lơ\m lơ lêh ako\m noh tơdrong tơguăt kon pơlei hơdăh hloh. Kon pơlei noh tơm, jing bơngai tơm kơ lêh ako\m, vang ako\m pơđăp, tơgop nơ\r păng atu\m hơmet ăn rim tơdrong. {ok A Som Byă, Kơdră pơlei Mghăn, xăh Chư\ Pui, apu\ng Krông Bông ăn tơbăt:“Tơdrong juăt jue tơ\ pơlei Mghăn nhôn âu, ăh xơnăm 'nao noh hơnơ\ng pơgơ\r et xoi kơ hơdra#m đak. Xoi tơbeh kơ yang đang, noh tôn chêng, [uh nhu\ng ier, hơvơn tôm kon pơlei atu\m truh et xa. 'Năr mă noh ưh đei bu năm jang tơ\ mir mă atu\m băl vang pơvih. 'Năr blu\ng xơnăm jing 'năr kăp g^t hloh vă kon pơlei vih tơbăt joha yo\ kơ hơdrun ghơdre\ch po. Yuơ noh, tơdrong chă hơmet đei tơle\ch jang đơ\ng adrol kơ noh minh khei, hơmet khul tôn chêng, [ai chêng, pai tơdrô, roih nhu\ng, ier. Adrol kơ pơgơ\t et xoi noh athei hop ako\m pơlei pơla vă pơđăp drơ\ng nơ\r hăm tôm kon pơlei".

            Hăm kon pơlei Thái tơ\ thôn 12, xăh Ya Tmôt, apu\ng Ea Sup, pơyan puih mak jing 'măng dôm lêh ako\m juăt jue tơ\ pơlei xo Thanh Hóa đei pơgơ\r tơ\ pơlei pơla 'nao. {ok Hà Đình Xuân, Kơdră thôn 12 ăn tơbăt, đơ\ng ro\ng hloh 20 xơnăm oei xa tơ\ tơring teh 'nao, tơpôl kon pơlei Thái tơ\ Ea Sup hlôi hơmet pơgơ\r lơ lêh ako\m kră xơ\ kơ hơdrung hơdre\ch po. Lơ\m noh đei tơdrong ako\m khua luống, nhen kơ tơdrong et xo\ng [a 'nao kơ kon pơlei kon kông tơ\ tơring, đei yua vă pơtơm ăn dôm lêh ako\m nai: “Khua luống âu noh pơtơm đơ\ng kră xơ\, truh dang ei nhôn adoi oei băt hơdăh um ru\p noh vih hơmet dơ\ng. Khua luống âu noh đei pơgơ\r ăh khei têt, dôm 'năr lêh ako\m, et apinh đak 'mi, et apinh jang xa đei yua, lăng atu\m dôm lêh ako\m noh nhôn pơgơ\r lơ\m khua luống vă tơbăt um ai joh ayo\ kon kông po.”   

            Hăm tơdrong hơ iă đơ\ng jơhngơ\m đon kon bơngai hăm plenh teh, rim 'măng lêh ako\m tơ\ Dak Lak đei kơdih um ai hăp, tơgop ăh pơyan puih mak roi chơt hơ iă hloh dơ\ng. Mă phara găh tơdrong tơbang, dôm lêh ako\m adoi hơyak truh tơdrong xo# xôn hơ iă, pơtruh hăm tơdrong 'meh vă đơ\ng rim bơngai găh tơdrong pơtơm kơ minh xơnăm 'nao xơđơ\ng jơnap.

Lan chih păng rapor