VOV4.bahnar – Vă ato\k kơtang tơdrong jo\h ayo\ kơdo\ soang, đă [o\ng lo\ng tơplo\ng kơdau tơring, au ki, tơ\ tơring Ea Yiêng apu\ng Krông Pach dêh char Dak Lak hlôi pơgơ\r ‘Măng pơlong Pơlei pơchơt pơ hiơ\ - Pơlei jo\h hơri. ‘Măng pơlong jing jơ ‘năr vă kon pơlei rim hơdre\ch hơdrung kơ [ar tơring Ea Yiêng hăm Ea Uy đe\i vang năm pơlong, ho\k pơ hrăm d^h băl, adoi pơ jing tơdrong tơgoăt tơgoăl d^h băl kơ jăp, pôk pơ ư jơhngơ\m đon tơgoăt m^nh [ơ\r đon rim hơdre\ch hơdring ‘nho\ng o\h er^h sa atu\m lơ\m apu\ng.

‘Măng pơlong Pơlei pơchơt pơ hiơ\ - Pơlei jo\h hơri tơring Ea Yiêng sơnăm au hơvơn đe\i 240 ‘nu bơngai jo\h hơri kơ 8 pơlei ‘no\h pơlei: Kon Wang, Kon Tây, Ea Mao, Chư Drăng, Kon Hring, Đak Leng 1, Hằng 1A, Hằng 1C vang pơlong. Kon pơlei chă pơlong d^h băl jo\h hơri, pai por ‘nhot păng rim tơdrong pơm pơchơt kră sơ\.

Rim tơdrong pơm pơchơt kră sơ\ đe\i pơlong lơ\m 4 tơdrong ‘no\h: Cho# măt rôp bip, tơdui, hao sơng đă [o\ng lo\ng păng pơlong so\ đak tơnglang. Tơdrong hơ iă hlo\h ‘no\h ‘măng pơlong so\ đak tơnglang rok kle\ch 2 tong gơng kram kơ jung 50 met. Lơ\m 5 pơn^t jơ, pơmai o\h ayơ pu\ đe\i lơ get đak ‘no\h io\k jơne\i. Tơdrong pơlong au vă pôk pơ ư tơdrong hơlen, hơbe\ch hơbal kơ bơngai dro\ kăn Sơdang. Vang năm pơlong, mo\ Rosa Huyết, oe\i tơ\ pơlei Kon Wang, tơring Ea Yiêng, chơt hơ iă tơroi: “Đe\i apu\ng pơgơ\r ‘Măng pơlong Pơlei pơchơt pơ hiơ\ - Pơlei jo\h hơri, ^nh tôch kơ chhôk hơ iă ‘nă hal, pơm ăn kơ ba băt dơ\ng găh tơdrong oe\i sa joăt joe đơ\ng me\ [a\ yă [ok ba đơ\ng sơ\. Nhôn to\k bo\k pơtho khan ăn đe hơ io\h vă đe hăp băt păng ve\i răk tơ [a\k mong tơdrong joăt so\ đak tơnglang kơ hơdrech hơdrung bơ\n, đe\i đak vă pai sa kơ ‘năr, đe\i tơdrong er6h sa ‘lơ\ng ro\ kơ u\nh hnam. Tơdrong chă pu\ đak ‘no\h đe\i tơpă lơ\m tơdrong er^h sa, jang sa kơ lu nhôn”.

Lơ\m pơlong pai por ‘nhot, kon pơlei bơngai Sơdang, Êđê vang chă pơting d^h băl pai dôm ‘nhe\m ‘nhot joăt joe kơ hơdre\ch hơdrung po, kơ pơlei pơla po. Dôm ‘nhot sa đe\i chă pai đơ\ng dôm ‘long pơtăm tơ\ mir pơgar nhen hla [lang iu\, ‘nhot hơte tơ [a\ng kro hăm ‘nhe\m ie\r, tơ ‘mơ\ng tôl, pơlăh đing, ‘nhot bri, ‘nhot ka … chă pai hrau hăm dôm ‘nhot hla [au ‘lơ\ng lie\m, [au phu tru hut kơ hla ‘long bri. Yă Y Nă, oe\i tơ\ pơlei Chư Drăng, tơbăt: “ Hơnhăk ba lơ\m ‘măng pơlong pai por ‘nhot năr au pơlei bơ\n đe\i 4 kơ loăi ‘nhot. Mă blu\ng ‘no\h ka [u\h ‘no\h kơ ‘mon, hơke\nh; mă [ar ‘no\h ‘nhot kơdret hre prung hăm đing ‘lao; mă pêng ‘no\h ‘nhot kơdret prit; mă puăn ‘no\h hơnăl [u\h phang. Dôm ‘nhe\m au đe\i lu\k lơ\k hăm [o\h hơmre\ hla [au phe kơn atôch [au phu, tôch kơ ‘lơ\ng”.

Tơdrong chơt hơ iă hlo\h lơ\m ‘măng pơlong au ‘no\h pơgơ\r pơlong jo\h hơri kơ kon pơlei đơ\ng 8 pơlei vang pơlong. Đe\i pơlei pơlong 5 tơdrong, pơlei to\ se\t hlo\h ‘no\h 2 tơdrong. Dôm tơdrong jo\h hơri, asoang, tôn ch^ng chêng hơ nguơ\i ăn tơdrong er^h sa ‘nao, tơdrong tơhưch hơdru\h tơdăm, hơlêm, pơtho khan ăn kôn mon kon sau hơdrin ho\k pơ hrăm, pơting d^h băl jang sa pran kơtang … M^nh lơ\m dôm tơdrong jo\h asoang đe\i An^h che\p pơgơ\r hôn bơnê kơtang hlo\h ‘no\h tôn ch^ng chêng “Et jur sa” kơ Khu\l tôn ch^ng chiêng đe hơ io\h pơlei Kon Wang. Khul ch^ng chêng đe\i 14 ‘nu hơ io\h tim mă tru\h 16 sơnăm, kơ yuơ [ok A Tiêp chă pơtho ăn. {ok A Tiêp tơbăt: “Gơnơm hưch hanh hơmanh bơnê păng hơdrin ho\k pơhra\m đơ\ng đe ‘lo\ kră kơna ba băt chă tôn m^nh [ar [ai ch^ng chêng. Đơ\ng sơnăm 2005 tru\h dang e\i, 4 khu\l ch^ng chêng, lơ\m au đe\i: 1 khu\l ch^ng chêng tơdăm păh kơchong, 1 khu\l tơdăm păng tơje# au hlo\h ‘no\h 2 khu\l chêng hơ io\h. Năr au khu\l hơ io\h vang năm chă tôn tôch hơ iă, tơgop jơne\i ‘măng pơgơ\r au”.

Vang năm ‘măng pơlong, tơmoi tơmang pơ hiơ\ đơ\ng tơ je# atăih ư\h khan lăp hơdro# chă lăng kon pơlei pai por ‘nhot mă le\i je\i oe\i chă sa hloi, đe\i chă lăng dôm tơdrong pơgơ\r pơchơt pơ hiơ\ … pơm ăn ‘măng pơgơ\r sa roi chơt hơ iă hlo\h dơ\ng. {ok A Hmrong, pơma: “Apu\ng, tơring pơgơ\r ‘Măng pơlong lơ lau hơ iă dêh, tơgu\m ăn kon pơlei bơngai Sơdang nhôn băt ve\i răk tơ [a\k mong tơdrong oe\i sa joăt joe đơ\ng sơ\ kơ po bơ\n. Sơ\, nhen le\ rim sơnăm kon pơlei lơ\m tơring je\i chă pơgơ\r kơd^h, đe\i lơ tơdrong pơchơt kră sơ\, tôn ch^ng chêng, jo\h asoang. Găh tơdrong chă pơting pai por ‘nhot năr au je\i [lep hăm dôm ‘nhot sa joăt joe kơ hơdre\ch hơdrung po nhôn, nhen ‘nhot hla ‘long bri, ‘nhot tơ ‘mơ\ng hre, kơdret prit păng pơlăh prung”.

‘Măng pơlong Pơlei pơchơt pơ hiơ\ - Pơlei jo\h hơri ‘no\h jing tơdrong pơgơ\r tôch hơ iă ăn kon pơlei rim hơdre\ch hơdrung lơ\m apu\ng Krông Pach, dêh char Dak Lak, tơgop tơgoăt tơgoăl d^h băl kơ jăpo păng ve\i răk tơ [a\k mong tơdrong oe\i sa joa\t joe ‘lơ\ng hơ iă đơ\ng sơ\. ‘Măng pơlong je\i jing jơ ‘năr tơ [o#h tơbăt, pơtho khan ăn pơlei pơla, mă kăl jơhnơr mơlo#h băt ve\i răk tơ [a\k mong dôm tơdrong oe\i sa jo\h ayo\ joăt joe ‘lơ\ng hơ iă đơ\ng me\ [a\ yă [ok chă pơsư\ ăn.

Bơngai ch^h: Nhat Lisa - A Sa Ly

Tơblơ\ nơ\r: Amazưt